Нигинахон шермухамедова


Tajribaviy amaliy matnlar



Download 5,75 Mb.
Pdf ko'rish
bet366/434
Sana25.06.2022
Hajmi5,75 Mb.
#703972
1   ...   362   363   364   365   366   367   368   369   ...   434
Bog'liq
Онтология 1 бўлим

 
Tajribaviy amaliy matnlar 
Kategoriya, atributiv kategoriyalar, substansional k, munosabatdosh 
katkgoriyalar, atributiv model, tushuncha, narsa, falsafa kategoriyalari, fan 
kategoriyalari, voqelik kategoriyalari. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Qo‗shimcha va tushuntiruvchi matnlar 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Фалсафий категориялар 
Борлиқнинг умумий, муҳим томонлари, 
хоссалари, боғланишлари ва муносабатлари 
ҳақида фикрлаш учун қўлланиладиган ўта кенг 
тушунчалар мажмуидир. 


471 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Нисбат
категориялари 
Сабабият ва 
алоқа 
Мулоқот 
(ўзаро алоқа) 
алоқадорлик 
ва 
мустақиллик 
Модаллик 
категориялари 
Мавжудлик – 
Мавжуд эмаслик 
Зарурият – тасодиф 
Мумкинлик – 
Мумкин эмаслик 


472 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Mustaqil ishlash uchun savol va topshiriqlar 
1.
Fan va voqelik kategoriyalari orasidagi farq va aloqadorlik nimada? 
2.
Substansional va munosabatdosh kategoriyalarni aniqlang? 
3.Gegelining tafakkur va borliqning ayniyligi haqidagi g‗oyasini 
asoslang.
 
 
Фалсафий категорияларининг 
таснифи. 
Энг муҳим гуруҳи 
ва– ҳар қандай 
фалсафий 
муаммоларни 
таҳлил қилишда 
қўлланила-диган 
умумий онтологик 
категориялар 
Субстанционнал 
категориялар 
Муносабатдош 
категориялар 
Махсус фалсафий 
фанлар 
категориялари 
Объектнинг атрибутив 
модели 
Ҳодиса 
Моҳият 

Макон 

Вақт 

Сифат 

Миқдор 

Ҳаракат 

Ривожланиш 

Зарурият 

Тасодиф 

Қонун 

Имконият 

Воқелик 

Сабабият 

Ўзаро алоқа 


473 
Referat mavzulari 
 
1.
Barqarorlik-beqarorlik tizimi.
 
2.
Dialektika kategoriyalari.
 
3.
XVIII asr oxirida nemis klassik falsafasida kategoriyalarning tasnifi
 
4.
Hissiyot kategoriyalari.
 
 
Bilim va ko‗nikmalarni baholash mezonlari 
1. Dunyo bilan o‗zaro aloqa qilish tajribsini umumlashtiruvchi hodisa bu - ... 
A. Fikrlash 
B. So‗zlash 
V. Idrok etish 
G. Sezish 
2. Borliq hodisalari va unda hukm suruvchi munosabatlarning muhim, tipik 
mazmunini 
o‗zida 
aks 
ettiradigan 
keng 
tushuncha 
bu
A. Kategoriya 
B. Atama 
V. Xulosa 
G. Tushuncha 
3. Borliqning umumiy, muhim tomonlari, xossalari, aloqalari va 
munosabatlari haqida fikrlash uchun qo‗llaniladigan o‗ta keng tushunchalar 
majmui, bu - ..... ? 
A. Falsafiy kategoriyalar 
B. Fan kategoriyalari 
V. Umumiy kategoriyalar 
G. Atamalar 
4. Falsafiy kategoriyalar va formal mantiq kategoriyalari o‗rtasida farqning 
yuzaga kelishiga qaysi faylasufning ijodi tasir qilgan? 
A. Aristotel 
B. Spinoza 
V. Gegel 
G. Kant 
 
5. I.Kant kategoriyalarning necha turini farqlaydi va ular qaysilar? 
A. Uch, hissiyot, idrok va aql 
B. Ikki, sezgi va tafakkur 
V. To‗rt, hissiy, ratsional, irratsional va transsendental 
G. Faqat bitta 
 
6. Qaysi asarda Aristotel, xususan, formal-mantiqiy qonunniga muvofiq 
haqqoniy fikrlash ziddiyatsiz fikrlash demakdir deb tariflagan?


474 
A. «Organon»
B. «Metafizika»
V. « Sof aqlning tanqidi»
G. «Amaliy aql tanqidi»
7. «..... » asarida Aristotel olamning umumiy asoslariga tavsif berishga 
harakat qiladi va falsafiy kategoriyalar materiya, shakl, sabab, zaruriyat va 
boshqalar haqida so‗z yuritadi.
A. «Organon»
B. «Metafizika»
V. «Mulohaza yuritish qobiliyatining tanqidi»
G. «Amaliy aql tanqidi»
8. XVIII asr oxirida nemis klassik falsafasining atoqli namoyandasi ....... 
XVII-XVIII asrlar fani va falsafasining g‗oyalari va kategoriyalarini tizimga 
solishga ahd qiladi.
A. Aristotel
B. G.Gegel 
V. I Kant
G. F.Gegel

Download 5,75 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   362   363   364   365   366   367   368   369   ...   434




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish