Navoiy davlat konchilik instituti

Ishni bajarish tartibi.

a) Turli hil kurinishdagi tishli uzatmalar bilan tanishish ularning ishlashda ilashish va ajiralish jarayonini kuzatish.

b) Rahbardan topshiriqni olish.

v) Tish profilini ilashish evol`ventini qurish uchun kerakli parametrlarini aniqlash.

g) Aniqlangan parametrlar asosida tishning ilashishdagi evol`vent profilini qurish.

d) Bajarilgan ish tug`risida talabaning hulosasi.

e) Tayyorlangan ish tug`risida talabaning hisoboti.

Tekshirish uchun savollar.

1. 
   Tishli g`ildiraklarning homashiyosini qay usulda olish mumkun.
   
2. 
   r_w – tishli g`ildirakning qaysi parametri hisoblanadi.
   
3. 
   Tishli g`ildiraklarga qaysi dasgohlarda ishlov berish mumkin.
   
4. 
   Burilish kallagining vazifasi nimadan iborat.
   
5. 
   Tishli uzatmalarda ilashish qismining qaysi qismi aktiv ilashish chizig`i deb ataladi.
   
6. 
   Ilashish chizig`i nima sababdan N₁ va N₂ gacha bulgan masofa orasida bulishi kerak.
   
7. 
   Tishlar orasida hosil qilinadigan tirqishning aniqlash ifodasini keltiring.
   
8. 
   Ilashmaning boshlang`ich aylana yoyi buyicha qadamini aniqlash ifodasini keltiring.
   
9. 
   Ilashmada asosan qaysi yuzalar ish bajaruvchi yuza hisoblanadi.
   

VII – A d a b i yo t l a r.

1. R. P. Rustamhujaev. Mehanizm va mashinalar nazariyasidan masala hamda misollar tuplami. Toshkent – «Ukituvchi» - 1978.

2. H. H. Usmonhujaev. Mehanizm va mashinalar nazariyasi. «Uqituvchi» nashriyoti Toshkent – 1970.

3. Mehanizm va mashinalar nazariyasidan tajriba ishlari uchun tayyorlangan kursatma.

12 - T A J R I B A I SH I.
MEXANIZM ZVENOLARINING INERCIYА KUChLARINI ANIQLASh.
I - Ishning maqsadi.

Talabalarga har qanday mehanizm harakatlanayotganda ularga ta`sir etayotgan kuchlar bilan tanishtirish, kuchlarni mehaniz-mlarda aniqlash buning bilan talabalarni nazariy olgan bilim-larini yanada mustahkamlashdan iborat.

II - Mashg`ulot uchun jihozlar.

Mehanizmlarning shemalari ulchash va hisoblagich va turli chizg`ichlar qalam va uchirgichlar.

III - Umumiy ma`lumotlar.
Agar richagli zvenolarning massalari berilmagan bulsa u holda zvenolarning massalari qiymati quyidagiifoda orqali aniqlanadi.

m = q.l [kg],

bu erda q – richagning uzunlik buyicha massasi (zveno uzunligining har 1 metri massasi qiymatini 5 kg/m ga teng deb olish tavsiya etiladi);

l – zvenoning uzunligi, m;

Mehanizmnin barcha zvenolari massalari berilganligi tufayli ularni hisoblash tavsiya etilmaydi shu sabsbli zvenolarning og`irlik kuchlari tug`ridan – tug`ri quyidagi ifoda orqali aniqlanadi.
G₁ = m₁ . g = 0,7 kg . 9,81 n/kg = 6,867 [n]

G₂ = m₂ . g = 1,2 kg . 9,81 n/kg = 11,772 [n]

G₃ = m₃ . g = 0,8 kg . 9,81 n/kg = 7,848 [n]

G₄ = m₄ . g = 0,7 kg . 9,81 n/kg = 6,867 [n]

G₅ = m₅ . g = 1,5 kg . 9,81 n/kg = 14,715 [n]
Qolgan qiymatlarni aniqlash maqsadida K_a – tezlanishlar rejasini masshtab koefficentini tanlab olish lozim u quyidagi ifoda orqali aniqlanadi.



Bu erda krivoshipdagi A₁ nuqtaning tezlanishi bulib buni quyidagicha aniqlaymiz: