Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universitet

Limfogranulematoz    ko‘pincha  limfa  tugunlari  va  taloqlarda  ,  ba‘zan  boshqa 

retikulyar  hujayralar  va  biriktiruvchi  to‘qimalardan  tuguncha  ko‘rinishida  o‘sib 

chiqadi. Bu kasallikning  kelib  chiqishi  aniqlanmagan,  oqibati esa yomondir. 

Zararsiz  va  xafli  o’smalar.  Organizmdagi  hujayralar  kelib  chiqishi  ,  vazifalari  va 

umumiy  joylashishi  jihatidan  bir  xil  gruppadagi  to‘qimalarida  joylashgan  . 

Epiteliylar,  ya‘ni  qoplama  yohudbir-biriga  tutash  epiteliylar,  masalan  ,  ichak  , 

oshqozon    va  teri  hujayralari  oddiy  to‘qimalar  deb  ataladi.Bu  hujayralardagi 

to‘qimalarning  miqdori  muntazam  bo‘lishi  mumkin.  To‘qimalarning  tabiiy 

yo‘qolishi  yangi  ,  hali  shakllanmagan  to‘qimalar  hisobiga    tezlashib  o‘sib 

boraveradi.  Yangi  to‘qimalarning  o‘sib  chiqish  sur‘ati  teri  qoplamalarining  talabi 

va  ehtiyoji  bilan  paydo  bo‘ladi.Agar  yo‘qolish  va  to‘ldirilishmuvozanati  to‘ldirilish 

hiobiga  qandaydir  sabablar  bilan  buzilsa  ,  hujayralarning  ortiqcha  massasi  paydo 

bo‘ladi va organizmda   o‘smalar hosil bo‘lishiga  olib keladi. 

O‘sma  paydo  bo‘lishi  yoki  asta-sekin  yo‘qolishi  mumkin  .  Ammo  uzoq  vaqt 

davomida  ko‘payadi  ham,  bu  narsa  o‘smalarning  zararsizligi  yoki  xavfliligini 

belgilamaydi.  Har  qanday  to‘qima  ,  xoh  eniga  bo‘lsin  ,  xohbo‘yiga  ,  o‘z  o‘rniga 

ega bo‘ladi.Agar o‘sma o‘zi joylashgan hududidan chiqib  ketmasa va unga tegishli 

bo‘lgan boshqa to‘qimalarga kirib bormasa yoki qo‘shni to‘qimalarga dahl qilmasa 

,  u  holda  bu  o‘sma  zararsizdir  .  Aslida  esa  ,  uni  o‘sayotgan  yosh  hujayralar  bilan 

birga qo‘shib , jarrohlik yo‘li bilan  olib tashlash unchalik  qiyinchilik  tug‘dirmaydi. 

---

16 

 

Xavfli  o‘smaning  yo‘li  boshqacha  .  Xavfli  o‘smaning  muhim  alomati  shundaki  ,  u 

o‘zi  uchun  belgilangan  teri  qoplamasidan  tashqariga  chiqadi.  Agar  o‘sma  o‘z 

qobig‘idan  tashqari  chiqsa  ,  invaziya(tadbiq  etish)  haqida  so‘z  boradi.Invaziya  –

xavfli  o‘smaning  dastlabki  alomatidir.  Agar  o‘sma  hujayralar  asosiy joyidan ajralsa 

,  limfa  va  qon  bilan  organizmga  tarqalib  ketadi,  boshqa,  chetdagi  organlarni 

egallab  oladi(odatda,  limfatik  tugunlarda  ,  jigar  va  o‘pkada  o‘rnashib  oladi)  va 

o‘smalarning  ikkilamchi  o‘choqlarini  tashkil  etadi,ya‘ni  organizmda  metastaz  – 

o‘smalarning  boshqa  organlarga  tarqalishini  anglatadi.Ayniqsa  ,  mayda 

mikrometastazlar  xavfli  bo‘ladi;  ulrni  ko‘ribbo‘lmaydi  va  jarrohlik  yo‘li  bilan  olib 

tashlash  murakkab  jarayondir.Mikrometastazlarni  dorilar  bilangina  yo‘qotish 

mumkin.