Ноябрь 2020 10-қисм

SAMARADORLIKKA ERISHISH
Boychayeva Sharifa Saidkulovna
Sirdaryo VXTHQTMOHM “Maktabgacha, boshlang‘ich va
maxsus ta’lim metodikalari” kafedrasi katta o‘qituvchisi
Nishonboyeva Aqida 
Sirdaryo viloyat Mirzaobod tuman 12-umumtalim 
maktabi boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi 
Annotatsiya. 
Maqolada boshlang‘ich sinf matematika darslarida mantiqiy topshiriqlar orqali 
tafakkurini o‘stirishlar yo‘llari haqida ma’lumot berilgan
Kalit so‘zlar. 
mantiq, tafakkur, o‘yin, jarayon, faoliyat
Mustaqil O‘zbekistonning kelajagi ko‘p jihatdan barkamol, intellektual salohiyatli avlod va 
o‘nga talim –tarbiya berish sifatiga bog‘liq. O‘zbekiston Respublikasida yosh avlodning bilish 
faoliyatini shakllantirish va uzluksiz rivojlantirib borishning maqsad vazifalari, mazmuni va 
metodlarini o‘rganib borish, ilmiy pedagogik asoslarga tayangan holda olib borilishi, muammoning 
yeshilishi, o‘quvchilarning ijodiy fikrlashi, ularda bilimni egallash faolligi, mustaqil bilish 
faoliyatini shakllantirish masalalariga boqliq. Bunda kichik yoshdagi maktab o‘quvchilari bilan 
ularning bilish faoliyatini rivojlantirib borish, amaliy ko‘nikma hosil etish vazifalari bugungi 
kunning dolzarb masalalaridan biri bo‘lib hisoblanadi. Boshlang‘ish sinflarda o‘quvchilarning 
bilish faoliyatini shakllantirib, rivojlantirib borichda o‘qituvchilarimiz ta’limning innovatsion 
texnologiyalaridan foydalanib, o‘z darslarini qiziqarli etib tashkillashtirib o‘tishlari zarur. Yosh 
avlodning shakllanish jarayonini ularning aqliy rivojlanishi, tarbiyalanganlik darajasi va tafakkur 
qobiliyatini bilmasdan turib, ta lim tarbiya jarayonini samarali tashkil etish mushkul.
«Abdulla Avloniy’» Agar pedagogika insonni har tomonlama tarbiyalashni xohlar ekan, unda 
insonni har tomonlama o‘rganishi zarur» deb bejiz aytmagan. 
Bugungi kunda birimiz darslar jarayonida o‘quvchilarga innovatsiyon usullardan foydalanib, 
fanlararo boqliklik elementlaridan foydalanib, ekologik gigienik bilimlarni o‘zaro bog‘lab olib 
borish ularda bu sohada muayyan ko‘nikmalarni shakllantirishda muhim ahamiyatga ega.
Biz ilg‘or pedagogik texnologiyalardan foydalanib darslar o‘tish amaliy ko‘nikmasini boyitib 
borishga yordam beradigan interfaol usullardan foydalanib borishimiz zarur. Darslarimiz 
jarayonida interfaol usullardan foydalanib darslar o‘tish’farzandlarimizning bilimli, zukko, 
talabchan va aqlli bo‘lib, erkin fikrlovchi shaxs bo‘lib kamol topishiga yordam beradi desak 
shubhasiz to‘g‘ri deb o‘ylayman.
O‘yinga asoslangan texnologiyalarning talimdagi o‘rni, avvalo o‘yin elementlarining 
funksiyalarini o‘qituvchi o‘quvchilarga oldindan tushuntirib borishlari kerak.
Bugunki kunda matematika darslarimiz juda ko‘p mantiqiy topshiriqalar bilan boyitilgan, bu 
esa o‘quvchilarimizni fikrlash qobiliyatlarini yanada oshiradi deb o‘ylayman. Shuning uchun 
darsliklardan tashqari yana qo‘shimcha topshiriqlardan foydalanish darsni samarali va qiziqarli 
bo‘lishiga olib keladi. 
Masalan: 
6 ta stakan turibdi: 3 tasi bo‘sh, 3 tasida suv bor, Shunday qilish kerakki, suvli va bo‘sh 
stakanlar тфмифеьф-тфмифе turishsin. Faqat bitta stakanni harakatlantirishga ruhsat beriladi.