Nókis filialí Kаypnazarov S. G., Maxambetova U., Dauletmuratova R

Birinshi usıl. Y shıǵıw shamasınıń y mánisi ólshew nátiyjesi bolıp esaplanadı, (2.8) teńlemeden alınadı, Xi kiriw shamaları olardıń xi mánisleri menen almastırıladı (orta arıfmetikalıq mánisleri menen).
y = f(x₁, x₂, ...,x_n)yaki =f( , , ..., ) (2. 13)


Ekinshi usıl. Shıǵıw shaması bolģan Y tiń mánisi (2.8) teńlemeden alınadı, bunda Xi kiriw shamaları ózleriniń mánisleri menen almastırıladı, bul mánisler olardı ólshew nátiyjesinde alınģan.
Kiriw shamalarınıń kóp eseli baqlaw qatarları bolģan halda, Y shıǵıw shamasınıń júk bolģan ayırım mánislerin kiriw maģlıwmatları boyınsha esaplaw múmkin. Keyin, shıǵıw shamasınıń mánisine jetiw ushın bul mánislerdıń orta arıfmetigi alınadı, yaģnıy
(2. 14)
6 -basqısh. Jıynalģan standart anıq emeslikti anıqlaw.
Ólshew nátiyjesi y dıń kiriw bahalanıwı menen ģárezli bolģan standart anıq emeslikler hám kovarıaciyalardan jıynalģan standart anıq emesligin uc (y) anıqlaw. Eger, ólshewler bir waqıtta birden kóbirek shamanı anıqlasa, olardıń kovarıaciyası esaplanadı.
Jıynalģan standart anıq emeslik eki usıl menen anıqlanadı. Birinshi usılda jıynalģan standart anıq emeslik tómendegi ańlatpa menen esaplanadı:
(2.15)
eger kiriw shamaları korrelyaciyalanģan bolmasa yaģnıy korrelyaciyalanģan kiriw shamaları tómendegi ańlatpadan esaplanadı:
(2.16)

bul jerde: ∂f/∂xi=ci - sezgirlik koefficientleri;
n (xi, xj) - kiriw shamalarınıń kovarıaciyası.
Shıǵıw shaması Y tiń mánisi ol birinshi usıl tiykarında alınadı, yaģnıy 2.13-ańlatpadan.
Ekinshi usıl. Y shıǵıw shamasınıń mánisi ol ekinshi usıl menen 2.14 ańlatpadan paydalanıp alınsa, ol jaģdayda, onıń jıynalģan standart anıq emesligi A túrdegi standart anıq emesliktiń ańlatpasına uqsas ańlatpadan esaplanadı, yaģnıy:
, (2. 17)
Usı ańlatpa korrekciyalaw hám korrekciyasız kiriw shamalarınıń jıynalģan standart anıq emesligin bahalaw ushın da qollanılıwı múmkin.
7-basqısh. Keńeytırılgen anıq emeslik.
Anıq emesliktiń qosımsha ólshemi bolıp Ol menen belgilenetuģın keńeytırılgen anıq emeslik esaplanadı. Keńeytırılgen anıq emeslik Ol – shıǵıw shamasınıń standart anıq emesligin ol (y) qamtıw koefficientine kóbeytiw jolı menen alınadı.
U = k · u_c(y) (2. 18)
Ámelde, kóbinese k=1 isenim dárejesi 68% ke iye bolģan interval ushın qabılatıladi. Isenim dárejesi 95% bolģan interval ushın k=2 hám isenim dárejesi 99% bolģan interval ushın k=3 qabıl etiledi. Basqa isenim dárejelerine iye bolģan intervallar ushın k (qamtıw koefficienti) dıń mánisi kestede keltirilgen.