Nobel mukofoti
Nobel mukofoti (
inglizcha
:
Nobel Prize) — buyuk ilmiy izlanishlar, inqilobiy ixtirolar yoki madaniyat va jamiyatning rivojiga katta hissalar qoʻshganligi
uchun har yili taqdim etiladigan eng nufuzli xalqaro mukofotlardan biri.
Nobel mukofotlari - har yili buyuk ishlar uchun beriladigan xalqaro mukofot. Taʼsis etuvchisi A. B. Nobelning (k,. Nobellar) vasiyatiga koʻra, undan
keyin qolgan mablagʻ asosida Nobel jamgʻarmasi tashkil etildi; shu jamgʻarmaga har yili kelib tushadigan daromad 5 qismga teng boʻlinib, irqi, millati,
jinsi va dinidan qatʼi nazar, fizika, kimyo, fiziologiya yoki tibbiyot sohasidagi kashfiyotlar, badiiy asarlar, xalqlar doʻstligi va tinchlikni mustahkamlash
yoʻlida koʻrsatilgan faoliyat uchun beriladi (1968-yilda Shvetsiya davlat banki oʻzining 300 yilligi munosabati bilan iqtisod fanlari sohasidagi yutuqlar
uchun beriladigan qoʻshimcha Nobel mukofotini taʼsis etgan).
Nobel mukofoti Alfred Nobel tasviri tushirilgan oltin medal, diplom va miq-dori Nobel jamgʻarmasidagi daromadga bogʻliq (odatda, 30 mingdan 70
ming dollargacha) boʻlgan mablagʻdan iborat. Alfred Nobelning vasiyatiga koʻra, Nobel mukofotini berish vazifasi Stokgolmdagi Qirollik FA ga (fizika,
kimyo, iqtisod fanlari boʻyicha), Stokgolmdagi Qirollik tibbiyot-jarroxlik institutiga (fiziologiya yoki tibbiyot boʻyicha) va Stokgolmdagi Shvetsiya
akademiya-1 siga (badiiy asarlar boʻyicha) topshi-rilgan. Tinchlikni mustahkamlash 4 yoʻlida koʻrsatilgan faoliyat uchun 1 Nobel mukofotini Norvegiya
parlamentining Nobel komiteti aʼzolari beradi. Tinchlik mukofotidan tashqari hamma mukofotlar faqat individual tarzda beriladi. Vafot etganlarga
Nobel mukofoti berilmaydi. Nobel mukofotini topshirish tantanasi Stokgolm va Osloda Alfred Nobel vafot etgan kun (10 dekabr) da oʻtkaziladi.
Birinchi mukofot 1901-yil topshi-rilgan. Nobel mukofotini 1901—2003-yilda 565 kishi olgan.
[1]
Nobel Mukofoti
Nobel mukofotining sohibiga taqdim etiladigan
medal
.
Mukofot sohasi
Fizika
,
kimyo
,
adabiyot
,
tinchlik
,
fiziologiya
yoki
tibbiyot
hamda
iqtisodiyot
sohalaridagi ulkan hissasi va ilmiy kashfiyotlari uchun
Tashkilotchi
Shvetsiya Akademiyasi
,
Shvetsiya Qirolligi Fanlar Akademiyasi
,
Karolinska
Instituti
,
Norvegiya Nobel Qo`mitasi
Mamlakat
Shvetsiya
,
Norvegiya
Birinchi berilgan yili
1901
Rasmiy vebsayti (http://wwww.nobelprize.org/)
Soʻnggi tahrir 5 kunlar avval MalikxanBot tomonidan amalga oshirildi
Alfred Nobelning
vasiyatiga koʻra, moddiy tarafdan quvvatlanib,
1895
-yilda tadbiq etilgan quyidagi besh yoʻnalish boʻyicha mukofotlar mavjud:
fizika boʻyicha Nobel mukofoti
,
kimyo boʻyicha Nobel mukofoti
,
fiziologiya va tibbiyot boʻyicha Nobel mukofoti
,
adabiyot boʻyicha Nobel mukofoti
,
jahonda tinchlik oʻrnatish ishlari boʻyicha harakatlar uchun (
Tinchlik boʻyicha Nobel mukofoti
).
1969-yildan boshlab,
iqtisodiyot boʻyicha Nobel mukofoti
ham berila boshladi.
Hozirgi vaqtda Nobel mukofotining qiymati 10 mln
shved kronasi
(1,3 mln $ atrofida)ga teng.
Alfred Nobel
Nobelprize.org (http://nobelprize.org/)
— Rasmiy sayt
(ingl.)
Nobel mukofotining internet arxivi (http://nobelprizes.com/nobel/nobel.html)
(ingl.)
1.
OʻzME
. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
Mukofotlarga oid ushbu maqola
chaladir
. Siz uni
boyitib, (https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Nobel_mukofoti&action=edit)
Vikipediyaga
yordam berishingiz mumkin.
"
https://uz.wikipedia.org/w/index.php?
title=Nobel_mukofoti&oldid=2398755
"
dan olindi
Shuningdek qarang
Havolalar
Manbalar