Mavzu:Korxonada brend samaradorligini oshirish yo’llari
Bajardi: Mr-319 guruh talabasi Nematov Javoxir
Ilmiy rahbar:Yahyoxonov Niyozxo`ja
Mavzu:Korxonada brend samaradorligini oshirish yo’llari
Reja:
I.Kirish
II.Asosiy qism
1.Korxonalarda samaradorlikning asosiy yo'nalishlari.
2.Korxona samaradorligini oshirishda brendsiyosati.
3.Korxonada brend samaradorligini oshirishning o'ziga xos xususiyatlari.
4.Brend samaradorligini oshirishning xorij tajribalari.
III.Xulosa va takliflar
IV. Foydalanilgan adabiyotlar ro'yhati
V. Ilovalar
I.Kirish
Mavzuning dolzarbligi
Avvalambor biz brend brend nimaligini bilib olsak.
Brend (ing. Brand) — tamg‘a, belgi. Brend juda katta narsa uni oddiygina qilib ta’riflab bo‘lmaydi. Brend faqat logotip emas. Brend bu kompaniya strategiyasi, hodimlari, narx siyosati, raqobatchilardan farqlanishi, kuchli taraflari, iste’molchilar uchun yaratilgan o‘ziga xos qiymatlar va oxirida nom va logotip. Brendni ishlab chiqishdan asosiy maqsad, doimiy mijozlarga ega bo‘lish, bozorda sezilarli farqni va qiymatni hosil qilish hisoblanadi
Brendga dizayner ko‘zi bilan qaralsa, o‘ziga xos yangi bir dunyoni ko‘ramiz.Brend — bu kompaniya nomi, slogani, logosi, ranglari, simvollari, stili va boshqa visual atributlari hisoblanadi. Mamlakatimizning ijtimoiy yo’naltirilgan bozor iqtisodiyotiga bosqichma –bosqich o’tishga asoslangan hozirgi siyosati, korxonalar va tashkilotlar faoliyatini samarali tashkil qilish va korxonalardagi iqtisodiy munosabatlarni bozor iqtisodiyoti talablariga moslashtirish zaruriyatini keltirib chiqaradi.Har bir korxona raqobatda kutilmagan tadbirlarni amalga oshirish natijasida biznes sohasida yangi rivojlanish yo’llari ortib bormoqda. Iste’molchilar va mahsulot yetkazib beruvchilar orasidagi munosabatlarni bozor tamoyillari orasida tartibga solishning bugungi bosqichida tovar ishlab chiqaruvchilarning ishlab chiqarish, sotish strategiyasini takomillashtirish, shuningdek brending siyosatini ishlab chiqish maqsadga muvofiqdir.O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev tomonidan qabul qilingan “O‘zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo‘yicha Harakatlar strategiyasi to‘g‘risida”gi Farmonida olib borilayotgan islohotlar samarasini yanada oshirish, davlat va jamiyatning har tomonlama va jadal rivojlanishi uchun shart-sharoitlar yaratish, mamlakatimizni modernizatsiya qilish hamda hayotning barcha sohalarini liberallashtirish bo‘yicha ustuvor yo‘nalishlarni amalga oshirish maqsadida2017-2021 yillarda O‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo‘nalishi bo‘yicha Harakatlar strategiyasi tasdiqlandi
Ushbu Harakatlar strategiyasida iqtisodiyotni rivojlantirish va liberallashtirishning ustuvor yo‘nalishlari alohida o‘rin egallaydi.Ishlab chiqarishni modernizatsiya qilish, texnik va texnologik yangilash va sanoat tarmoqlarining raqobatbardoshligini oshirish bo‘yicha kompleks choratadbirlarning amalga oshirilishi natijasida bugungi kunda sanoat mahsulotlari va iste’mol tovarlari ishlab chiqarish hajmi oshib bormoqda. Natijada tayyor mahsulotlarni ichki va tashqi bozorlarda samarali sotilishini ta’minlash vazifasi muhim masalaga aylanib bormoqda.Marketingning eng muhim va ajralmas tarkibiy qismi – mahsulotni sotish va taqsimlash hisoblanadi.Bu jarayonda tashkiliy nuqtai nazardan eng murakkab vazifa–ishlab chiqarilgan mahsulotni iste’molchiga yetkazishdir.Sotish tarmog‘i yakka iste’molchilar yoki foydalanuvchilar ixtiyoriga tovarlar yoki xizmatlarni taqdim etish maqsadida raqobatli ayriboshlash jarayonida ishtirok etayotgan hamkorlar tomonidan shakllantirilgan struktura sifatida aniqlanishi mumkin. Bu hamkorlar ishlab chiqaruvchilar, vositachilar va pirovard foydalanuvchilar – haridorlardir. Har qanday sotish kanali ayriboshlash uchun zarur bo‘lgan ma’lum bir funksiyalar to‘plamini bildiradi. Bizga ma’lumki, har qanday ishlab chiqarish iste’mol bilan tugallanishi kerak, shuning uchun sotish muammosi yangi tovarni yaratish bosqichidayoq hal qilinadi.Shiddatli raqobat muhiti sharoitida jahon mamlakatlari iqtisodiyoti tajribasidan ma’lumki, biznesning muvaffaqiyati faqatgina sifatli mahsulot ishlab chiqarish bilan ta’minlanmaydi.
Bugungi kunda samarali biznes yuritish uchun, jahon bozorining yuqori talablariga javob beruvchi sifatli mahsulotlarni ishlab chiqarish muvaffaqiyatning faqat yarminigina tashkil qilsa, qolgan ikkinchi yarmini esa sotish mahorati hamda servis xizmatisiz tasavvur qilish qiyindir. Ishlab chiqarilgan mahsulotga iste’molchi qiziqishini uyg‘ota bilish kerak. Bunda yuqori darajada sotish va servis xizmat ko‘rsatish muhim o‘rin egallaydi.Bularning barchasi sotuv kanallari tomonidan amalga oshiriladigan vazifalar hisoblanadi. Shuning uchun har bir ishlab chiqarish korxonasi o‘z mahsulotlarini samarali sotilishini tashkil qiladigan sotuv kanallarini shakllantirishi ham muhim masalalardan biri hisoblanadi.Mamlakatimizda olib borilayotgan iqtisodiy islohotlar natijasida iqtisodiyotni rivojlanishini alohida ta’kidlab o’tish zarur. Bu haqida mamlakatimiz Prezidenti SH.Mirziyoyev ta’kidlaganidek: “Eksport hajmi sezilarli ravishda, ya’ni 11,6%ga o’sdi, eksport qilinayotgan mahsulotlar tarkibi va sifati yaxshilanib bormoqda. Buning natijasida xomashyo bo’lmagan tayyor tovarlarning ulushi 70% dan ziyodni tashkil etmoqda. Tashqi savdo aylanmasidagi ijobiy saldo 1 mlrd. 120 million dollardan oshdi.”
1.Bundan ko’rinib turibdiki, mamlakatimizda iqtisodiyotning barqaror o’sishi ta’minlandi, makroiqtisodiy va moliyaviy barqarorlik mustahkamlandi.Bu ko’rsatkichlarga erishishda iqtisodiyot va uning ayrim sohalaridagi mutanosiblikning kuchayishi muhim rol bo’ynadi.Brending mexanizmini amalga oshirish natijasida korxonaning maqsadlari marketing maqsadlari bilan o’zaro bog’liqlikda bo’ladi va rejalar izchil tarzda ishlab chiqiladi va amalga oshiriladi. Har qanday korxona iqtisodiyotda samarali harakat qilish uchun o’zining brending siyosatini tanlab olishi lozim. Bunda korxonaning imkoniyatlari bozor talabiga muvofiqlashtirilib, marketing strategiyasi asosida bozorni tadqiq qilish va istiqbolini belgilash, tovar va iste’molchilarni hamda raqobatchilarni o’rganish asosida ishlab chiqiladi.
Kurs ishining asosiy maqsad va vazifalari:
Kurs ishinig maqsadi:Korxonada brend
samaradorligini oshirish yo`llarini nazariy va amaliy
jihatdan yoritib berish.
Kurs ishining tarkibi:kirish,asosiy qism,xulosa va foydalanilgan adabiyotlar ro`yxati
1. Korxonalarda samaradorlikning asosiy yo'nalishlari.
Korxonaning samaradorliginng asosiy yo`nalishlari bular: brending siyosati,
korxonaning moliyaviy siyosati, strategic siyosati kabilar kiradi.
Korxona faoliyati bu korxona samaradorligining turlaridan biri bo'lib, natijaning
sarflangan moddiy va moliyaviy resurslarga nisbati aks etadi. Ushbu turdagi
samaradorlik, birinchi navbatda, ularning tuzilishi bilan barcha turdagi resurslardan
oqilona foydalanishga bog'liq. Bu munosabatlar asosan ishlab chiqarishning o'ziga
xos xususiyatlari, texnik jihozlar, texnologik rivojlanish darajasi, mehnatni tashkil
etish darajasi va intensiv ishlab chiqarishning keng omillariga nisbati bilan
belgilanadi. Tuzilishning holatiga tashqi bozor omillari, manbalar bozori, ma'lum
bir turdagi talab va taklif, resurs bahosi va boshqalar ta'sir qiladi. Korxona
samaradorligining rejalashtirilgan yoki allaqachon olingan darajasini o'lchash
jarayoni mezonni aniqlash va tegishli ko'rsatkichlar tizimini shakllantirish bilan
bog'liq. korxonalar bir nechta guruhlarga bo'lingan: Umumiy samaradorlik;
Mehnatni tashkil etish va undan foydalanish samaradorligini aks ettiruvchi
ko'rsatkichlar; Ishlab chiqarish fondlaridan foydalanish va taqsimlanish darajasini
tavsiflovchi ko'rsatkichlar; Barcha moliyaviy resurslardan foydalanish
samaradorligini aks ettiruvchi ko'rsatkichlar. Korxonaning ishlab chiqarish va
xo'jalik faoliyati samaradorligini oshirish bo'yicha harakatlar va choralar majmuasi
korxona samaradorligini oshirish yo'llari deb ataladi. Ishlab chiqarish faoliyati
samaradorligini oshirishning asosiy usullari - mehnat zichligi ko'rsatkichining
pasayishi va o'sishi, shuningdek resurslar va xom ashyolardan oqilona va tejamli
foydalanish, kapitalning intensivligi ko'rsatkichining pasayishi va kompaniyaning
investitsion faolligini oshirish. Korxonaning samaradorligini oshirish yo'llari
korxonada ilmiy-texnikaviy taraqqiyotni, shu jumladan, muhandislik va
texnologiyaning so'nggi yutuqlari asosida ishlab chiqarish vositalarini inqilobiy
qayta jihozlashni o'z ichiga oladi. Texnologiyalardagi bunday tub o'zgarishlar,
texnik, tashkiliy, ijtimoiy va iqtisodiy omillarning safarbar etilishi mehnat
unumdorligini oshirishga yordam beradi. Korxona samaradorligini oshirish yo'llari
tejash rejimidan foydalanishni ham o'z ichiga oladi. Yoqilg'i, xom ashyo,
materiallar va energiyaga tobora ortib borayotgan talabni qondirish uchun
resurslarni tejaydigan omillar hal qiluvchi ahamiyatga ega bo'lishi kerak. Bundan
tashqari, korxonaning samaradorligini oshirish usullari tashkilotning asosiy
