Nazariy fizika kursi

v
tezlikni topib, (1.28) ga qo ‘yilsa, vodorod atomi uchun 
n
holatdagi turg ‘un orbitaning radiusi aniqlanadi:
r = — й2
" 
т а
(1.29)
24

---

Bundagi « -b o sh kvant soni deb ataladi va « = 
1
,
2
,
3
,..., y a ’ni butun 
musbat sonlami qabul qiladi.
Ushbu 
orbitalarga mos keluvchi turg‘un holatlarda vodorod 
atom ining to ‘liq energiyasi, elektronning kinetik energiyasi va 
elektronning yadro bilan o ‘zaro ta ’sir energiyalarining yig ‘indisidan 
iborat:
*
.
=
^
5
r
-
(1. 30)
2 
4 
m
0
r„
2 
r„
Ikkinchi tomonidan (1.27) tenglamaning ikkala tomonini 
r j
2 
k o ‘paytirilsa, u
mev ' 
a
~ т Г ~ ъ г„
ko'rinishga keladi. Olingan ifoda yordamida (1.30) ni quyidagicha 
yozishimiz mumkin:
_ a 
a _
a
2 
rn 
rn 
2rn 
(1-31)
Bu ifodadagi >; o ‘m iga uning (1.29) bilan aniqlanuvchi qiymati 
qo‘yilsa, vodorod atomining turg‘un holatlarini xarakterlovchi energetik 
sathlarining qiymatlarini hisoblash imkoniyatini beruvchi formula hosil 
b o ‘ladi:
2 
1
 
4
 
1
F _ a me l __ 
mee 
1
2
h
2 
n
1
 
32л2е^й2 n
2
‘
(1-32)
Gauss birliklar sistemasida bu formula ancha ixcham ko‘rinishga ega 
b o ‘ladi: