Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universitetti ergasheva g. S., M. Nataqulova

- a
I I . YTf F AW
B ilim lar tizimi
Bilim larni ishlab 
chiqarish
Ishlab chiqarish 
kuchiari
Tadqiqotchilik faoliyati
potensiali (olim lar,
ularning malakasi .tajriha.
ilmiy mussasa , tajriba va
labaratoriya u sku nalari,
ilmiy ma’lumotlar tiz im i,
to ’plangan bilimlar majmui
(yig’iudisi) 
—
A
w
Y angi bilimlar
sohadagi amaliy
faoliyat
Tadqiqotchilik faoliyati
natijalari (qonunlarning
ishlanishini tasdiqlovchi
dalillar, gipotezalar
umumlashtiruvchi
nazariyalar, fundamental
qonunlar, fanlar sohasidagi
~bnijfllar, tadqiqot usullar )
1-rasm . Fan (ilm ) tu sh u n c h a sin in g stru k tu ra si
Ilm -fan n in g inson va ja m iy a t h ay o tid ag i o 'm i q uyidagicha:
1. Inson faoliyatining o 'z ig a xos turi;
2. A lohida ijtim oiy institut sifatid a fan ilm iy b ilim lar y ig 'in d is i;
3. Inso n iy atn in g m a ’n aviy salo h iy ati, olam . tabiat, ja m iy a t va 
inson to 'g 'ris id a g i
ta s a w u r va q arash lam i sh ak llan tirad i;
4. O lam ni o ’zlash tirish va o 'z g a rtiris h v ositasi hiso b lan ad i. 
F anning m aqsadi ilm iy b ilim lar y aratish , y ig 'is h , tahlii qilish,
um um lashtirish, tad q iq qilishdir. B u in so n n in g ilm iy faoliyati orqali 
am alga oshadi. Ilm iy fao liy at m oddiy n e ’m atlar ishlab chiqarish 
faoliyatidan keskin farq qiladi. K ish ilar m eh n at faoliyati, siyosat, 
s a n 'a t, din va boshqa sohalardagi fao liy atlari ja ra y o n id a ham bilim lar
58

---

rttirilib, ilm iy b ilim lar izch illig i, tizim lilig i va h a q iq q iy lig i bilan 
ajralib turadi.
O lam ni ilm iy b ilish o d a m g a y a n g ich a m u n o sab at, y a n g ic h a
ashni taqozo etib, u o lam ni d in iy , badiiy, axloqiy, siy o siy b ilish d an
keskin 
farq 
ailadi. 
V o q e lik k a
ilm iy 
m u n o sab atlar 
q anday 
a q i d a p a r a s t l i k
va 
fan atizm n i 
(taq d iri 
azalga 
ish o n ish
bilan 
chegaralanishni) istisn o qiladi. Ilm iy b ilish falsafiy d u n y o q a ra sh b ilan