Navoiy davlat pedagogika istituti jismoniy madaniyat fakulteti sport turlarini o

ERTALABKI GIGIYENIK GIMNASTIKA KOMPLEKSLARINI TUZISH METODIKASI.
Tanlab olingan mashqlarni komplekslarga qo’shganda quyidagi qoidalarga binoan joylashtirgan maqul:
A) Kompleksda birinchi va oxirgi mashqlar to’g’ri qomatni xis qilishga qaratilgan bo’lishi maqsadga muvofiqdir (to’g’ri qomatni saqlash uchun buning axamiyati muxim).
B) Kompleksdagi ikkinchi muxim jixat umuman ta’sir ko’rsatadigan va odamning barcha organ va sistemalarining faoliyatini oshiradigan mashq (yoki ikkita mashq) bo’lishi kerak.
Bular qoida bo’yicha, butun badanning katta gruppa muskullarini ishga soladigan oddiy, shiddati kamroq mashqlardir. Ular organizmni bo’lajak ishga tayorlash uchun juda zarurdir.
V) Kompleksning navbatdagi mashqlari turli muskul gruppalari uchun, (qo’l, yelka bo’g’ini, bel, qorin pressi, oyoq) zarur bo’lgan seriyali bajariladigan mashqlardir. Bunda gavdaning turli qismlari birin-ketin ishga kirishishi kerak.
Bu mashqlarning ikkinchi va uchinchi seriyalari shiddatliroq bajariladi. Mashqlar shu tarzda bajarib borilar ekan, nagruzka xam asta sekin oshirib boriladi va turli muskul gruppalari ishga kirishadi, bu esa muskul kuchi samaradorligini oshiradi va faol dam olishga sharoit yaratadi.
G) Keyingi 2-3 mashq gavdaning barcha qismlari uchun tanlanadi. Odatda, kuch talab qiladigan mashqlar qayishqoqlik mashqlaridan oldin kelishi kerak, ya’ni qayishqoqlik mashqlarini bajarishdan oldin muskullarni qizitib olish zarur. Muskullarning faol xarakatidan keyin muskullarni bo’shashtiradigan 1-2 ta mashqni bajarish maqsadga muvofiqdir.
D) Kompleksning oxirida maxsus mashqlar bajariladi: nafas olishga oid 1-2 ta mashqlar bajariladi, ular vositasida shug’ullanuvchilar qorni, ko’krak va aralash nafas olishlarni o’zlashtirib, to’g’ri nafas olishga o’rganadilar.
E) Kopleksning oxirida to’g’ri qomat xolatini xis qilish mashqi qo’yiladi. Undan keyin artinish, yuvinish, dush qabul qilish va o’z-o’zini massaj qo’llaniladi.
Kompleksdagi mashqlar 4-8 marta takrorlanadi; kuchni rivojlantiruvchi mashqlar yengil charchashni sezganga qadar bajariladi, qayishqoqlik mashqlari esa, sal-pal og’riq xis qilgunga qadar bajariladi.
Mashqlar kompleksini 2-3 xaftadan keyin almashtiriladi. Jismoniy nagruzka asta-sekin 2-3 xaftadan keyin oshirib boriladi.
Kundalik gigiyenik gimnastika bilan xamma shug’ullanishi zarur. Zaruriy gigiyenik protsedura singari u har bir kishining kn tartibiga kiritilishi va xayotiy zarurat bo’lib qolmog’i kerak. Nafas olishga o’rganadilar.
Kompleksning oxirida to’g’ri qomat xolatiga his qilish mashqi qo’yiladi. Undan keyin artinish, yuvinish, dush qabul qilish va o’z-o’zini massaj qo’llaniladi.
Kompleksdagi mashqlar 4-8 marta takrorlanadi; kuchni rivojlantiruvchi mashqlar yengil charchashni sezgunga qadar bajariladi, qayishqoqlik mashqlari esa, sal-pal og’riq xis qilgunga qadar bajariladi.
Mashqlar kompleksini 2-3 xaftadan keyin almashtiriladi. Jismoniy nagruzka asta-sekin 2-3 xaftadan keyin oshirib boriladi.
Kudalik gigiyenik gimnastika bilan xamma shug’ullanishi zarur Zaruriy gigiyenik tadbir sifatida u xar bir kishining kun tartibiga kiritilishi va xayotiy xayotiy zarurat bo’lib qolmog’i zarur.