O adim gi dunyo tarixi bo yicha xrestom atiya: tarix о ‘qituvchilari



Download 7,53 Mb.
Pdf ko'rish
bet36/330
Sana31.12.2021
Hajmi7,53 Mb.
#276937
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   330
Bog'liq
Xrestomatiya (2) unlocked

Ipuser s o ‘z!ari
Papirus  Metnfis yaq in id a g i Sukkara so g'anasidan   topilgan.  H ozir 
Leyden m uzeyida saqlanadi.  To ‘la saqlanm agan.  Tili bo ‘yich a  uni () ‘rta 
podsholik  davriga,  yo zu v   va  orfogrqfiyasi  b o 'yicha  Yangi  p o dsh olik 
(er.  avv.  1300-yillar atrofida)  davriga tegishli  deyish munikin.  O lim lar 
shunga  asoslanib,  Yangi p o d sh o lik  kotibi  О ‘rta podsh olik  m atnidan 
nusxa  olgan  deb  taxm in  qiladilar.  M ain  adabiy  asar,  s h e ’riy  tarzda 
yozilgan.  M ain  m uzm uni  bo 'yich a   olim lar  turlichct fik r   yuritadilar. 
Taniqli olim   V.V.  Struve papirusda  О ‘rta po d sh o lik so ‘ngidagi  (er.  avv. 
1750-yillar  atrqfi)  ijtim oiy  qatlam lar  o 'rta sid a g i  kurash  aks  etgan 
degan fik r n i ilgari suradi.
Haqiqatan,  barcha  osiyoliklar  misrliklarga  o ‘xshadilar,  misrliklar 
( I ) yoMga chiqarib tashlangan  begona yurtliklarga o ‘xshash  (bo'ldilar). 
Haqiqatan:  to ‘q  odamlar  q o ‘l  tegirmonlari  ustida  ishga  q o ‘yilganlar. 
Nafis  mato  kiyganlar  (9),  ular  tayoqlar  bilan  kaltaklanadilar.  (Yorug‘) 
kunni  k o ‘rmaganlar,  ular hech  qanday  to ‘siqsiz chiqmoqdalar...
Haqiqatan:  g ‘a!la  hamma  yoMlarda  nobud  b o ‘lmoqda.  O dam lar 
ko‘ylak,  malham  va  moydan  mahrumlar.  Hamma  (4)  aytmoqda:  hech 
nima  yo'q.  O m bor  buzilgan.  Uni  q o ‘riqchilari  yerga  yiqitilgan.  Bu 
mening qalbimning  baxtsizligi...
Haqiqatan: ajoyib sud palatasi.  Uning aktlari o ‘g ‘ir(6)langan, uning 
sirlarini  saqlovchi jo y lar o ‘z  mazmunidan  mahrum  qilingan.
Haqiqatan:  arxivlar  ochilgan.  Uning  oMpon  deklaratsiyalari 
o ‘g ‘irlangan.  Qullar qullarning (8)  mulkdor egalari  boMdilar.
Haqiqatan:  (amaldorlar) oMdirildi.  Ularning  hujjatlari  olindi.
Haqiqatan: ( 9 ) hosilning  hisobi bo‘yicha kotiblar,ularningro‘yxatlari
27


y o ‘q  qilingan.  Misrning g'allasi  hammaning mulki  bo'lib qoldi.
Haqiqatan:  sud  palatasining  (10)  qonunlar  bogMami  tashlab  yu- 
borilgan,  ular  b o ‘yicha  chorralialarda  yuribdilar.  Kam bag'al  odamlar 
k o ‘chalarda  uning  ( I I )   muhrlarini  sindirm oqdalar...
Haqiqatan:  ulug‘  sud  palatasi  unga  kirib  chiqadigan  (joy)  boMdi. 
K am bag‘al  odamlar ulug‘  saroylarga  kirmoqdalar va chiqmoqdalar.
Haqiqatan:  zodagonlaming bolalari  ko‘chaga (13) haydalganlar...
(1)  Qarang:  olov  baland  k o ‘tarildi;  uning  alangasi  mamlakat 
dushmanlaridan  kelmoqda.  Qaranglar:  hech  qachon  sodir  boMishi 
mumkin  boMmaydi  deb  ko'ringan  ishlar  sodir  boMdi.  (2)  Podshoni 
kam bag‘al  kishilar bosib  olgan...  Qarang:  qonunlarni  bilmagan  ozgina 
kishilar  bilan  mamlakatni  (3)  podsho  hokimiyatidan  mahrum  qilishga 
kirishilgan  edi.  Poytaxt  bir  soat  ichida  vayron  qilingan.  Qarang:  Misr­
ning ( o ‘zi)  suv  quya  (5)  boshladi  .
Qarang:  bu  (endi)  odamlar  bilan  yuz  berdi.  O 'z ig a   (hatto)  kulba 
qura  olmagan  kishi  (endi)  uy  egasi  b o ‘ldi.  Qarang:  saroy  a ’yonlari 
podshoning (10) uyidan  haydab yuborildilar.  Qarang:  oliyjanob ayollar 
shedu-barjalarda  turibdilar.  Zodagoniar  omborlarda  turibdilar.  (Hatto) 
devor  yonida  uxlamagan  (endi)  lojaning  egasi  b o ‘ldi.  Qarang:  boylik 
egasi (IT) kechani (endi) chanqovdan azob chekib o ‘tkaznioqda. Qarang: 
hashaniatli  kiyimlar  egalari  (endi) juldir  kiyimlarda.  0 ‘zi  uchun  (12) 
hech  nima  to‘qimagan,  endi  nafis  gazlama  egasi.  Qarang:  o ‘ziga  hech 
qachon  (hatto)  qayiq  yasamagan,  (endi)  kemalarning  egalari  boMdi. 
Ularning  haqiqiy  egalari  ularga  qaramoqda,  lekin  endi  ular  unga 
qarashli  em as...
(14)  Qarang:  o ‘z  mulkiga  ega  boMmagan  (endi)  boyliklar  egasi 
boMdi.  (2).  Zodagoniar  uni  maqtaydilar.  Qarang:  mamlakatning  oddiy 
odamlari  boy  boMdilar.  Boylik  egalari  k am bag‘al  boMdilar.  [ 0 ‘zi 
xabarchi  boMgan,  boshqani  yubormoqda.  Qarang:]  o 'z   g'allasiga  ega 
boMmagan  ombor  egasi  (boMdi)...  Qarang:  mamlakat  boshliqlari  qochib 
qutulmoqda,  ular  (hatto)  yo'qchilikdan  sadaqa  ham  topa  olinaydilar... 
Qarang: to'shak egalari yerda uxlamoqdalar, tunni iflos joyda o'tkazganlar, 
o ‘ziga  charm  so‘ri  tayyorlamoqda.  Qarang: 
olijanob  ayollar  och, 
qassoblar esa, o ‘zi  boshqalar uchun suyaklari bilan to'qlar.  Qarang:  barcha 
lavozimlar o ‘z o'rnida emas,  go‘yoki  cho‘ponlarisiz  qo'rqib  qolgan  poda
28


kabi.  Qarang:  poda  liar tarafga qochib  ketmoqda.  Uni  (3) yig‘adigan  hech 
kim yo'q.  Har kim  uni  o'ziga olib kelib, o ‘z  ismi  bilan  belgi  qo'ymoqda. 
Qarang:  odamni  o 'z   akasi  oldida  o'ldirmoqda.  U  o'zini  qutqarish  uchun 
uni  qoldirmoqda.  Qarang:  (Hatto)  o 'z   aravasi  (2  ho'kizi)  bo'lmagan 
podaning  egasi  bo'ldi.  Yer  haydash  uchun  o'ziga  lio'kiz  topa  olmagan 
kislii 
katta  miqdordagi  inollarning  egasi  bo'ldi.  Qarang:  o 'z   g'allasi 
bo'lmagan omborlar egasi bo'ldi. Qarang: (hatto) vaqtinchalikqullarga ega 
bo'lmagan,  (endi)  merosiy  qullar  egasi  bo'ldi.  “Zodagon”  bo'lgan  kislii, 
(endi)  o'zi  topshiriqni  bajarmoqda.  Qarang:  kuchlilarga  (zodagonlarga) 
(6)  xaiqning  ahvoli  to'g'risida  hisobot  berilayotgani  yo'q.)  (hamma) 
halokatga yaqinlashmoqda. Qarang: barcha hunarmandlar, ishlamayaptilar. 
Mamlakat dushmanlari  uning hunarlarini  o'g'irladilar. (7) Qarang:  hosilni 
yig'ishtirgan uni olmayapti. (O'zi uchun) haydamagan (u hosilni olmoqda). 
(Hosil) yetilmoqda. (lekin) u to'g'risida (hech kim) xabar qilmayotir.  Kotib 
(8)  o 'z  devonxonasida o'tiribdi,  lining qo'li  unda harakatsiz qolmoqda.
Boshladi — qullar о ‘rniga ozod misrliklar о ‘zyerlarini sug 'ora boshladilar.
"Хрестоматия no  истории  древнего м и р а ”.  М.,  1991.  30-32 стр
Tayanch  iboralar:  Duaufa,  Xeti,  Pepi,  lotos,  tikuvchi,  baliqchi, 
papirus, Ipuser,  Sakkara, leyden,  V. V.Struve,  kanselyariya,  Ipuser, Sakkara, 
Leyden  muzeyi,  osiyoliklar,  sud  palatasi,  arxiv,  mamlakat  boshliqlari, 
om borlarxo'jayini,  kotib,  tamg'a.

Download 7,53 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   330




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish