Научный совет dsc

Жазо – бу Жиноят кодексининг принципларига асосланган, жиноят 
содир этишда айбдор шахсга нисбатан давлат номидан суд томонидан 
қўлланиладиган, қонунда назарда тутилган, жисмоний азоб бериш ва 
жазоланган шахс қадр-қимматини камситишни истисно этувчи, 
маҳкумнинг муайян ҳуқуқ ва эркинликларидан маҳрум этиш ёки чеклашдан 
иборат бўлган, суд томонидан маҳкумни тузатиш, жиноий фаолиятини 
тўхтатиш ва маҳкум ёки бошқа шахслар томонидан янги жиноятлар содир 
этишнинг олдини олиш учун зарур ва етарли деб топилган мажбурлов 
чорасидир. 
II. Жазони қўллаш бўйича жиноят қонунчилигини ва ҳуқуқни қўллаш 
амалиётини такомиллаштириш соҳасида:
2.1.Жазолар тизимига мустақил асосий жазо тури сифатида «узоқ 
муддатли озодликдан маҳрум қилиш» жазосини киритиш; 
2.2. Жиноят кодексининг 43-моддасини қуйидаги мазмундаги бешинчи 
қисм билан тўлдириш: «Жазоларнинг оғирлик даражаси ушбу модданинг 
биринчи қисмида кўрсатилган кетма-кетлик билан аниқланади»; 
2.3. Жиноят кодексининг 44-моддасига қуйидаги ўзгартиришлар 
киритиш: 
- учинчи қисм қуйидаги таҳрирда баён этилсин: «Агар ҳукм қилинган 
шахс жазо тариқасида тайинланган жаримани мажбурий ижро этиш учун 
белгиланган муддатларда тўлашдан бўйин товласа ёхуд қарздорда ундирув 
қаратилиши мумкин бўлган мол-мулк мавжуд эмаслиги туфайли мажбурий 
ижро этиш учун белгиланган муддатлар мобайнида жаримани ундиришнинг 
имкони бўлмаса, худди шунингдек кечиктириш муддати тугаганидан кейин 
жарима тўланмаган ёки жаримани бўлиб-бўлиб тўлаш шартлари бузилган 
тақдирда, суд жаримани тўлашдан бўйин товлаган шахсга мазкур 
Кодекснинг у айбдор деб топилган моддасининг санкциясида назарда 
тутилган бошқа оғироқ жазога, мазкур модданинг санкцияси доирасида 
алмаштиришга ҳақли»; 
- қуйидаги мазмундаги 4 ва 5-қисм билан тўлдирилсин: 
«Агар жарима тариқасидаги жазо ахлоқ тузатиш ишлари, хизматни 
чеклаш ёки озодликни чеклаш тарзидаги жазо билан алмаштирилган шахс 
янги жазони ўташдан бўйин товласа, суд жарима тариқасида тайинлаган 
назарда тутилган жазони бошқа, оғирроқ жазо билан алмаштириш
масаласини, мазкур модданинг учинчи қисмида назарда тутилган тартибда

---

40 
қайта кўриб чиқиши мумкин. 
Агар маҳкумга жарима тариқасидаги жазо жиноятлар мажмуи ёки 
бир неча ҳукмлар бўйича интизомий қисмга жўнатиш ёки озодликдан 
маҳрум қилиш жазолари билан бирга тайинланган бўлса, жаримани тўлаш 
учун уч ойлик муддат маҳкум ушбу турдаги жазоларни ўтаб бўлган кундан 
бошлаб ҳисобланади. Интизомий қисмга жўнатиш ёки озодликдан маҳрум 
қилиш тарзидаги жазони ўташ даврида жазони ижро этмаслик ушбу 
Кодекснинг 69-моддаси 1-қисми «а» бандида белгиланган жазони ижро 
этиш муддати ўтиб кетганлиги муддатига қўшиб ҳисобланмайди»; 
2.4. ЖКнинг 61-моддаси иккинчи қисмини қуйидаги тарзда баён этиш: 
«Жарима ёки муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш тариқасидаги жазо бир-
бири билан, шунингдек озодликдан маҳрум қилиш, интизомий қисмга 
жўнатиш, озодликни чеклаш, хизмат бўйича чеклаш, ахлоқ тузатиш 
ишлари, мажбурий жамоат ишлари жазоси билан қўшилганда ҳар қайсиси
алоҳида ижро этилади»; 
2.5. Жиноят-ижроия кодексининг 19-моддасини қуйидаги мазмундаги 
тўртинчи ва бешинчи қисмлар билан тўлдириш: 
«Ҳукмни ижро этишни кечиктириш ва бўлиб-бўлиб тўлаш суд 
томонидан бир неча марта қўлланилиши мумкин, аммо жаримани тўлашни 
кечиктиришнинг умумий муддати олти ойдан ошмаслиги керак, жаримани 
бўлиб-бўлиб тўлашнинг умумий муддати бир йилдан ошмаслиги керак.