Низомий номидаги тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги фан докториилмий даражасини берувчи бир марталик илмий кенгаш

ларини яратиш ва уларни қўллашнинг илмий-педагогик аспектлари” 
деб номланган учинчи бобида ўқитишнинг замонавий дидактик 
воситаларини яратиш технологияси асослари, ғоялари, тамойиллари, 
педагогик шарт-шароитлари бўлажак касб таълими ўқитувчиларини 
тайѐрлашда мультимедиали электрон ўқув қўлланмалар ва виртуал 
лабораториялар яратиш технологияси, ўқитишнинг замонавий дидактик 
воситалари асосида бўлажак касб таълими ўқитувчисини касбий 
фаолиятга тайѐрлаш модели, электрон ўқув-методик мажмуани лойиҳалаш
босқичлари очиб берилган.
Ўқитишнинг замонавий дидактик воситалари-дастурий восита ѐки 
(дастурий мажмуа) муайян педагогик вазифаларни ҳал этиш учун 
мўлжалланган, предмет мазмунга эга ва таълим олувчи билан ўзаро 
таъсирлашишга йўналтирилган дастурий-техник мажмуадир. 
Замонавий педагогик психология ва дидактикадаги турли ѐндошув-
ларни ҳисобга олиб, биз бўлажак касб таълими ўқитувчиларини 
тайѐрлашда ўқитишнинг замонавий дидактик воситаларини яратиш ва 
қўллаш технологиясини ишлаб чиқиш жараѐнини ўзаро боғлиқ 
мотивацион-қадриятий, когнитив ва операционал-фаолиятий компонент-
ларни бирлаштирган яхлит ривожланувчи таълим сифатида белгиладик.
Мотивацион-қадриятий компонент талабаларнинг келгусидаги касбий 
фаолиятда ўқитишнинг замонавий дидактик воситаларидан фойдаланишга 
йўналганлигини, уларни яратиш бўйича таълим олишга эҳтиѐжи, 
мотивлари, интилишлари, қобилияти, қизиқишини акс эттиради. Когнитив 
компоненти, талабаларнинг ўқитишнинг замонавий дидактик восита-
ларини яратишда фойдаланиладиган амалий ва инструментал дастурий 
воситаларнинг имкониятлари ҳақидаги билимларини, ўқитишнинг 
замонавий дидактик воситаларини яратиш бўйича назарий тайѐргарлиги 
даражасини акс эттиради. Операционал-фаолиятий компонент ўқитишнинг 
замонавий дидактик воситаларини яратишда зарур бўладиган комплекс 
билимлар, кўникма ва малакаларни, шахсий сифатларни ўз ичига олади.
Қайд этилганларга асосланиб ўқитишнинг замонавий дидактик 
воситаларини яратиш ва қўллаш технологияси асосида бўлажак касб 
таълими ўқитувчиларини тайѐрлаш технологияси ишлаб чиқилди (1-расм).
Касб таълими ўқитувчиларини тайѐрлаш тизимида ўқитишнинг 
замонавий дидактик воситаларини яратиш технологиясини ишлаб чиқиш 
учун дастлаб унинг асослари, ғоялари, тамойиллари ва концептуал 

---

19