Navoiy Davlat Konchilik institute ―Konchilik‖ fakulteti

 

 

MA'RUZA № 24 

 

YER OSTI SUVLARINING FIZIK XUSUSIYATLARI VA KIMYOVIY TARKIBI. 

 

Yer osti suvlarining fizik xossalariga ularning tiniqligi, rangi, xidi, ta'mi va xarorati kiradi. 

Tiniqligi.  Tabiiy  suvlar  tiniq  yoki  loyqa  bo‘lib,  loyqa  suvlarda  mineral  mineral  va  organik  birikma 

zarralari ko‘p bo‘ladi. Tiniq suvda xech qanday zarralar aralashmasi uchramaydi. 

Rangi.  Ichiladigan toza suv rangsiz bo‘lib, daryo va dengizlarda och zangori tusda tovlanib turadi. Lekin 

yer  osti  suvlari  ayrim  xollarda  temir,  vodorod  sulfid  qo‘shilishidan  to‘q  zangori  tusda,  botqoqliklarda  esa 

organik kislotalar ta'sirida sariq tusda bo‘ladi. 

Xidi. Yer osti suvlari asosan xiddsizdir. Vodorod sulfidli suvlardan palgda tuxum, organik kilotalilaridan 

esabotkok xidi keladi. 

Ta'mi.  Toza  suv  mazali,  yoqimli  bo‘ladi.  Tabiatda  suvlar  natriy  xlorid  miqdoriga  qarab  sho‘r,  magniy 

sulfat miqdoriga qarab esa achchiq bo‘lishi mumkin. 

Xarorati.  Yer  osti  suvlarining  xarorati  suvli  gorizontning  yotish  chuqurligiga,  geografik  joylashishiga 

qarab turlicha bo‘ladi. Xaroratiga qarab suvlar quyidagilarga bo‘linadi:  juda sovuq Q5oS, sovuq Q6o S, iliq 

Q18oS,  iliqroq  Q25oS,  issiq  Q37oS,  qaynoq  Q40 

oS

.  Suvning  xarorati  uning  tarkibidagi  tuz  va  gazlar 

miqdorining oz-ko‘pligiga ta'sir etadi.