O. A. H u s in o V patologik fiziologiyadan amaliyot darslari uchun



Download 11,17 Mb.
Pdf ko'rish
bet36/261
Sana14.02.2022
Hajmi11,17 Mb.
#448095
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   261
Bog'liq
Patol.-fiziol.-amal.-darsl.-uchun-qoll.-Husinov-O.A.-2008-y.

Modda alm ashinuvining о 'zgarishi.
U ning intensivligi, ayniqsa, 
yallig’lanish o ’chog’i m arkazida kuchayadi. Bu hujayra shikastlanishi 
va shikastlangan lizasomalardan gidrolitik fermentlarning chiqishi bilan 
bog’liq. Yallig’lanish o ’chog’ida to ’la parchalanm agan karbonsuvlar 
m ahsulotlari (sut, p irouzu m k islota), ch ala y o ngan y o g ’lar (y o g ’ 
k islo tala ri, keton ta n a c h a la ri) va o q sil p a rc h a la n ish m ahsulotlari 
(p o lip e p tid la r, a m in o k is lo ta la r) t o ’p la n a d i. M ito x o n d riy a la r 
shikastlanishi - Krebs sikli fermentlarining m orfologik substrati - aerob 
oksidlanish va oksidlanishning fosforlanish bilan birga kechishining 
buzilishiga olib keladi. K arbonat angidridi hosil b o ’lishi kam ayadi, 
nafas koeffitsiyenti pasayadi.
Yallig‘lanish o ’chog’ida fizik-kim yoviy o ’zgarishlar:
- to ’la yonm agan m ahsulotlar to ’planishi hisobiga atsidoz^va H* 
giperioniya rivojlanadi;


- giperosm iya - y a llig ‘lanish o ‘ch o g ‘ida to ‘qim a shikastlanishi 
natijasida m olekula va ionlar (NaT, K% Ca2+ va b.) konsentratsiyasi 
k o ‘payadi. A yniqsa, kaliy k onsentratsiyasi o shadi, giperkaliem iya 
yuzaga keladi. Bularning hammasi osmotik bosim ko‘tarilishiga olib 
keladi, y allig ‘lanish o ‘chog‘ida u 19 atm. yetadi. To‘qima m uzlash 
nuqtasining - Д 0 pasayishi ham xarakterlidir. U m e’yorda 0,62 tashkil 
qiladi, yallig‘lanishda esa 1,4 gacha yetadi;
- g ip e ro n k iy a - o n k o tik b o sim n in g k o ‘ta r ilis h i. O q siln in g
to m irla rd a n c h iq is h i v a y irik o q sil m o le k u la la rin in g m ayda 
molekulalarga parchalanishi yallig‘lanish o ‘chog‘ida oqsil molekulalari 
k o n s e n tra ts iy a s in in g o sh ish ig a o lib k e la d i, n a tija d a gip ero n k iy a 
rivojlanadi;
- hujayra yuza tarangligining o‘zgarishi - yog‘ kislotalari va yuza 
tarang lig in i kam aytiruvchi boshqa b irikm alam ing to ‘p!anishi bilan 
bog‘liq.
Y a llig 'la n is h m e d ia to r la r i
b io lo g ik fa o l m o d d a la r b o ‘lib , 
y a llig ‘lanish rivojlanishini aniqlovchi yetakchi patogenetik om illar 
h is o b la n a d i. M e d ia to r la r g a s e m iz h u ja y r a la m in g ( t o ‘q im a
bazofillari) degranulatsiyasi va trom botsitlar parchalanishi natijasida 
h o s il b o ‘ lu v c h i g is ta m in va s e ro to n in , s h u n in g d e k liz o s o m a l 
f e r m e n tla r , k a tio n o q s illa r i, s ik lik n u k ie o tid la r , R N K , D N K
p a rc h a la n is h m a h s u lo tla ri, g ia lu ro n id a z a , lim fo k in la r, E, va E 2 
p ro staglan d inlar, kallidin va bradikinin, kom plem ent fragm entlari 
C 2a, C 3 a , C 5a v a b. k ira d i. K ey in g i v a q tla rd a a n iq la n is h ic h a , 
y a llig ‘lan ish n in g eng kuchli m ed iato ri b rad ik in in h iso b lan ad i. U 
plazm a 6 - globulindan kallikreinogenning faollashish m ahsuloti -
kallikrein ferm enti ta ’sirida X agem an om ili (qon ivishi X II om ili) 
ishtirokida hosil b o ‘ladi. Biologik tabiatiga qarab m ediatorlar oqsil 
(m asalan, o ‘tkazuvchanlik om ili yoki globulini, plazm in), polipeptid 
( m a s a la n , b r a d ik in in ) , b io g e n a m in la r ( m a s a la n , g is to m in , 
seroton in) b o ‘lish i m umkin.
Ta’sir qilish m exanizm i bo‘yicha m ediatorlar vazofaol moddalar 
h isoblanadi: to m ir o ‘tkazuvchan!igi va tonusini o 'zg artirad i, shish, 
o g ‘riq c h a q ira d i. L e y k o tsitla r e m ig ratsiy a sig a , qonning reo lo g ik
xususiyatlariga va h.k. ta’sir ko‘rsatadi.
Yallig'lanish o'chog'ida tomir o'zgarishlari.
A. M. Chemux (1979) 
va A. I. Strukov (1982) tomir reaksiyalarining quyidagi bosqichlarini 
ajratadi: 1 - qisqa m uddatli tom irlar spazmi va keyinchalik arterial 
giperemiya shakllanishi; 2 - venoz giperemiya; 3 - staz.



Download 11,17 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   261




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish