Низомий номидаги тошкент давлат педагогика

Таълим стратегиясини белгилаш. Бунга раҳбар ва унинг 
ўринбосарлари инновацион ва самара берадиган ғояларга эга, ташаббускор 
бўлиши, бу ғоялар асосида мактаб фаолиятини режалаштириши ва бу режа 
билан жамоани таништириш жараѐни киради. 
2. 
Технологик жараѐн. Ишлаб чиқилган назарий йўналишдаги педагогик 
ғояларни амалга ошириш йўл-йўриқларини жамоа билан белгилаб 
чиқишдан иборат. 
3. 
Шахсий муносабатлар ўрнатиш. Бу илғор педагогик ғояларни
амалга оширишга киришиш, уларни амалга оширишда педагогик жамоа, 
ота-оналар, ўқувчилар ҳамда давлат ва нодавлат ташкилотлари билан 
ҳамкорлик қилишни ўз ичига олади.
Россия тадқиқотчилари, хусусан, В.М. Шепел томонидан тавсия этилган 
раҳбар профессиограммасида фавқулодда қобилият, фундаментал билим ва 
бой тажриба кўрсатиб ўтилади. Шунингдек, олим раҳбарнинг ғоявий-
ахлоқий (дунѐқараши, маданияти, фуқаролик сифатлари), илмий – 
профессионал 
(тажрибаси, 
назарий 
ва 
амалий 
омилкорлиги), 
ташкилотчилик (кадрлар билан ишлай олиши, уларнинг ишини 
режалаштириш ва назорат қилиш), психофизик (руҳий сифатлари, тизимли, 
мантиқий мушоҳада эта олиши, дунѐқарашининг кенглиги, дунѐқарашининг 
кенглиги, 
хотирасининг 
кучлилиги, 
иродасининг 
мустаҳкамлиги) 
хусусиятларини ҳам назардан четда қолдирмайди.
Мактаб раҳбарининг вақтдан унумли фойдалана олиш маданияти
Раҳбарнинг вақтни бошқариши муаммони малакали тарзда аниқлай 
олиш, мақсад ва вазифани тўғри белгилаш, ходимлар ўртасида ишни 
тақсимлай олиш қобилиятига асосланади. 
Умумий ўрта таълим мактаб раҳбари иш фаолиятида вақтни тўғри 
тақсимламаслик оқибатида қуйидаги муаммолар келиб чиқиши мумкин: 
1. Доимий шошилиш. Шошилиш ҳолатида шахс бирон-бир масала устида 
тўхтаб, батафсил мулоҳаза юритолмайди, жамоага мос қарор қабул қила 
олмайди ва қаралаѐтган масалага такроран қайтишга тўғри келади. 

---

98 
2. Чарчаш. Доимий шошилинч шароитида узоқ вақт ишлаш, 
ўринбосарларига ишларни тўғри тақсимламаслик натижасида юзага 
келадиган ҳолат. 
3.Пала-партишлик. Ишни ѐмон ташкил этиш, режалаштирмаслик натижаси. 
Бу айрим ҳолларда инсон ўз ҳиссиѐтини бошқара олмаслик оқибатида 
намоѐн бўлади. 
4. Ишни режалаштирмаслик. Кўп ҳолларда бу хислат алоҳида шахс 
эмас, балки у ишлайдиган ташкилот муаммоси ҳамдир. 
5. Меҳнат қилишга бўлган мотивациянинг сустлиги. Бу омил иш 
унумдорлигининг пастлигига ва натижада меъѐрдаги вазифаларни вақтида 
бажара олмасликка сабаб бўлади. 
6. Ирода сустлиги. Диққатни жамлай олмасликда, беқарорликда намоѐн 
бўлади. Қарор қабул қилишнинг қийинлиги унинг ижросини ҳам орқага 
чўзиб юборади. 
7. Ишни бажаришда ѐки уни ташкил этишда касбий маҳорат – 
профессионализмнинг етишмаслиги.