Navoiy davlat konchilik instituti konchilik fakulteti «konchilik ishi» kafedrasi

Kar`erning bosh parametrlari. 

Oxirgi  chuqurlik  —bu  qiya  va  tik  joylashgan  uyumlarni  qazib  olishda,  kar`erning  ishlab 

chiqarish  quvvati,  uning  maydondagi  o’lchamlari,  qazib  olinadigan  kon  massasi  ja`mi  hajmi 

aniqlanadi.  Gorizontal  va  og’ma  uyumlar  uchun  oxirgi  chuqurlik  tabiiy  shart-sharoitlar  bilan 

aniqlanadi va kar`erni butunligicha qazib olish davrida ozgina o’zgaradi. Oxirgi chuqurlik kar`yerni 

loyihalashtirish  vaqtida  o’rnatiladi.  Hozirgi  vaqtda  jaxonda  kar`yerlarning  chuqurliklari  400 

metrlarni  tashkil  etadi.  Loyixalarda  700  metrgacha  chuqurlikda  ochiq  kon  ishlarini  olib  borish 

mo’ljallanmoqda. 

Yer  yuzasida  uyumning  cho’zilishi  va  ko’ndalang  yo’nalishi  bo’yicha  kar`erning 

ko’rsatkichlari,  uyumning  o’lchamlari  ya`ni  kar`yerning  tubi,  chuqurligi  va  uning  borti  qiyalik 

burchagi o’lchamlari bilan aniqlanadi. Ular chizma tasvir holida yoki analitik o’rnatiladi. Plandagi 

kar`erning  shakli  ko’pincha  oval`simon  shaklga  ega  bo’ladi.  Kar`erning  uzunligi  100  metrdan  8 

---

53 

 

km.gacha masofaga, kengligi esa konning tuzilishiga qarab 4 km.gacha uzunlikda o’zgarib turadi.