resurslari va mablag'larini yaxshiroq taqsimlash va ulardan foydalanish bo'yicha
tadbirlarni o'z ichiga oladi. Korxonaning ishlab chiqarish potentsialidan maksimal
darajada foydalanish, ishlab chiqarish ritmini, ishlab chiqarish uskunalarining
maksimal yukini kuzatish juda muhimdir. Ushbu chora-tadbirlarning natijasi
keraksiz investitsiyalar va investitsiyalarsiz tayyor mahsulotlarning jadal o'sishi
bo'ladi. Tashkilot faoliyatining o'sishi uchun muhim o'rinni tashkiliy va iqtisodiy
omillar egallaydi. Shuningdek, ijtimoiy infratuzilma va boshqaruvni rivojlantirish
zarur. Boshqaruv usullari va shakllarini, rejalashtirish, rag'batlantirish, targ'ib qilish
usullarini takomillashtirish kerak. Sotish uchun ishlab chiqarilayotgan mahsulotlar
sifatini oshirish bo'yicha chora-tadbirlar resurslarni sarfini kamaytirish va tashkilotning butun iqtisodiyotini intensivlashtirishda alohida o'rin tutadi. Mahsulot
sifati darajasi jiddiy monitoringni talab qiladigan asosiy omil bo'lishi kerak. Ishlab
chiqarish samaradorligini oshirish yo'llari - ko'rsatilgan sohalarda ishlab chiqarish
samaradorligini oshirish bo'yicha aniq chora-tadbirlar majmui. Ishlab chiqarish
samaradorligini oshirishning asosiy usullari: mehnat zichligini kamaytirish va
mehnat unumdorligini oshirish, mahsulotlarning moddiy iste'moli va tabiiy resurslardan oqilona foydalanish, mahsulotlarning kapital sarfini kamaytirish va
korxonalarning investitsion faolligini oshirish. Har qanday tijorat korxonasi uchun
korxonaning samaradorligini oshirish faqat bitta narsani anglatishi mumkin - foyda
oshishi. Ammo bu erda samaradorlikni oshirishning ko'plab usullari mavjud.
Ko'pincha ular xarajatlarni kamaytirishning turli usullaridan foydalanadilar:
materiallarni eng past narxlarda sotib olishdan tortib, xodimlarning ish haqini
kamaytirish va kamaytirishgacha. Ammo har qanday korxona xarajatlarni qisqartirish uchun emas, balki daromad olish uchun yaratiladi. Va bundan tashqari,
ishchilarni qisqartirgan holda, biz bugungi kunda qolishimiz mumkin, ammo korxonaning kelajagiga xavf tug'diramiz. Shuning uchun, xarajatlarni boshqarish kerakligini anglab, zamonaviy bozor sharoitida korxona samaradorligini oshirishning bunday usuli juda sekin va xavfli deb o'ylayman. Ikkinchi o'rinda
modernizatsiya qilishning turli xil variantlari mavjud: zamonaviy dasturlarni joriy
etishdan boshlab ishlab chiqarish uskunalarini yangisiga va samaralisiga almashtirishgacha. Har xil korporativ boshqaruv tizimlarini joriy etish, ya'ni. korxonaning biznes-jarayonlarining bir qismini avtomatlashtirish yoki xodimlar
bilan aloqa darajasini oshirishga imkon beradigan dasturiy ta'minot. Bular qatoriga
elektron hujjat aylanishiga oid dasturlar, CRM va ERP-tizimlari va boshqalar kiradi, shu jumladan korporativ veb-portallar. Avtomatlashtirishdan foydalanish
uzoq vaqtdan beri o'zini korxona samaradorligini oshirishning eng yaxshi usuli
sifatida shakllantirgan. Rivojlanayotgan korxona uchun uskunalarni almashtirish
muammosiz amalga oshirilishi kerak, ammo bu eng qimmat usuldir, chunki modernizatsiya odatda katta sarmoyalarni talab qiladi va yangi uskunalarning
to'lov muddati odatda bir necha yilni tashkil etadi. Shuning uchun, modernizatsiya
orqali samarani oshirish mumkin, ammo agar siz cheklovni to'g'ri aniqlay olsangiz,
ya'ni. Korxonangizdagi butilka. Boshqa mashhur usul bu so'nggi yillarda ishlab
chiqilgan va yaxshi tashkil etilgan boshqaruv tizimlaridan foydalanish. O'zlarining
noyob tizimini sinab ko'rish va xatolarni ishlab chiqish emas, balki boshqa korxonalar tomonidan yaratilgan tizimlarni qo'llash. Eng mashhurlari: Sifatni
boshqarish tizimi (SMS). Yog'och ishlab chiqarish, tizimni cheklash nazariyasi
(TOS), TPS va 6 sigma. Men nafaqat ushbu vazifaning murakkabligini, balki
ushbu boshqaruv tizimlaridan foydalanishga asoslangan o'zgarishlarning samaradorligini ham ta'kidlashni istardim. Yuqori menejmentning ular tomonidan
yaratilgan boshqaruv tizimini tanqidiy baholash qobiliyati va hatto uni o'zgartirishga qaror qilish, rahbarning yuqori professionalligi belgisidir. Ko'pincha
boshqaruv tizimi korxonaning yangi egasi kelishi yoki top menejerlar jamoasining
o'zgarishi bilan o'zgaradi. Korxona egalari eski menejerlar jamoasining kompaniya
daromadlarini ko'paytirishini kutmay, jamoani o'zgartirishga majbur bo'lishadi.
Kompaniya birin-ketin o'zgarishlarni amalga oshirganda, teskari holatlar mavjud, ammo bu korxona samaradorligini oshirishga yordam bermaydi, bu, qoida tariqasida, top-menejmentning o'zgarishiga olib keladi. Boshqa yo'l bor, u hatto
eng ommabop, ammo men uni umuman tanlamadim, chunki u biron bir tarzda yoki
boshqa yo'l bilan yuqorida aytilganlardan birini ishlatadi. Ushbu ibora eng yaxshi
tarzda "biror narsa qilish kerak" iborasi bilan tasvirlangan. Odatda, direktor
o'zining birinchi o'rinbosarlarini chaqirib, korxona samaradorligini oshirish
mavzusida "aql bo'roni" tashkil qiladi. Ko'pincha, bu korxonaning tashkiliy
tuzilmasini o'zgartirishga olib keladi. Bo'limlar va xizmatlarni birlashtirish va
ajratish, ularning yangi rahbariga qayta tayinlash va shunga o'xshash boshqa
tadbirlar. Ushbu o'zgartirishlarning asosiy maqsadi qarorlarni qabul qilish
jarayonlarini tezlashtirish va biznes-jarayonlar uchun javobgarlikni taqsimlashdir.
Hammasi yuqorida aytib o'tilganidek, xodimlarni qisqartirish yoki uskunalar va dasturiy ta'minotni yangilash bo'yicha takliflar bilan yakunlanadi. Ammo agar
ushbu usullar allaqachon ishlatilgan bo'lsa yoki darhol samarasiz bo'lib tuyulsa,
unda boshqaruv tizimlaridan birini qo'llash hayotiy chiziqqa aylanadi.
Korxonaning samaradorligini oshirishda muhim omil - bu ilmiy-texnik taraqqiyot.
