Навоий кон металлургия комбинати


Нур энергияси истеъмолчилари



Download 2,97 Mb.
bet6/86
Sana24.02.2022
Hajmi2,97 Mb.
#208123
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   86
Bog'liq
Электр ёритиш-мажмуаси

Нур энергияси истеъмолчилари
Нурланиш оқими жисм юзасига туша туриб қисман қайтарилади ёки жисм орқали ўтади, қолган қисми эса жисмга сингилади. Жисмга сингилган нурланиш оқими энергияни бошқа турига кимёвий, электр ёки иссиқлик энергиясига ўзгартирилади.
Агар жисмларда нур энергиясини ўзгариши бўлса, бундай жисмлар нур энергияси истеъмолчилари деб атлади. Масалан: фотоэлементни олсак, бунда нур энергияси электр энергиясига ўзгартирилади ўсимликларда эса нур энергияси фотосинтезда ҳосил бўладиган органик бирикмаларнинг кимёвий энергиясига ўзгартирилади; кўз-бу ерда нур энергиясини фотохимик ўзгартириш жараёни бўлади.
Нур энергияси истеъмолчиларининг асосий энергетик тавсифлари интеграл ва спектриал сезгирликлардир.
Интеграл сезгирлик.

бу ерда: -истеъмолчига нурланишни таъсири натижасида аниқланадиган самарали қувват;
-истеъмолчига тушган нур оқими;
С- ва бирликларини танлаш билан боғлиқ бўлган коэффициент.
Нур энергияси истеъмолчиларининг аксарияти тушаётган нурланиши танлаб сезади. Масалан, кузнинг монохроматик нурланишларга сезгирлиги ҳар хил тўлқин узунлигида ҳар хилдир.
Шунинг учун истеъмолчининг спектриал сезгирлиги тушунчаси киритилган.
Истеъмолчининг спектриал сезгирлиги.

Бу самарали қувватни истеъмолчига тушаётган монохроматик нурланиш оқимига нисбатидир. нинг қиймати ҳар хил тўлқин узунлиги учун ҳар хил. Масалан, одам кўзи учун нм бўлганда, энг катта қийматга эга бўлади.
Буни ҳисобга олиш учун нисбий спектриал сезгирлнкни билиш кифоядир.
; q ( )0=q / qмакс ёки q( )0=d(Фе )макс/dФе
Нисбий спектриал сезгирлик д ( )о истемолчининг спектриал сезгарлигини унинг энг катта кийматига нисбатидир. Нисбий спектриал сезгирлик бир хил самарали таъсир берувчи монохроматик нурланиш окимлар нисбати билан бахоланиши умкин.
d(Фе )макс - монохроматик (бир хил) нурланиш окими, бунда истемолчи сезгирлиги бу окимга нисбатан энг юкоридир.
dФе - тулкин узунлиги булган монохроматик нурланиш шми.



2-расм. Айрим нур энергияси истемолчиларининг нисбий спектриал сезгирлиги.
1 - Бактериялар (ўлдирадиган таъсир)
2 - Одам териси (терини вақтинча қизаришини ҳосил бўлиши ва уни қорайишига ўтиши),
3 - Яшил рангли люминофор (рух сульфати) замонавий люминесцент чироқларида қўлланиладиган люминесценция ҳосил қилувчи кристалл моддалар).
4 - Нурли ўлчовларда ишлатиладиган селенли фотоэлемент,
5 - Кўз (кундузги кўриш).
Одам кўзи сезгирлиги максимуми қуёш тарқатаётган нурланиш оқимининг спектриал зичлиги чизиғи максимумига яқин ва бу тасодифий эмас.
Фотон энергияси E=hc/ . Кўз турида кимёвий реакция ҳосил қилиш учун спектрнинг инфрақизил қисмида бу энергия етарли эмас. Ультрабинафша нурланишлар эса, кўз олмасининг ички қисмини тўлдирувчи гавҳар ва шишасимон моддаларда сингалади. Бу муҳитлар инфрақизил нурланишларни кўп миқдорда, ютади шунинг учун турчани қизиши камаяди.



Download 2,97 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   86




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish