Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti pedagogika fakulteti

Amaliy mashg’uloti maqsadi:

Magistrlarni bolalar nutqini diagnostika qilish jarayoniga jalb qilish.

Amaliy mashg‘ulot topshiriqlari:

1. 
   Bolalarning bog‘langan nutqi bosqichini o‘rganishda mos metodikalarni qo`llash(1-ilova).
   
2. 
   Bolalarning lug‘at boyligini o‘rganish jarayonida 2-ilovada berilgan metodikadan foydalanish. (2-ilova).
   
3. 
   Nutqning grammatik jihatini o‘rganish jarayonida 3-ilovada berilgan metodikadan foydalanish. (3-ilova).
   

1-ilova

Bolalarning bog‘langan nutqi bosqichini o‘rganish.

Metodik ko‘rsatmalar.

Bog‘liq nutq darajasini o‘rganish uchun «Matnni qayta so‘zlab berish» metodikasidan foydalaniladi. Bolalarga katta bo‘lmagan notanish hikoya yoki ertakni eshitish taklif qilinadi. Bolalarning qayta gapirib berishi yozib olinadi va quydagi ko‘rsatkich asosida taxlil etiladi. (2-jadval).

2-jadval.

Matnni tushunish	Bola asosiy fikrini to‘g‘ri ifodalay oladimi.
Matnni tuzish	Qayta so‘zlab berish matnini aniq va ketma-ket qurish qobiliyati.
Leksika	Matn leksikasini qo‘llashning to‘liqligi, muallifning ifodaviy materiallarini o‘ziniki bilan almashtirish materiallarini o‘ziniki bilan almashtirish.
Grammatika	Gap tuzishning to‘g‘riligi, qo‘shma gaplarni qo‘llash qobiliyati.
Nutq ravonligi	Qayta - gapirish jarayonida pedagog tarafidan aytib turish holatining mavjudligi yoki mavjud emasligi, matnni qayta o‘qish zarurati.

Har bir ko‘rsatkich alohida baholanadi. Matnni qayta aytib berishning eng yuqori bahosi - 10 ball, 2 ball - to‘g‘ri aytib berish; 1 ball - matndan ahamiyatsiz darajada chetga chiqish, grammatik xatolar, uzun pauzalarning yo‘qligi, aytib berishlarning kamligi;

0-ball - noto‘g‘ri qayta aytib berish. Matn tuzilishining buzilishi. Matn tuzilmasining nuqsoni, leksikaning kambag‘alligi, pauzalarning ko‘pligi, aytib berib turishga muxtojlik.

Shunday qilib, 10 ball baholash matnni aytib berishning yuqori darajasini ko‘rsatadi, 5 ball o‘rta darajani, 5 balldan past baho - past darajani ko‘rsatadi.

2-ilova

Bolalarning lug‘at boyligini o‘rganish.

Metodik ko‘rsatmalar:

Bolalarning nisbatan aniq so‘zni tanish, umumlashtiruvchi so‘zlarni qo‘llash qobiliyatini aniqlash zarur.

2.