Zamonaviy sharoitda inqilobiy, sifatli o'zgarishlar, tubdan yangi texnologiyalarga, keyingi avlodlar texnologiyasiga o'tish, fan va texnikaning so'nggi yutuqlariga asoslangan iqtisodiyotning barcha sohalarini tubdan qayta jihozlash zarur. Muhandislik va texnologiyadagi tub o'zgarishlar, nafaqat texnik, balki tashkiliy, iqtisodiy va ijtimoiy omillarni jalb qilish mehnat unumdorligini sezilarli darajada oshirish uchun zarur shart-sharoitlarni yaratadi. Eng yangi texnika va texnologiyalarni joriy etishni ta'minlash, ishlab chiqarishda mehnatni ilmiy tashkil etishning ilg'or shakllaridan keng foydalanish, uning ratsionini yaxshilash, ishlab chiqarish madaniyatining o'sishiga erishish, tartib va \u200b\u200bintizomni
mustahkamlash zarur. Korxonalarning ishlab chiqarish samaradorligini oshirish va
oshirishning muhim omillaridan biri tejash rejimi hisoblanadi. Resurslarni tejash
yoqilg'i, energiya, xom ashyo va materiallarga bo'lgan o'sib borayotgan talabni
qondirishning hal qiluvchi manbai bo'lishi kerak. Ishlab chiqarish samaradorligini
oshirish asosiy vositalardan samarali foydalanishga bog'liq. Yaratilgan ishlab
chiqarish potentsialidan yanada intensiv foydalanish, ishlab chiqarish ritmiga
erishish, uskunaning yukini maksimal darajada oshirish, uning smenali ishini
sezilarli darajada oshirish va shu asosda ishlab chiqarish maydonining har bir
kvadrat metridan har bir asbob-uskunadan ishlab chiqarishni ko'paytirish kerak.
Ishlab chiqarish quvvatlaridan intensiv foydalanishni tashkil etishning natijasi
qo'shimcha kapital qo'yilmalarsiz mahsulotlarning o'sish sur'atlarining tezlashishi
hisoblanadi. Ishlab chiqarish samaradorligini oshirishda tashkiliy va iqtisodiy
omillar muhim o'rin tutadi. Ularning roli, ayniqsa iqtisodiy munosabatlarning
murakkablashishi bilan ijtimoiy ishlab chiqarish ko'lamining o'sishi bilan ortib
bormoqda. Ishlab chiqarish samaradorligi darajasiga sezilarli ta'sir ko'rsatadigan
sanoat ijtimoiy infratuzilmasi keyingi rivojlanish va takomillashtirishni talab
qiladi. Bu boshqarish, rejalashtirish, butun iqtisodiy mexanizmni iqtisodiy
rag'batlantirishning shakllari va usullarini takomillashtirish. Xuddi shu omillar
guruhida iqtisodiy hisobga olish va moddiy rag'batlantirish, moddiy javobgarlik va
boshqa o'zini o'zi qo'llab-quvvatlaydigan iqtisodiy rag'batlantirishning xilma-xilligi
keng qo'llaniladi. Korxona iqtisodiyotini jadallashtirish, resurslarning o'ziga xos
iste'molini kamaytirishda mahsulotlar sifatini yaxshilash alohida o'rin tutadi. Bu
vazifa doimiy e'tibor va nazorat mavzusi bo'lishi kerak, har bir mehnat jamoasi
faoliyatini baholashning asosiy omili. Tezisning ushbu qismida sanoat korxonasining moliyaviy natijalari, daromadning o'sishi va rentabelligi zaxiralari
tahlili asosida, sanoat korxonasi foydani oshirish uchun quyidagi zaxiralarga ega
bo'lishi mumkinligi, shuningdek daromadlilik darajasi: Daromadning o'sishi va
yangi investitsiyalar hisobiga mahsulot ishlab chiqarish va sotish hajmining o'sishi;
Ishlab chiqarishning yanada ilg'or usullarini (chiqindisiz ishlab chiqarish, xom
ashyoni qayta ishlash, chiqindilarni boshqa ishlab chiqarish va noishlab chiqarish
maqsadlarida foydalanish) joriy etish orqali mahsulot tannarxini pasaytirish;
Korxonaning uzoqligi yoki yaqinligini, xom ashyoni saqlash va tashish uchun
yuqori sifatli uskunalarning mavjudligini, ularga xizmat ko'rsatish narxini, etkazib
berish chastotasini, vijdonan baholagan holda ko'proq daromad keltiradigan
etkazib beruvchilarni qidirib toping; Mahsulot tannarxini pasaytirish orqali
mahsulot sifatini yaxshilash. Albatta, bu yangiliklar xarajatlarning ko'payishiga
olib keladi, ammo oxir-oqibat ular to'laydi va haqiqiy foyda keltiradi. Shuningdek,
Do'stlaringiz bilan baham: |