O‘qish, tinglashdan oldin, bu jarayon paytida va undan keyin bajariladigan mashqlar
New Fly High 5 darsligida o‘qish yoki tinglashning samarasini oshirish maqsadida 3 bosqichli mashqlardan foydalanildi. Ular o‘qish, tinglashdan oldin, bu jarayon paytida va undan keyin bajariladigan mashqlardir.
O‘qish, tinglashdan oldin bajariladigan mashqlar o‘qish, tinglash matnlaridan oldin bajariladi. Ular mavzuga o‘quvchilarning qiziqishlarini uyg‘otadi,
ularni ma’lumotni oldindan aytishga ruhlantiradi, ularni o‘qish va tinglash matnlarida yoritilgan fikrlarga yaqinroq keltiradi.
O‘qish, tinglash paytida bajariladigan mashqlar o‘qish, tinglash jarayoni davomida amalga oshiriladi. Ular o‘quvchi, tinglovchilarga o‘qish, tinglash uchun berilgan parchalarning mazmunini, parcha qanday yozilganligini va yozuvchining maqsadini tushunishga yordam beradi.
O‘qish, tinglashdan keyin bajariladigan mashqlar matnni o‘qigandan, tinglagandan so‘ng amalga oshiriladi va ular o‘quvchi, tinglovchini matn mazmunidan tashqariga olib chiqadi. Ular o‘quvchi, tinglovchini matnni o‘z qarashlari, qiziqishlari va bilimlariga bog‘lashga yoki matndan olgan ma’lumoti yuzasidan biror ish qilishga undaydi. 3 bosqichli yondashuvning maqsadi o‘qish, tinglashni osonlashtirish va o‘quvchilarga tabiiy usulda o‘qish, tinglashga yordam berishdir. Kundalik hayotimiz davomida agar gazeta o‘qiydigan bo‘lsak, biz avval sarlavhalarga qaraymiz va umumiy tasavvurga ega bo‘lamiz, so‘ngra diqqat bilan, batafsil ko‘rib yoki o‘qib chiqamiz.
O‘qish va tinglash matn turlari
New Fly High 5 dagi o‘qish va tinglash matnlari hayotiy matnlardir. Xilma-xil matn turlari berildi: gazeta va jurnal maqolalari, e’lonlar, etiketka, xatlar, radio eshittirishlari, jonli muloqotlar, musobaqalardagi nutqlar va boshqalar.
Nutq faoliyat turlari o‘rtasidagi bog‘lanish
New Fly High 5 da to‘rt nutq faoliyati turlari: tinglab tushunish, gapirish, o‘qish va yozuv o‘zaro bog‘langan holda o‘qitiladi. Bunga sabab haqiqiy hayotda kamdan-kam hollardagina o‘qigan narsalarimiz haqida gaplashmaymiz yoki yozmaymiz yoki eshitgan narsalarimizga o‘qigan narsalarimizni bog‘lamaymiz. Shu sababli nutq faoliyati turlarini bir-biri bilan quyidagidek turli faoliyatlar orqali bog‘lashga harakat qildik:
o‘qish va yozish, m-n.: o‘qish va jadvallarni to‘ldirish, qisqa bayonlar yozish, xatga javob yozish, o‘zi haqida yozish, o‘ziga qayd qilib qo‘yish, savollar yozish, fikrlar yozish va boshqalar.
o‘qish va tinglash, m-n.: o‘qib olingan ma’lumotni tinglash orqali tekshirib ko‘rish, matn va fikrlarni solishtirish va boshqalar.
o‘qish va gapirish, m-n.: o‘qish va savollarga javob berish, to‘g‘ri yoki noto‘g‘ri ma’lumotlarni aytish, matndagi ma’lumotlarni muhokama qilish, bahslashish va boshqalar.
tinglash va o‘qish, m-n.: tinglash va matnlar tartibini joylashtirish, matndan talab qilingan ma’lumotlarni topish va boshqalar.
tinglash va yozish, m-n.: tinglash va tushib qolgan ma’lumotlarni, jadvallarni to’ldirish, fikrlar yozish va boshqalar.
tinglash va gapirish, m-n.: tinglash va savollarga javob berish, muhokama qilish va boshqalar.
Do'stlaringiz bilan baham: |