Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti qо‘lyozma huquqida udk 371. 035

Ikkinchi bob boyicha xulosalar  

---

60 

Bugungi  kunda  yoshlarni  milliy  istiqlol  ruhida  tarbiyalash,  komil  insonni 

tarbiyalashda, sog‘lom ijtimoiy-ruhiy muhitning samaradorligini yanada oshirishda 

tasavvuf  pirlarining  ma‘naviy  merosini  har  tomonlama  chuqur  o‘rganish,  tahlil 

qilish muhim ahamiyat kasb etadi.  

So‘fiylik butun sharq ma‘naviyati hayotida sog‘lom ijtimoiy muhitda voyaga 

yetgan  barkamol  inson  haqidagi  g‘oylarning  shakllanishida  muhim  ro‘l  oynaydi. 

Garchi  tasavvuf  turli  xil  oqimlar,  yo‘nalishlar,  suluklardan  iborat  bo‘lsa  ham, 

ularning  markazida  inson  va  uning  ma‘naviyati,  ruhiyati,  axloqiy  pokligi, 

fazilatlari,  bu  dunyoda  yashashdan  maqsadi,  barkamol  inson  qilib  tarbiyalash 

masalalari turadi. 

Tasavvuf insonni ruhan kamolatga yetkazishga qaratilgan. Uning aqidalariga 

ko‘ra ―komil inson odamzod orzu qilgan jamiki ezgu xislatlarni ifodachisi, u goyo 

Mutlaq  iloh  bilan  insoniyat  o‘rtasida  vosita  bo‘luvchi  muqaddas  xilqat.  Bunday 

martabaga musharraf insonlarni valiulloh, qibla, qutb, g‘avs, avtod, abdol deb ham 

ulug‘laganlar. Mo‘tabar kitoblarda naql qiladilarkim, Dunyo shunday zotlar tufayli 

barqaror va osoyishtadir‖

60

. 

Tasavvufda komil inson masalasi uning bosh masalalaridan biri hisoblanadi. 

Komil  inson  –bu  yahshi  so‘z,  yahshi  fe‘l,  yahshi  ahloq  va  maorifga  ega  bo‘lgan 

insondir. Tassavvuf pirlari insonni go‘zal hulqli, halol va pok bo‘lishga, so‘zi bilan 

ishi,  tili  bilan  dili  bir  bo‘lishga,  ilmli,  madaniyatli,  ma‘naviyatli  bo‘lishga  da‘vat 

etadi.    

 

 

 

 

                                                           

60

 N.Komilov.Tasavvuf.1-kitob.T:‖Yozuvchi‖,1994.143-144 betlar 

 

---

61 

III BOB. TASAVVUF NAMOYONDALARINING MEROSLARIDAN 

FOYDALANISH METODIKASI