Нинг ўзгаришига олиб келади/, ћаво оќими йўналишининг таъсири /хона ичидаги микро иќлимнинг ўзгаришига олиб келади/; ќуёш нури энергиясининг таъсири /конструкция материал физик-техник хусусиятларининг ўзгаришига олиб келади

2.3.5. Balkonlar, lodjalar va erkerlar 
 
Binolarni me’moriy-kompozitsiya yechimini boyitadigan muhim konstruktiv 
devor elementlari balkon, lodja va erkerlar hisoblanadi. Ular atrofni o‘rab turuvchi 
tabiat bilan xona ichkarisini bog‘lovchi qo‘shimcha elenmentlar bo‘lib xizmat 
qiladi. Ayniqsa turar-joy binolarida ularni o‘rnatish, qo‘shimcha qulayliklar 
tug‘diradi. 
Balkonlar ko‘truvchi plita ko‘rinishidagi konstruksiyadan, pol va o‘rovchi 
elementlardan iborat bo‘ladi. Hozirgi qurilishlarda ishlatiladigan balkon 
ko‘taruvchi konstruksiyasi temir-beton plitadan iborat bo‘lib, u bir tomoni bilan 
devorga ilintiriladi va devor ichida qoldirilgan ankerlarga xamda qavatlararo 
yopma panellariga payvand qilib mahkamlanadi (2.31-rasm, a). 
Lodjalar binoning old tomoniga joylashgan bir tomoni ochiq, uch tomoni esa 
ko‘taruvchi devor bilan o‘ralgan, konstruktiv elenmentdan iborat. Lodjalar xonani 
quyoshdan saqlash uchungina o‘rnatilgan bo‘lib, ular faqat janubiy rayonlarda 
quriladigan binolarda uchraydi (2.31-rasm, b) 
2.31-rasm. Balkonlar, lodjalar va 
erkerlar: 
a – balkon; 
b – lodja; 
v – balkonning konstruktiv elementlari; 
g – erkerlar; 
1 – balkon poli; 
2 – balkonni o‘rab turuvchi qismi; 
3 – tutqich; 
4 – eshik kesakisi; 
5 – pol; 
6 – temir-beton qavatlararo yopma; 
7 – issiqlik izolatsiyasi; 
8 – devor; 
9 – yig‘ma ostona; 
10 – temir-beton balkon plitasi. 
Erkerlar 
deb,, 
xonaning 
binoning old qismidan tashqariga 
bo‘rtib chiqqan, tashqi devor bilan 
o‘ralgan, bir va bir necha derazali 
ma’lum bir bo‘lagiga aytiladi. Erkerlarni birinchi qavatdan boshlab o‘rnatish ko‘p 
qavatli binolar uchun ko‘proq axamiyatga ega. Bu holda erkerni o‘rab turuvchi 
devorlarga alohida poydevor quriladi. Erkerlar xonaning yoritilganlik darajasini va 
quyosh tushishini oshirgani uchun ular ko‘proq shimoliy tumanlarda hamda 

---

53 
mo‘tadil iqlimli joylarda quriladi. Erkerlar bino kompozitsiyasini ham ancha 
boyitadi.