Navoiy davlat pedagogika instituti "tasdiqlayman"

12.1. Ma’ruza tezislari, m’ruza matni, ilmiy maqolalar. 
Nashrning eng ommaviy turi bo’lib, ma’ruza tezislari va ma’ruza matni 
hisoblanadi.Bular, qisqa shaklda bayon qilingan, tadqiqotchi tanlagan mavzu bo’yicha 
o’ziga xos ilmiy g’oyalardir. 
Asosiy talab – qisqa va ixchamlikdir (2-5 sahifa). 
Ikkinchi talab – axborotliligi. 
Ilmiy maqola – dissertatsiya mavzusi bilan bog’liq muammolar doirasidagi yoki aniq 
muammoga bag’ishlangan, yakunlangan va mantiqiy maqsadli asardir. 
Ilmiy maqola quyidagi talablarga javob berishi kerak: 
■ Maqolaning nomi, uning mazmunini asosiy g’oyasini aks ettirishi lozim. 
■ Maqolaning nomidan keyingi qatorda muallifning familiyasi, ismi sharifi yoziladi. 
■ Rezyume yoki maqolaning qisqacha mazmuni. 
■ Asosiy qismida mavzuning mazmuni batafsil bayon qilinadi. 
■ Adabiyotlar ro’yxati, grafik va boshqa namoyish materiallari, izoh berishlar, 
dissertatsiyadagi kabi bo’ladi. 
■ Maqola, albatta, aniq xulosalar bilan yakunlanishi kerak. 
12.2. Metodik tavsiyalar va o’quv kurslarining dasturlari 
Metodik tavsiyalarni tayyorlashga kirishayotganda, ular kimlarga: o’qituvchilar, 
ilmiy xodimlar, oliy o’quv yurtlarining o’qituvchilari va boshq. mo’ljallanganini 
hisobga olish zarur. 
Metodik tavsiyalarning tarkibi quyidagicha bo’lishi mumkin: 

---

159 
♦ Kirish qismi, bunda o’quvchi aniq metodik material bilan tanishishga tayyorlanadi 
va unda metodik ishlanmadan foydalanuvchi ko’rsatiladi. 
♦ Asosiy qismida, taklif qilinayotgan metodika, u yoki bu faoliyatda eng muhim 
natijalarga erishish yo’llari va vositalari batafsil bayon qilinadi. 
♦ YAkunida, bayon qilingan material bo’yicha xulosalar chiqariladi. 
♦ Adabiyotlar ro’yxati, unda ishlab chiqilgan metodik tavsiyalar asoslangan hamda 
metodik tavsiyalardan foydalanuvchilarga yordam beradigan adabiyotlar keltiriladi. 
Nashr qilinayotgan metodik tavsiyalar quyidagi talablarga javob berishi zarur: 
● O’quv ishlarini tashkil qilish metodlari va shakllari, yangi metodik usullar ochib 
berilishi zarur. 
● Taklif qilinayotgan metodik materiallarning samaradorligi tajriba-sinov ishlari, 
namoyishlar, jadvallar va grafiklar bilan tasdiqlanishi lozim. 
Metodik qo’llanma foydalanuvchiga mos tilda yozilishi zarur. Xorijiy tillardan 
olingan va notanish ilmiy atamalarga, izohlarda yoki maxsus atamalar lug’atida 
tushuntirish berilishi zarur. 
Hozirgi paytda, ilmiy daraja da’vogarlari ko’p hollarda u yoki bu o’quv kurslari yoki 
maxsus kurslarning ishlab chiqilgan va sinab ko’rilgan dasturlarini, alohida kitobchalar 
shaklida nashr qilishadi. 
O’quv kursining dasturida quyidagi bo’limlar bo’lishi mumkin: 
■ so’z boshi yoki kirish qismi, unda kursning maqsadi va vazifalari, dasturning 
mohiyati, uning asosiy bo’limlari va kimlarga mo’ljallangani ochib beriladi; 
■ asosiy qismida o’rganiladigan materialning mazmuni va hajmi bayon qilinadi; 
■ nazorat savollari va o’z-o’zini nazorat qilishga topshiriqlar; 
■ bilim, malaka va ko’nikmalarni baholash mezonlari; 
■ predmetlararo bog’lanishni amalga oshirishga ko’rsatmalar; 
■ asosiy va qo’shimcha adabiyotlar, kompyuter dasturlari.