Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti jahon tarixi

 

Glossariy 

Diniy  tasavvur  –  O’rta  palеolit  davrida  (er.  avv  100  –  40  ming  yilliklar) 

vujudga kеlgan. 

Mis –  dastlabki  mеtal hisoblanib, u dastlab Old Osiyo hududida topilgan. 

Animizim  –  ibtidoiy  dinlardan  biri  bo’lib,  jon  va  ruxni  o’lmasligiga  ishonchni 

anglatadi. Bu tushunchani fanga  E.B. Taylor kiritgan. 

 

---

 26 

3-§. Qadimgi Sharq tarixi 

 

Qadimgi  sharq  sivilizatsiyasi.  Insoniyat  tarixida    ibtidoiy    jamoadan 

sivilizatsiyaga    o’tish    shaharlarning  paydo  bo’lishi,  ularning  hokimiyat  va  diniy 

markaz sifatida shakllanishi  ibodatxona, saroylar  qurilishi,  yozuvni paydo bo’lishi  

bilan  va  shuningdek  jamiyatda  turli  sinflar  va  davlatchilikni  paydo    bo’lishi  bilan  

boshlanadi.  Tabiiyki,  sivilizatsiyalar  tarixi  Qadimgi  Sharqda  er.av.  IV  ming 

yilliklardan  jamiyatning  taraqqiyoti  natijasida    turli  ijtimoiy  qatlamlarni  paydo 

bo’lishi bilan boshlanadi. Qadimgi Sharq   sivilizatsiyasi turli  geografik hududlarda, 

turli  davrlarda  tugallandi.  Jumladan  Old  Osiyoda  Qadimgi  Sharq  tarixi 

Makedoniyalik  Iskandarning  yurishlari  (er.  av.  IV  asr.)  bilan  tugallandi,  Janubiy  va 

Sharqiy  Osiyo  mamlakatlari  uchun  eramizning  II  ming  yilligining  ikkinchi 

yarmigacha  davom  etdi.  ―Qadimgi  Sharq‖  geografik  tushunchasi    shimoliy-g’arbiy 

Afrikadan  Tinch  okeanigacha  va  buyuk  cho’ldan  Hind  okeani  va  Saxaragacha 

bo’lgan ulkan hududni qamrab oladi. Asosan bu hudud  subtropik iqlimli, yozi juda 

issiq  va  quruq,  yumshoqligi  bilan  ko’zga  tashlanadi.  Qadimgi  Sharq  xalqlarining  

sivilizatsiyalari  Asosan  buyuk  daryolar  Nil,  Dajla  va  Frot,  Hind,  Gang,  Xuanxe, 

Yantszi, Amudaryo kabi daryo havzalarining unumdor vodiylarida sun`iy sug’orishga 

asoslangan xo’jalik hayotini samarali rivojlanishi bilan ajralib turadi.  Qadimgi Sharq  

sivilizatsiyasi  jahon    xalqlari  taraqqiyotining  keyingi    rivojlanishiga  smarali  ta'sir 

ko’rsatadi va uning poydevori hisoblanadi.