Navoiy Davlat Konchilik institute ―Konchilik‖ fakulteti

FOYDALANILGAN  ADABIYOTLAR 

 

    1.  Islomov O.I. ―Umumiy geologiya‖ «O‘qituvchi» 1991 yil. 

    2.  Shoraxmedov SH.SH. ―Umumiy va tarixiy geologiya‖ «O‘qituvchi» 1989 yil.

 

    3. Qurbonov A.S. ―Geologiya‖

 «O‘qituvchi» 1991 yil. 

    4.  Bitextin. ―Mineralogiya‖  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

MA'RUZA № 5 

GEOXRONOLOGIYA VA GEOLOGIK YOSH HAQIDA MA'LUMOT 

 

REJA 

1. Er yoshini aniqlash usullari. 

2. Geoxronologik jadval va uning mohiyani. 

3. Erning rivojlanish tarixi. 

 

Tayanch  iboralar:  Qobig‘,  cho‘kindi,  nisbiy  yosh,  mutloq  yosh,  gioxronologiya,  organism,  organik, 

kremenzem,  toshqotgan,  yotqiziq,  kontenintal  epoxa,  era,  pamontologiya,  fauna,  flora,  etap,  stratigrafiya, 

tabaqa,  delta,  emirilish,  lentasimon  gil,  radioaktiv,  qo‘rg‘oshin,  geliy,  Paleozoy,  Kaynazoy,  mezazoy, 

proterazoy, gurux, sisrema, yarus, Arxey, to‘rtlamchi, yura, bo‘r, Gertep, koledon.  

Geologik tog‘ jinslarini o‘rganish yer qobig‘ining yuqori qavatlarida yotgan qatlamsimon tog‘ jinslarining 

shakillanish  ketma  ketligini,  bir  jinslilik  va  ularda  uchraydigan  qotgan  usimlik  va  xayvon  qoldiqlarining 

belgilariga  qarab  ularni  shartli  guruxlarga  jamlashni  imkonini  beradi.  Shunday  tarizda  birlashtirilgan 

cho‘kindi  tog‘  jinslarining  guruxlari  ular  shakillanishi  vaqtining  bir  necha  bo‘laklariga  mos  keladi. 

Guruxlarning  shakillanish  ketma-ketligini  bilish,  ularning  nisbiy  yoshini  o‘rnatish  imkonini  beradi,  ya'ni 

ularning qaysi biri oldin, qaysi biri keyin, qaysi biri yosh, qaysi biri qadimiy. Tog‘ jinslarinig bunday yoshini 

aniqlash geologiyada nisbiy yosh aniqlash degan nomni olgan. 

Tog‘  jinslari  yoshi  va  geologik  xodisalarning  mutloq  vaqtini  aniqlash  buyicha  juda  ko‘plab  urinishlar 

bo‘lgan. Lekin, bu savolni tug‘ri yechimini topishga yaqindagina muvofiq bo‘lindi va tog‘ jinslarini absolyut 

yoshini  aniqlashning  tug‘ri  usuli  murakkab,  mukammal  ishlab  chiqilmagan  va  xar  doim  xam  qo‘llab 

bo‘lmaydi.  Shuning  uchun  xozirgi  vaqtda  geologiyada  tog‘  jinslarini  yoshini  aniqlashning  absolyut  usuliga 

qaraganda, nisbiy yoshini aniqlash usuli kengroq qo‘llaniladi. Asosan ikkala usul xam parallel qo‘llaniladi va 

bir-birini to‘ldiradi.