O. A. H u s in o V patologik fiziologiyadan amaliyot darslari uchun

Eksperiment bayonnomasi va xulosalarni yozish
T alaba m u staq il rav ish d a bayonnom a tuzadi. Q alqonsim on bez 
giper - va giposekretsiyasida organizim da rivojlanadigan buzilishlar 
h a m d a b u b ez g o r m o n la rin in g o rtiq c h a is h la b c h iq a r ilis h i va 
y e tis h m o v c h ilig id a ta s h q i m u h itn in g o ‘z g a ru v c h a n h a ro ra tig a
n is b a ta n o rg a n iz m r e z i s ti n tl ig i m e x a n iz m i t o ‘g ‘r is id a x u lo sa
c h iq arad i.
Vaziyatli masalalarni yechish
1-masala. Sh.
ism li bemor 47 yoshda, uyqusizlik, tez achchiqlanish, 
isitm a sezgisi, terlash, tez charchashdan shikoyat qiladi. Tana harorati 
kechalari 37,3® С gacha ko‘tariladi. Obyektiv: bemor juda harakatchan, 
tez va k o ‘p gapiradi, k o ‘z oralig‘i katta ochiq, ko‘z keskin chaqchaygan, 
o ch ib-yu m u lish i siyrak, qarashi q o ‘rqinchli, teri nam va yupqa, yuz 
q iz g 'is h ran g da, tan a oriqlagan. B o ‘yinda qalqonsim on bez diffuz 
kattalashgan, qo‘l barm oqlari qaltiraydi, tog‘ay reflekslari kuchaygan. 
A B - 130/50 m m sim . u st. ga teng, p u ls daqiqaga 98 m arta. Qon 
to m o n id a n n is b iy lim fo ts ito z li (lim f o ts itla r 4 8 % ) le y k o p e n iy a
(leykotsitlar 1 m m 3 qonda 3800) topilgan. Tez-tez suyuq axlat ajraladi, 
asosiy alm ashinuv 60 % ga oshgan.
1. Kasallik turi to ‘g ‘risida sizning fikringiz?

---

2. 
Qalqonsimon bez gormonlari oqsil, yo g‘-lip o id , karbon suvlar, 
energetik alm ashinuvga qanday ta’sir k o ‘rsatadi?
2-m asala.
S. ism li bemor 32 yoshda, klinikaga um um iy zaiflik, 
ish lashn i x o h lam a slik , seru y q ulik, x o tira p a sa y ish i, te z -te z bosh 
og‘rishi, qabziyatdan shikoyat bilan kelib tushgan. Doimo sovqotadi, 
ishtaha yomoniashishiga qaramasdan semirgan. B ir yil muqaddam unda 
o ‘sma tufayli qalqonsimon bez subtotal rezeksiya qilingan. Obyektiv: 
bem or sem irgan, te n quriq, shishgan, p o ‘st tashlaydi. B oshida soch 
siyrak, sinuvchan, yuz bir oz shishgan, k o ‘z o ra lig ‘i tor, m a ’nosiz 
qarash, harakat sust, cheklangan. N afas daqiqada 12 m arta, puls 64 
marta, past to'Iiqlikka ega. Qonda xolesterin miqdori juda yuqori, tana 
harorati kechalari 35,8° С dan oshmaydi, asosiy almashinuv 30 % ga 
kam aygan.
1. Kasallik to ‘g ‘risida sizning fikringiz?
2. Bemorda gipotermiyani qanday tushintirish mumkin?
3-m asala.
K. ism li bemor 25 yoshda, oyoq va yuz m ushaklarida 
vaqti-vaqti bilan hosil bo‘luvchi talvasalanish xuruji, yuqori serjahllik, 
oyoq va q o ‘l barmoqlarining uvushib qolishi, to ‘sh suyagi orqasida va 
k o ‘krak o stid a og*riq, nafas o lish n in g q iy in la sh ish i, q ab ziy atd an
shikoyat qiladi. Kasallik tireotoksikoz tufayli qalqonsimon bezning bir 
qismini olib tashlashidan keyin rivojlangan. Bem or rangi oqargan, teri 
sovuq, nam, soch siyrak, tez sinadi, tim oqlar sinuvchan, og‘izda k o ‘p 
karioz o ‘zgargan tishlar bor. Ichki a’zolar tomonidan m e’yoriga nisbatan 
o ‘zg arish topilm agan. N ervologik te k sh irish la rd a asab va m ushak 
tizimining yuqori q o ‘zg ‘aIuvchan!igi aniqlangan. Harakat asablarining 
elektroqo‘zg ‘aluvchanligi juda yuqori. Qonda «Са» m iqdori 7 m g % 
gacha kamaygan, «Р» va «К» miqdori oshgan. Qon ishqoriy zaxirasi 
k o ‘paygan.
1. Bemorda qaysi endokrin bezlar funksiyasi buzilgan?
2. Talvasalar rivojlanish mexanizmi nim adan iborat?
3. P a ra tg o rm o n «С а» va «Р» a lm a s h in u v ig a q a n d a y t a ’sir 
k o ‘rsatadi?
In te g ratsiy a am alga oshirilishi lozim b o ‘Igan fan la r
1. Endokrinologiya kursi.
2. Bolalar va ichki kasalliklar propedevtikasi.

---

1-MAVZU: