O ’ z b e k I s t o n R

Ekspert varag'i №3
3 - Topshiriq. 
Turli hayotiy omillarni ifodalagan savol va vazifalar:
1. 0 ’quvchilar maktabda yurish-turish haqidagi qoidaga muvofiq. 
o ’qituvchining «Darsimiz tugadi», «Ketishingiz mumkin» degan 
so'zini eshitmagunlaricha o ’rinlaridan qimirlamasdan ishlarini davom 
ettirishlari lozim. Hatto q o’ng'iroq ertaroq chalinganda ham. Vaxolanki, 
______ dars oxirida chalingan q o ’ng 'i roq ko’p vaql o ’quvchilarni _____

---

harakatlanishga undaydi, natijada ular ishni yig'ishtirib sinfdan 
chiqishga oshiqadilar. Bolalar intizomini mustahkamlash uchun 
qaysi fiziologik jarayonni rivojlantirish kerak? 2.Ba'zi talabalar 
xiyobonda sayr qilib yurgan odamlarga diqqatlarini bo’lmagan holda 
ikki-uchta bo ’lishib bemalol dars tayyorlaydilar. Ba'zi talabalar esa, 
faqat tinchlik xukin surganda kitob o ’qishga odatlanganlar. YUqorida 
______ aytib o ’tilgan kishi odatlarini qanday tushuntirish inumkin?______
3-Iaboratoriya m ashg’uloti
Mavzu: 
Faoliyatning psixologik nazariyasi 
M aqsad: 
Faoliyat haqidagi psixologik nazariyalarni tahliliy 
o ’rganish
Jilioz: 
Ekspeit varaqlari 
_ 
__
Ekspert varag'i №1
1-Topshiriq. 
Maktabgacha tarbiya yoshi, kichik maktab yoshidagi 
(bolalarda) va kattalarda ixtiyoriy harakatlarni rivojlantirish y o ’llarini 
tekshirish. 
Zarur material: 
Turli rangga bo ’yalgan qog'oz parchalari. 
Topshiriqiing bajarilishi. 
Tajriba taraqqiyotning uch bosqichida 
bo’lgan sinaluvchilarda, ya'ni bog'cha bolalari, boshlang'ich sinf 
o ’quvchilari va kattalar bilan olib boriladi. Har bir sinaluvchiga berilgan 
savollarga tez javob qaytarish uqtiriladi. Savollar orasida muayyan 
rangni aytishni talab qiluvchilari ham bor, masalan: «Kutubxona nima 
degani?», 
«Parta 
qanday 
rangda 
bo ’ladi?», 
«Sen 
qishloqda 
bo’lganmisan?», 
« O ’tning 
rangi 
qanaqa?», 
«SHifoxonada 
davolanganmisan?», «SHifoxona xalati qanday rangda b o’ladi?» kabi. 
Sinaluvchi savollarga javob qaytarar ekan, quyidagi ikki talabga rioya 
qilishi kerak: 1. Taqiqlangan ikki rang (yashil va qizil)ni aytmasligi 
lozim. 2. Bir marta aytilgan rangni takror aytmasligi zarur. Har bir yosli 
guruhi bilan ikki variantda olib bajariladi: a) ixtiyoriy harakatni amalga 
oshirishda tashqi yordamchi vositalardan foydalangan holda; b) tashqi 
yordamchi vositalardan foydalanmagan holda. Tashqi yordamchi vosita
— taqiqlangan rangga bo ’yalgan qog'oz lentani sinaluvchining stoli 
ustiga tashlab qo ’yiladi. Tajribaning natijalari quyidagi grafik (rasm) 
orqali ifodalanadi ._________________________________________________

---

1 0
С
о
8
>
Cd
£ 5
H о 
>
6
4
2
0
Bog'cha
bolalari
Boshlang'ich 
sinf o ’quvchilari
Kattalar
5astki chiziq tashqi yordamchi vositalarsiz bajarilgan 
ixtiyoriy 
harakatlar ko’rsatkichi. YUqoridagi chiziq esa tashqi yordamchi 
vositalar 
bilan 
bajarilgan 
ixtiyoriy 
harakatlar 
ko’rsatkichidir. 
Boshlang'ich sinf o ’quvchilarida yordamchi vositali ixtiyoriy harakatlar 
k o’rsatkichi yuqoridir. CHunki bog'cha yoshidagi bolalar tashqi yordam
- vositalaridan foydalana olishlari lozim, kattalar bunga ehtiyoj 
sezmaydilar.