Navoiy davlat pedagogika instituti tarix fakulteti «davlat va huquq nazariyasi»

yondashishlardir. 
Oxirgi bir necha o’n yillar davomida davlat va xuquq hodisalarini o’rganishga yondashishda - 
markscha-lenincha yondashish gegemonlik qilib qoldi. 
Davlat va xuquq to’g’risidagi markscha-lelincha nazariya hahihatni ochib beruvchi eng bosh 
ob'ektiv fan (ilm) deb tan olinib keladi. Bu esa o’z navbatida boshqa nazariyalar va harashlar 
(doktrina)ni u yoki bu ko’rinishda tanhid ostiga olib keldi, va natijada, davlat va xuquq to’g’risidagi 
bilimlarni qashshoqlashtirib, dunyoning siyosiy va xuquqiy sohasidagi ilg’or yutuhlaridan 
foydalanishga to’sqinlik qiladi. 
Bugungi kunda davlat va xuquq naziriyasi uchun oldingi va xozirgi davlat-xuquq xuquqiy 
bilimlarni baholash va analiz (tahlil) etish uchun konstruktiv-tanhidiy yondashish to’g’riroq bo’ladi. 
Davlat va xuquq nazariyasi usullari (metodi) uning predmeti bilan mahkam bog’liqdir. 
Agarda fanning predmeti - u nimani o’organadi degan savolga javob bersa, usullari esa qanday 
o’rganilishi yo’llari savoliga javob beradi. Fanning usuli asosida uning predmeti yotadi, chunki 
nazariyasiz usul predmetsiz qoladi, fan esa - mazmun va mohiyatsiz.
Davlat va xuquq nazariyasi davlat va xuquq hodisalarini o’organish uchun o’zining shaxsiy 
usullarini ishlab chiqadi, lekin shu bilan birga ijtimoiy va tabiiy fanlar tomonidan ishlab chiqilgan 
umumiy usullarni ham faol qo’llaydi. 
Fan uzoq muddat davomida bilishning idealisitik va materialistik usullari bir-biriga harishi 
ko’rashib keladi (metafizika, dialektika). 
Falsafiy qonun va kategoriyalarga bevosita kirishib (bohlanib) ketadigan usullardan biri-
mavhumlik (abstrakt)dan konkretlikka va konkretlikdan mavhumlikka utish usulidir. 
Jumladan, davlat va xuquq xuquqgi hodisalarni o’organishda 
tarixiy usul ham ho’llanadi. 
Chunki, fan davlat va xuquqning ildizini bilish uchun tarixiy an'analarni bilishi zarur bo’ladi 
Umumiy usul bu falsafiy (dialektik va tarixiy materializm) qonunyatlariga asosan davlat va 
huquq masalarini o’organishdir. Dialektikaning 3-ta asosiy qonuni bo’lib, ular qarama - qarshiliklar 
birligi va ko’rashi qonuni, mikdor o’zgarishlarning sifat o’zgarishlarga o’tishi va inkorni inkor 
qilish qonuni ososida davlat va huquqning paydo bo’lish va rivojlanishi o’organiladi.

---

7 
Falsafiy usulga asosan davlat va huquqni o’organish- bu ijtimoy hodisa, bular boshqa ijtimoiy 
hodisalar inson bilan jamiyat hayotining ijtimoiy, iqtisodiy, siyosiy va mafko’raviy sharoitlari bilan 
bo’g’liqdir.