Nizo m iy n o m idagi toshkent davlat pedagogika universiteti chizma geometriya

O ld in gi  boblarda  k o ’rib  o ’tilganidek  geom etrik  shakllar  fazoda 
proyeksiyalar tekisliklariga  nisbatan  xu su siy  holda jo y la sh g a n   b o ’lsa, 
ularga  teg ish li  p ozitsion   v a   m etrik  m unosabatlam i  tekshirish  g ’oyat 
oson lash ad i,  y a ’ni  grafik  operatsiyalar  soni  kam ayib,  aniqlik  darajasi 
oshadi.
A gar 
m asalalarda 
berilgan 
geom etrik 
figuralar 
fazoda 
p royeksiyalar  tekisliklariga  nisbatan  um um iy  holda  jo y lash gan  
b o ’lsa,  ularning  yech im in i  aniqlash  ancha  m urakkablashib,  ish  hajmi
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

o rtad i. 
.S h uning  u c h u n   b a ’zi  h o lla rd a   u m u m iy   h o ld a   b e rilg a n  
g e o m e trik   s h a k lla rn i  x u su siy   h o lg a   k e lish tirish   u su lla ri  m a v ju d . 
B u lard a n  
p ro y e k s iy a la r 
te k islik n i 
a lm a sh tirish  
v a 
a y la n tirish , 
y o rd a m c h i  p ro y e k s iy a la s h   u su lla rid a n   k o ’p ro q   fo y d a la n ila d i. 
B u 
u su lla m i  k o ’rib  c h iq a m iz .
F az o d a  b e rilg a n   n u q ta ,  t o ’g ’ri  ch iziq ,  te k is lik   yo k i  sirt  b irla m c h i 
p ro y e k siy a la r  te k is lik la rig a   n isb atan   q o ’z g ’a lm a sd a n   b u   g e o m e trik  
fig u ra la rg a   n isb a ta n   q u la y   h o la td a   y a n g i  p ro y e k s iy a la r  te k islig i 
o lin ad i.  Y a n g i-p ro y e k siy a la sh   y o ’n alish i  te k is lik la rg a   p e rp e n d ik u ly a r 
b o ’ladi. 
B u  u su l  p ro y e k s iy a la r  te k islik la rin i  a lm a sh tirish   u su li 
d ey ilad i. 
A g a r  b irla m c h i  p ro y e k siy a la r  te k islik la ri  q o ’z g ’a lm a y , 
b a lk i  fazo d ag i  g e o m e trik   fig u ra la r  b iro r  o ’q  a tro fid a   h a ra k a tla n ib  
p ro y e k siy a la r te k is lik la rid a n   b iro rta sig a   q u la y   v a z iy a tg a   k e ltirilsa ,  bu  
a y la n tirish   u su li  d e y ila d i. 
Y o rd a m c h i  p ro y e k siy a la sh   u s u lid a   esa, 
p ro y e k s iy a la r te k islig i  h a m , p ro y e k siy a la sh   y o ’n a lish i  ham   o ’zg a ra d i.
7.1  §