Nizomiy nomli toshkent pedagogik universiteti

Savoliga mana bu javoblar olindi;  

(Milliy g’oya asosida tarbiyalanganlik) 

Milliy-tarbiyaviy 

fazilatlar 

Yuqori 

O’rta 

Past 

Salbiy 

A  B 

A 

B 

A  B 

A 

B 

Vatanparvarlik 

22,1  32 

53 

54 

19,8  1 1   5,1 

3 

Milliy g’upup 

27,5  48,5  59 

44,7  10,5  5,5 

3 

 

Millatlararo  muloqot 

madaniyati 

16,5  30,5  68 

55,5  10,5  10 

5 

4 

Milliy-mafkuraviy 

3,5 

1 7  

37,5  73,5  40 

4,5 

19 

5 

                                                 

7

 Yu.Ahrorov, M.Quronov.Yoshlarda baynalminal muloqat madaniyatni shakillantirish.Samarqand, G`.G`ulom 

nomidagi adabiyot va sa`nat shashiryoti bo’lmi, 1990 

---

 

73 

onglilik 

Milliy odob 

6 

2 1  

5 1 ,

5  

49 

36,5  26 

6 

4 

Vijdoniylik 

3 , 5   1 2    65,2 

73 

24,3 

12 

7 

3 

   

  Izoh:    A) Tadqiqot  boshida  B) Tadqiqot ohirida  

Ilgarigi  va  mazkur  bo’limda  bayon  qilingan  milliy  tarbiyaviy  jarayonni 

takomillashtirish,  rejalashtirish,  maqsadga  yunaltirishga  qaratilgan  choralar  o’z 

samarasi-ni  ko’rsatdi.  Milliy  tarbiyalanganlik  darajasini  kompleks  o’rganish,  qayd 

qilish,  olingan  natijalarning  statistik  uslublar  orkali  tahlil    qilinishi  eksperimental  va 

nazorat  maktablar,  sinflar  orasida  tadqiqotning    boshida  va  ohirida  qayd  qilingan 

ko’rsatkichlar  o’rtasida    jiddiy   o’sishni   ko’rsatdi. 

Jumladan, 

 Milliy odob 2,1 dan   2,9 ga  

O’zbekiston  vatnparvrligi  1,94  dan  2,5 ga  

Milliy   g’urur – 1,83 dan  2,8 ga  

Milliy  mafkuraviy onglilik -0,51 dan  2,2 ga qarab o’sganligi  kuzatidi. 

SHu  bilan  birgalikda,  maktabda    milliy  tarbiya  ishlarni  talab  darajasiga    ko’tarish  

o’quvchi    ma`naviyatni shakillantirishda  milliy    g’oyaning    ahamiyati katta   ekanligi   

ko’ramiz. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

74 

 

 

 

 

 

2-bob   bo’yicha  xulosa 

Tarbiya  nazariyasida  yangi  tushunchalarning  paydo  bo’lishi  ijtimoiy, 

madaniy,  siyosiy,  mafkuraviy  hayotda  ro’y  bergan  o’zgarishlar  bilan 

belgilanadi. 

Milliy  mustaqillik  pedagogika    tarbiya  haqidagi  fanda  ham  keskin  islohotlar 

zaruratini  paydo  qildi.  Bu  esa,  o’z  navbatida,  sovet  tarbiya  nazariyasida 

o’rganilmagan  «o’quvchining  milliy  g’ururi»,  «O’zbekiston  o’quvchisining 

vatanparvarligi»,  «o’quvchining  milliy  odobi»,  «o’quvchi  milliy  vijdoni», 

«o’quvchining  millatlararo  muloqot  madaniyati»,  «o’quvchining  milliy 

mafkuraviy ongliligi» kabi fazilat mezonlarini ilmiy asoslashni talab kiladi.  

Milliy  tarbiyalanganlik  mezonlari  o’quvchi  shahsining  milliy  hususiyatga 

bevosita  aloqador  bo’lgan  fazi-latlari  va  uning  o’zaro  aloqadorligi  (milliy-

madaniy  determinizm)  tamoyilidan  kelib  chiqib  asoslandi.  Buni  quyidagicha 

sharhlash  mumkin.  O’quvchining  «milliy  g’ururi»,  «milliy  odobi»,  «milliy 

mafkuraviy  ongliligi»,  «Millatlararo  muloqot  madaniyati»  tushunchalari  milliy 

o’zakka  ega.  Ya`ni,    qandaydir  mavhum  «g’urur»,  «mafkura»,  «odob», 

«muloqot  madaniyati»  emas,  balki  muayyan  hususiyatga  egaligi  z`tirof  etiladi. 

Ushbu  fazilatlardagi  milliylik  o’quvchining  milliy  o’zligini  anglash  jarayoni 

bilan  bevosita  bog’lanadi.  Natijada,  yosh  avlodning  milliy  tuyg’usi  stihiyali 

emas,  balki  milliy  istiqlol  maqsadlariga,  yaratuvchilik  maksadlariga 

yo’naltiriladi,  hizmat  qildiriladi.  Bu    milliy  g’ururni  millatchilikdan, 

mahalliychilikdan, o’z  halqiga befarqlikdan, manqurtlikdlan himoya qiladi. 

Ishimizning    ikkinchi  bobida  o’quvchilarning  milliy  tarbiyalanganlik  

darajalari bo’ycha  to’xtalib,  tajriba-sinov ishlarni  keltirib  o’tdik. Boshlang’ich 

sinf  o’quvchilariga    milliy  g’oya  asosida  tarbiya  berishda  eng  avvolo  o’quv 

---

 

75 

jarayonida mavjud bo’lgan ilmiy tushunchalarni  milliylashtirish,  o’quvchilarga 

sharqona  milliy    ruhda  tarbiya    berishda  qadriyatlarmizdan    foydalanish 

maqsadga muofiqdir.