Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti tabiy fanlar fakulteti

JAVOB: S=110gr tuz

Moddalar suvda eruvchanligiga qarab 3 guruhga bo‘linadi:

1) Yaxshi eriydigan moddalar: (100 g erituvchida 10 g dan ko‘p eriydi).

KCl, NaNO3, shakar, spirt, gazlar (HCl, NH3).

2) Oz eriydigan: (100 g erituvchida (H2O)1g dan kam eriydi). CaSO4,

CaCO3, BaSO4, MgCO3, PbSO4, benzin, gazlar (CH4, N2, H2).

3) Amalda erimaydigan moddalar: (100 g erituvchida 0,01 g va undan kam).

oltin, kumush, mis. Moddalar eruvchanlik xususiyati bir qancha omillarga bog‘liq, masalan: moddaning tabiati va haroratga bog‘liq.

Qattiq moddalarning ko‘pchiligi suvda eruvchanligi harorat ortishi bilan ortadi, chunki ko‘pchilik qattiq moddalar eriganda issiqlik yutiladi. Shuning uchun harorat ko‘tarilishi bilan ularning eruvchanligi ortadi.

Masalan: tuzli suv tayyorlanganda, 1 stakan sovuq suvga tuz solib aralashtirsak, tuz sekin-asta eriydi, ba’zan erimay qolgan tuz idish tagida qolib ketishini ko‘rganmiz. Endi shunday miqdordagi tuzni 1 stakan issiq suvga solib aralashtirsak, tuz tezda erib ketadi. Ushbu misoldan xulosa qilib aytishimiz mumkin-ki, qattiq moddalarda harorat eruvchanlikka to‘g‘ri proporsional ya’ni harorat ko‘tarilganda tuzlarning eruvchanligi ham ortib boradi va ko‘proq miqdorda tuz suvda eriydi.