O ' z b e k I s t o n r e s p u b L i k a s I o L i y V a o r t a m a X s u s t a ' L i m V a z I r L i g I r. X. Alimov, G. T. Yulchiyeva, O. Q. Rixsimboyev

Bankning boshqaruv tuzilmasi 
har xil usullarda tashkil qilingan 
bo'lishi mumkin, bu ko'proq bankning kattaligiga, ko'rsatilayotgan xizmat 
turlarining soni, mijozlaming va bank tomonidan bajariladigan operatsiyalar 
soniga bog'liq, uning quyidagi turlari bor: to'g'ri chiziqli, boshqaruv 
shtabli. To'g'ri chiziqli shtabli Bankning texnologiyalari bank biznesini 
qo'llab-quwatlash va rivojlantirishning vositasi sifatida bir qator asosiy 
tamoyillar asosida yaratiladi:
• bank vazifalarining turli tumanliklarini ulaming to'liq integratsiyasi 
bilan qamrab olishda kompleks yondashish tamoyili;
• tizimni aniq buyurtma ostida keyinchalik o'stirish bilan osonlikcha 
konfiguratsiyalashga imkon beruvchi moduli tamoyili;
• turli xildagi tashqi tizimlar (telekommunikatsiya, moliyaviy tahlil 
tizimlari va boshqalar) bilan o'zaro hamkorlik qilishga, dasturiy texnik 
platformani tanlashni ta’minlashga va uni boshqa apparatli vositalarga 
ko'chirishga qodir texnologiyalaming ochiqligi tamoyili.
• bank tizimi niodullarini sozlash va ulami aniq bankning ehtiyojlari 
va sharoitlariga moslashtirishning egiluvchanligi tamoyili;
• biznes jarayonlarining rivojlanganligi sari tizimning vazifaviy 
modulini kengayishi va murakkablashuvini ko'zda tutuvchi ko'lamlilik 
(masalan, filiallar va bank bo'linmalari ishini qo'llab-quwatlash tahlilini 
guruhlashtirish va h.k.);
• haqiqiy vaqtda ma’lumotlarga ko'p foydalanishlar bo'yicha kirish va 
yagona axborot bo'shlig'ida vazifalami amalga oshirish;
216

---

• bank va uning biznes jarayonlarini modullashtirish va biznes 
jarayonlarini algoritmik sozlashning imkoniyati;
• tizimli biznes jarayonlarini rivojlantirish asosida uzluksiz rivoj­
lantirish va takomillashtirish ADP bozorining tahlili shuni ko‘rsatadiki, 
mujassamlashgan BAAT ning tizimchalari va vazifalarining amaliy ajratilishi 
ularni bir vaqtda uchta alomat bo'yicha: boshqaruv tuzilishi, mablag‘larni 
o'zgartirish va boshqaruv vazifalari bo'yicha hisobga olinadi.