O. A. H u s in o V patologik fiziologiyadan amaliyot darslari uchun

M ashg‘ulotda bajariladigan amaliy ishlar va o ‘zIashtiriIishi lozim
b o ig a n ko‘nikma!ar bilan tanishish
1—ish. Quyon va sichqonda gipoglikem ik kom ani eksperim ental 
terapiya o ‘tkazish bilan birgalikda chaqirish (ko‘rgazmali tajriba).
1. 
Oldindan bir kun davom ida och qoldirilgan (suv cheklanmagan 
h o lda) quyon terisi o stig a 8 -1 0 ТВ (ta ’sir b irlig i)da va venaga 10 
ТВ/kg insulin yuboriladi. Hayvonning xatti-harakati va um umiy holati 
kuzatiladi. Birinchi m arta yaqqol namoyon b o ig a n talvasa xurujidan 
keyin tezlik bilan quloq venasiga 5 -6 ml glukoza (40% li eritmasi) 
va 0,5 ml adrenalin teri ostiga yuboriladi. Venaga glukoza eritmasini 
yuborish qiyin b o ig a n hollarda, uni uch marta k o ‘paytirilgan miqdori 
bir xil hajmda 2-3 joyga teri ostiga va qorin b o ‘sh lig ig a yuboriladi. 
H ayvon x a tti-h a ra k a ti v a um um iy ho latin i k u zatish davom etadi. 
N afas soni tajriba boshlanishida va koma rivojlanishining eng yuqori 
holatida, 2 -3 m arta tiklanish davrida sanaladi.

---

2. 
A m aliyot darsi boshlanishida 1 kundan kam b o ‘lm agan vaqt 
ichida ikkita och qoldirilgan (suv cheklanm asdan) oq sichqonlam ing 
terisi ostiga 10 ТВ/k g hisobida insulin yuboriladi. H ayvonlar holati 
kuzatiladi. Talvasa paydo boMganda ulardan birining qorin bo‘shlig‘iga 
10 g tana og‘irligiga 0,5 ml hisobida 20 
%
li glukoza eritmasi yuboriladi. 
Ikkala hayvonni kuzatish davom etadi.
2-ish.
Kalamushda alloksanli diabet nusxasini yaratish.
Amaliyot darsidan 7 kun oldin kalamushlarga 100 g tana og‘irligiga 
15 mg hiso b id a allo k san yuboriladi (o sh tu zi izo ton ik eritm asida 
tayyorlangan 5 % li alloksan eritmasini 100 g tana og ‘irligiga 0,3 ml 
hisobida teri ostiga). A m aliyot darsida harorat o ‘lchanadi, 1 daqiqa 
nafas soni sanaladi, hayvonlam ing um um iy holatiga e ’tibor beriladi. 
Keyin teri ostiga 100 g tana og‘irligiga 3 ТВ hisobida insulin yuboriladi 
va 30 daqiqadan keyin yuqorida ko‘rsatilgan kuzatish takrorlanadi.
Jihozlar:
quyon, kalamush, sichqonlar, insulin, alloksan, adrenalin, 
insulin yuboriladigan shprits, 1,5 ml shprits, ignalar, 20 va 40 % li 
glukoza eritmalari, shisha qalpoq.
AUDITOR IYA TSHJ