Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti jismoniy madaniyat nazariyasi va metodikasi fanidan

Biz bu yerda murakkab reaksiyaning ikki xodisasi haqidagi masalani bayon etishimiz lozim: 1. Harakatdagi obektga bo‘lgan reaksiY. 2. Reaksiyani tanlash.
1. Harakatdagi obektga bo‘lgan reaksiya ko‘proq yakka kurashlarda, to‘p bilan o‘ynashda uchraydi. Masalan: darvozabonning to‘p tepish harakatini olaylik. Darvozabon: 1. To‘pni ko‘rishi kerak. 2. Uning yo‘nalishini va tezligini baholashi; 3. Harakat rejasini tanlash; 4. Uni amalga oshira boshlash.
Bu hodisada reaksiyalarni yashirin davri shu 4 elementdan tuziladi. Shu 4 elementdan 1chisi asosiy bo‘lib hisoblanadi. Darvozabon reaksiyasining ko‘p vaqti shunga ketadi. U vaqt o,95 soniya dan to 1 soniyagacha bo‘lishi mumkin.
Shunday qilib harakatdagi obektga bo‘lgan reaksiyada katta tezlik bilan yo‘nalayotgan predmetni ko‘ra bilish asosiy ahamiyaga egadir. Mashg‘ulotlarda darvozabonning ana shu qobiliyatini rivojlantirishga katta ahamiyat berish kerak. Buning uchun harakatdagi predmet reaksiyasini oshiruvchi mashqlar qo‘llaniladi. Trenirovka talabi tezlikni oshirish hisobiga ortadi. Masalan: tennis koptogi bilan mashqlar bajarish.
REAKSIYA TANLASh - atrofdagi sharoitda yoki raqib harakatining o‘zgarishiga muvofiq qator harakatlardan kerakli harakatni javobini tanlashdan iborat.
Murakkab reaksiyaning tarbiyalashda metodik prinsiplardan oddiydan murakkabga hamda sharoitni o‘zgartirishni imkoniyatlari sonini asta sekin oshirib borish kerak.
Harakatlardagi tezkorlikni tarbiyalash metodikasi. Harakatlardagi tezkorlikni tarbiyalash jarayonida organizmni funksional imkoniyatini har tomonlama oshirish kerak. Chunki insonning u yoki boshqa harakatda maksimal tezlikni ko‘rsata olishi faqat tezkorlikni rivojlanishiga bog‘liq bo‘lib qolmasdan balki boshqa faktorlarga: dinamik kuch darajasiga, egiluvchanligiga, texnikani egallaganligiga va h.k.larga bog‘liq. Shuning uchun harakatlardagi tezkorlikni tarbiyalash katta ahamiyatga egadir.