Nаvоiy kоn mеtаllurgiyа kоmbinаti

Download 1,92 Mb. bet 8/21 Sana 31.12.2021 Hajmi 1,92 Mb. #279285

Bog'liq
2 5312543012331457442

Bu sahifa navigatsiya:

• Suyuq yoqilgi
• Gaz yoqilgisi

Vg,%
Koks qoldig'ining xususiyatlari
Uzoq olov	D.	36 va undan ko'p	Kukuncha ozgina pishiriladi
Gaz	D.	35 va undan ko'p	Sinterlangan
Gaz yog'i	GZH	31-37
Yog'li	F	24-37
Koks qalin	QL	25-33
Koks	TO	17-33
Ozib ketgan pishirish­ ürpertici	OS	14-27
Yupqa	T	9-17	Kukuncha ozgina pishiriladi
Zaif pishirish	SS	17-37

2. 
   
   2.2.2-jadval
   
   Qoldiq ko'mirlarni bo'laklarning kattaligiga qarab tasnifi
   

   Ko'mir sinfi	Belgilash	Parcha hajmi, mm
   Plitalar	P	100 dan ortiq
   Katta	TO	50-100
   Yong'oq	HAQIDA	25-50
   Kichik	M	13-25
   Urug '	Dan	6-13
   Shtyb	Sh	6 dan kam
   Xususiy	R	300 gacha

   
   
   
   
   Suyuq yoqilg'i
   

Xom neft bu tabiiy yoqilg'i moyidir. Bu qattiq uglevodorodlarni eritib yuborishi mumkin bo'lgan har xil tarkibdagi suyuq uglevodorodlarning aralashmasi. Xom neft yoqilg'i sifatida ishlatilmaydi. Uchun. sifatida sanoat va issiq suv qozonlariYoqilg'i ishlatilgan yagona yoqilg'i - bu neftni qayta ishlash chiqindilari - mazut.

Yoqilg'i moyi uglerod, vodorod, kislorod, azot, oltingugurt, namlik va oz miqdordagi mineral aralashmalardan iborat. Yoqilg'i moyi tarkibida xom neftdan kam farq qiladi. Yonuvchan massadagi uglerod miqdori Cg = 85,5 - 87,8%, vodorod Hg = 10,0 - 11,7%; kislorod va azot Og + Ng = 0,6 -1,0%; oltingugurt Sgl = 0,5 - 3,5%. Namlik miqdori 3-4% dan oshmaydi, mineral aralashmalar esa 0,5% dan oshmaydi.

Мазутni yoqishdagi eng katta qiyinchiliklarga uning tarkibidagi gidroksidi metallar oksidi va vanadiy sabab bo'ladi. Vanadiy tarkibining past bo'lishiga qaramay (0,15% dan ko'p bo'lmagan), uning harorati 600 ° C dan oshsa, metall korroziyaga olib keladi.

Yoqilg'i moyida mexanik aralashmalar mavjud bo'lib, ularning tarkibi GOSTga muvofiq 2,5% gacha ruxsat etiladi. Yoqilg'i moyini yoqish paytida uni mexanik aralashmalardan tozalash kerak. Мазутning ishchi massasidagi oltingugurt miqdoriga qarab Szn <0,5% da kam oltingugurtli mazut, 0,5

Yoqilg'i moyini yopishqoqligi, zichligi, quyilish nuqtasi, yonish nuqtasi va yonish nuqtasi bilan tavsiflash odatiy holdir. Yoqilg'i moyining yopishqoqligi nisbiy yopishqoqlik darajasi (° VU) yoki mm2 / s bilan o'lchanadi. Shartli yopishqoqlik deganda, 200 sm3 mazutning viskozimetridan 50 ° C gacha qizdirilgan (80 ° S gacha bo'lgan yopishqoq yoqilg'i moylari uchun) oqim vaqtining bir xil miqdordagi distillangan suvning chiqish vaqtiga nisbati tushuniladi. 20 ° C da

40 va 100 markali yoqilg'i moylari sanoat bug 'generatorlari va issiq suv qozonlari uchun yoqilg'i sifatida ishlatiladi, kamroq - 200 markalari. Sinf mazmuni uchun 8 ° WU (59 mm2 / s) bo'lgan yopishqoqligi bilan belgilanadi. 80 ° C da 40; 80 ° C da mazut 100 uchun 15 ° VU (110 mm2 / s); 9,5 ° VU (70 mm2 / s) mazut 200 uchun 100 ° C da).

Harorat tushganda mazut qotib qoladi va noaniq holatga keladi­ko'chma, qattiq mahsulotga aylanadigan. Yoqilg'i moyining quyilish nuqtasi - bu tajriba sharoitida qalinlashadigan haroratdir, shunda probirkani ufqqa 45 ° burchakka burganda, mazut darajasi 1 minut davomida harakatsiz qoladi. Yoqilg'i moyining eng yopishqoq navlari quyilish nuqtasi 25-35 ° S ga teng.

Yoqilg'i moyining alangalanishi odatda yonish nuqtasi va ateşleme harorati bilan tavsiflanadi, bu esa mazutning yong'in xavfini baholashga imkon beradi. Yonish nuqtasi - yoqilg'i moyining ma'lum laboratoriya sharoitida isitiladigan bug'lari atrof-muhit havosi bilan aralashma hosil qiladigan harorat, unga olov kelganda yonadi. Ateşleme harorati, ma'lum bir laboratoriya sharoitida isitilgan mazut, unga olov kelganda va kamida belgilangan vaqt davomida yonib ketganda yonadigan harorat deb tushuniladi. Ateşleme harorati yonish nuqtasidan 10-40 ° C ga oshadi. Yoqilg'i moyi uchun yonish nuqtasi 80-100 ° S dir.

Yoqilg'i moyining kaloriya qiymatini, MJ / kg ni taxminiy aniqlash quyidagi formula bo'yicha amalga oshirilishi mumkin

QH = 0.339Cp + 1.03Rp - 0.109 (op - Brl) - 0.0251Fr. (2.3.1)

2. 
   Gaz yoqilg'isi
   

Gazli yoqilg'i suv bug'lari, smola va changning ozgina aralashmasi bilan yonuvchi va yonmaydigan gazlarning mexanik aralashmasidan iborat. Tabiiy gazlarga neftni yer usti qazib olish jarayonida ajralib chiqadigan tabiiy va bog'liq gaz kiradi. Sun'iy yonuvchan gazlar mahalliy yoqilg'idir. Bularga generator, koks pechi va yuqori o'choqli gazlar kiradi. Generator gazi qattiq yoqilg'ining to'liq yoqilmasligi natijasida hosil bo'ladi. Koks pechkasi va yuqori o'choqli gazlar - bu koks va domna pechlarining chiqindilari.

Sanoat bug 'generatorlari va issiq suv qozonlari asosan tabiiy va u bilan bog'liq gazlardan foydalanadilar. Tabiiy va u bilan bog'liq gazlar metan uglevodorodlari va yonuvchan bo'lmagan balast gazlari aralashmasidir. Tabiiy gazlar tarkibidagi gazlarga qaraganda ancha ko'p metanni o'z ichiga oladi. Ba'zi tabiiy gazlarda metan miqdori 98% ga etadi. Birlashtirilgan gazlarda metan kam, ammo yuqori molekulyar og'irlikdagi uglevodorodlar ko'proq bo'ladi. Metan qatoridagi uglevodorodlar odatda cheklovchi deb ataladi, ular uglerodning to'rt valentligidan ham foydalanadi. Ular CnH2n + 2 umumiy empirik formulasiga ega. To'yingan uglevodorodlarning asosiy vakillari: metan (CH4), etan (C2H6), propan (C3H8), butan (C4H10), pentan (C5H12) va boshqalar. Oddiy sharoitlarda (bosim 101.08 kPa va harorat 0 ° C) birinchisi. butanni o'z ichiga olgan seriya a'zolari gazlar,

Zaharli moddalar va portlash qobiliyati gaz yoqilg'ilarining ulardan foydalanish shartlariga ta'sir ko'rsatadigan juda muhim xususiyatlari. Sun'iy gazlar tarkibida uglerod oksidi (CO) bo'lganligi sababli zaharli hisoblanadi. Tabiiy va u bilan bog'liq gazlar toksik emas, ammo sezilarli konsentrasiyalarda yuqori molekulyar og'irlikdagi to'yingan uglevodorodlar giyohvandlik xususiyatiga ega. Masalan, havodagi 10% propan yoki butan nafas olganda bosh aylanishiga olib keladi.

O'rta Volga mintaqasi, Bashkiriya va boshqa tabiiy gazlarda ko'pincha vodorod sulfidi (H 2 S) mavjud. Vodorod sulfidi odamlarga ta'siri bilan asab tizimiga ta'sir qiluvchi kuchli zahar hisoblanadi. Bundan tashqari, u metallarga nisbatan agressiv ta'sir ko'rsatadi. Shahar tarmoqlariga etkazib beriladigan gazdagi vodorod sulfidining ruxsat etilgan konsentratsiyasi 100 m3 ga 2 g dan ko'p emas.

Gaz havo bilan birgalikda ma'lum kontsentratsiyalarda portlovchi aralashmalar hosil qiladi, ya'ni. yonib ketganda yonib ketishga qodir bo'lganlar. Gaz-havo aralashmalarining portlash qobiliyati yonuvchanlik yoki portlashning pastki va yuqori chegaralari bilan tavsiflanadi. Portlashning pastki chegarasi - bu gaz-havo aralashmasidagi gazning yonishi mumkin bo'lgan minimal kontsentratsiyasi. Portlashning yuqori chegarasi - bu gaz-havo aralashmasidagi gazning yonishi mumkin bo'lgan maksimal kontsentratsiyasi. Shunday qilib, gazni yoqish faqat havodagi tarkibining ma'lum chegaralarida mumkin. Portlash qobiliyati nuqtai nazaridan eng past portlash chegarasi yoki eng keng portlovchi chegaralariga ega bo'lgan yonuvchan gazlarni xavfli deb hisoblash kerak. 2.4-jadval.


2.4.1-jadval

Yonish harorati va havo bilan aralashtirilgan gazlarning portlash chegaralari

Gaz	Yonish harorati, ° S	Portlovchi chegaralar (aralashmaning tarkibidagi gaz miqdori% 20 ° C va bosim 101,08 kPa)
		pastroq	yuqori
Asetilen	305	2.0	82.0
Butan	490	1.9	8.5
Butilen	445	1.7	9.9
Vodorod	510	4.0	75.0
Metan	645	5.0	15.0
Uglerod oksidi	610	12.5	75.0
Propilen	455	2.0	9,7
Propan	510	2.1	9.5
Pentan	309	1.3	8.0
Vodorod sulfidi	290	4.3	45.5
Etan	530	3.1	12.5
Etilen	540	3.0	28.6

Gazli yoqilg'ining tarkibi hajmi bo'yicha foizda berilgan va barcha hisob-kitoblar normal sharoitda (101.08 kPa va 0 ° C) bir kubometr quruq gazga ishora qiladi. Aralashmalarning (suv bug'lari, smola, chang) tarkibi g / m3 quruq gazda ifodalanadi.

Gazli yoqilg'ining yonish issiqligi kalorimetrik aniqlanish ma'lumotlariga ko'ra olinadi. Bunday ma'lumotlar bo'lmasa, normal sharoitda gazning yonish issiqligi formula bo'yicha hisoblanadi

Q =0,0l [o „2SH 2 S + QcoCO + Qh 2 H 2 + £ QCmHCmHn] (2.4.1)

bu erda QHiS, Qco va boshqalar. - tarkibiga kiruvchi alohida gazlarning yonish issiqligi

gaz yoqilg'isi (2.4.2-jadvalga muvofiq belgilanadi).

Yoqilg'i tarkibida CnH2n tipidagi 3% gacha to'yinmagan uglevodorodlar bo'lsa, ular faqat etilen C2H4 dan iborat deb hisoblanadi.

2.4.2-jadval

Gaz yoqilg'isini tashkil etuvchi alohida gazlarning yonish issiqligi

Gaz	Kimyoviy formulalar	Sof kalorifik qiymati, MJ / m3
Vodorod	H 2	10.83
Uglerod oksidi	CO	12.68
Vodorod sulfidi	H 2 S	23.46
Metan	CH 4	35.93
Etan	C 2 H 6	63.95
Propan	Sz N 8	91.54
Butan	Dan 4 H10	119.02
Pentan	Dan5 H12	146.54
Etilen	C 2 H 4	59.25
Propilen	Sz N 6	86.27
Butilen	C 4 H 8	113.87

Download 1,92 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham: