Navoiy davlat pedagogika instituti umumiy tilshunoslik

Табиий-илмий курс 
6.5.2.3 Марказий Осиѐ географияси: 
«Марказий  Осиѐ»  атамаси  моҳияти,  Марказий  Осиѐнинг    чегаралари,  ўлчамлари,  географик  ўрни, 
қўшни мамлакатлар билан тарихий географик яқинлиги, табиий-демографик потенциали; ҳозирги вақтдаги 
сиѐсий-иқтисодий 
ҳолати, 
Ўзбекистон, 
Қозоғистон, 
Қирғизистон, 
Тожикистон, 
Туркманистон 
республикалари – Марказий Осиѐнинг муҳим сиѐсий-иқтисодий географик субъектлари сифатида, Марказий 
Осиѐ  республикаларининг  географик  характеристикаси,  ривожланиш  муаммо  ва  истиқболлари,  ташқи 
иқтисодий алоқалари ва иқтисодий районлари. 
6.5.2.4  Ҳозирги замон табиий фанлар концепцияси: 
Моддий дунѐ ва уни ўрганиш методологияси. Дунѐнинг умумий илмий манзараси. Дунѐнинг физик, 
кимѐвий  ва  биологик  манзараси,  замонавий  дунѐқарашнинг  таркиби,  микро  ва  макро  дунѐ,  улардаги 
эволюцион  ва  революцион    ўзгаришлар.  Табиий  цикллар.  Биосфера  ва  ноосфера.  Антропоген  омиллар  ва 
уларнинг  жонли  ва  жонсиз  табиатга  таъсири.  Ўзаро  яқин  фанларнинг    табиатни  ўрганишдаги  роли  ва 
аҳамияти (физикавий, кимѐвий физика, геолгик кимѐ ва б.). 
Ер  ва  коинот.  Геологик  жараѐнлар  ва  уларнинг  жонли  табиат    вакилларига    таъсири.  Модда  ва 
энергиялар    ўзаро  алмашинувининг    умумий  қонуниятлари.  Организмларнинг    ташқи  муҳит  билан  
диалектик боғлиқлиги. Реал дунѐнинг  моддий бирлиги. Инсон табиатнинг, дунѐ эволюциясининг  энг олий 
маҳсули  сифатида.  Умуминсоний,  табиий-илмий  муаммолар  ва  уларни  ҳал  қилиш  йўллари,  реал  воқелик, 
имколниятлар ва прогноз.