Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti informatika va uni o

В). Ускунавий дастурий таъминот — амалий ва системали дастурий 
таъминотдан фарқли ўлароқ, дастурларни лойиҳалаш (дастурий таъминот 
лойиҳасини яратиш), ишлаб чиқиш (ингл. software development, дастурий 
таъминотни яратиш) ва кузатиш (яхшилаш, мақбуллаш ва нуқсонларни йўқ 
қилиш) жараёнида фойдаланиш учун мўлжалланган дастурий таъминотдир.
Дастурий таъминот ишлаб чиқишга мўлжалланган ускуналар қаторига 
қуйидагидастурларни киритиш мумкин:
дастлабки матнларнипрепроцессорлари- букиришда берилганларни қабул 
қиладиган ва бошқа дастур кириш учун мўлжалланган маълумотларни берадиган, 
масалан компилятор каби компьютер дастурлари; 
матн муҳаррирлари –матнлик файлларни яратиш ва ўзгартириш, 
шунингдек, уларни экранда кўриш, чоп этишга чиқариш, матн лавҳаларини излаш 
ва ш.к.ларга мўлжалланган компьютер дастурлари;
дастлабки матнларнинг махсуслашган муҳаррирлари– дастурларни 
дастлабки кодларини яратиш ва муҳаррирлашга мўлжалланган матн 
муҳаррирлари. Дастлабки матнларнинг махсуслашган муҳаррири алоҳида илова
ёки ишлаб чиқишнинг (IDE- ишлаб чиқишнинг интеграллашган муҳити - 
ингл.Integrated DevelopmentEnvironment) интеграллашаган муҳитига ўрнатилган 
бўлиши мумкин; 
дастурлар кутубхонаси - дастурий таъминотни ишлаб чиқиш учун 
фойдаланиладиган дастурости ёки объектлар тўпламлари; 
график интерфейс муҳаррирлари (система элементлари орасида ўзаро 
таъсир этиш (бошқариш ва назорат) восита, метод ва қоидалар тўплами; 
Юқорида саналган ускуналар интеграллашган ишлаб чиқиш муҳитига 
кириши мумкин.
ишлаб чиқишнинг интегралланганмуҳитлари (ИЧИМ -IDE)– дастурчилар 
томонидан дастурий таъминотни ишлаб чиқиш учун мўлжалланган дастурий 
воситалар системаси; 
SDK 
(ингл.software 
development 
kit) 
дастурий таъминот бўйича 
мутахассисларга аниқ бир дастурлар пакети, базавий воситалар ишлаб чиқиш 
дастурий 
таъминоти,аппарат 
платформаси, 
компьютер 
системалари, 
бошқарилувчи ўйин консул