Наставен план

11. Македонски јазик за учениците од другите заедници - Задолжителен предмет

Прашање

„Албатросот е еден од најголемите и најсрдечните птици во областа на Јужното Море. Тој спаѓа во галебите и пленот го фаќа во лет. На копно доаѓа само да снесе јајца. Меѓу таа птица и пингвинот се одржува некое особено пријателство.“ Определи ја темата во горниот извадок од текстот.

„Албатросот е еден од најголемите и најсрдечните птици во областа на Јужното Море. Тој спаѓа во галебите и пленот го фаќа во лет. На копно доаѓа само да снесе јајца. Меѓу таа птица и пингвинот се одржува некое особено пријателство.“ Кој е главниот лик во горниот извадок од текстот?

„Албатросот е еден од најголемите и најсрдечните птици во областа на Јужното Море. Тој спаѓа во галебите и пленот го фаќа во лет. На копно доаѓа само да снесе јајца. Меѓу таа птица и пингвинот се одржува некое особено пријателство.“ Одреди која е идејата во горниот извадок од текстот.

„Како на вратот ѓердани ниски камења студени, така на плешки денови ^легнале^та^натежнале.“^Одговори^какви^биле^аргатските^денови.

11. Македонски јазик за учениците од другите заедници - Задолжителен предмет

Прашање

^„Куќа^и^кули^се^ѕидаат^со^тули, ^се^ѕидаат^и^огради^на^дворови, ^но^тоа^е^нешто^сосема^друго, ^песни^се^ѕидаат^со^зборови.^“^Прочитај^го^горниот^извадок^од ^стихотворбата^и^одреди^во^кои^стихови^ја^има^стилската^фигура^рима.

„Сè што се одигра за кратко време некако до срце ме потресе. Болката во зглобот беше силна, но не можеше да го потисне срамот од жената пред чии очи со зеленкави пламенчиња се чувствував бедно. Како глувче во фах. Лежам и како во сон, кога некој ме брка, не можам да бегам: се мачам и го чувствувам чукањето на срцето, дури и во коските.“Прочитај го горниот извадок и одреди која била причината момчето да се чувствува како глувче во фах.

„Пријатно е тоа кога во зима седиш покрај топла печка и можеш да разговараш со кого сакаш на светов. Има едно средство со чија помош можеш да разговараш дури и со оние луѓе кои умреле пред две или три илјади години. Еве, јас овие денови разговарав со стариот баснописец Езоп. Ми раскажуваше една интересна басна за итрата лисица.“ Одреди со кое средство може да се разговара со луѓето кои умреле многу одамна.

11. Македонски јазик за учениците од другите заедници - Задолжителен предмет

Прашање

„Пријатно е тоа кога во зима седиш покрај топла печка и можеш да разговараш со кого сакаш на светов. Има едно средство со чија помош можеш да разговараш дури и со оние луѓе кои умреле пред две или три илјади години. Еве, јас овие денови разговарав со стариот баснописец Езоп. Ми раскажуваше една интересна басна за итрата лисица.“ ^Со^кого^разговарал^раскажувачот^во^извадоков^што^е^даден?

^„Да^ги^зачуваме^шумите ^со^росни^китки^во^цветање, ^со^песни-птици^во^летање...“ Каква порака упатува лирскиот субјект?

11. Македонски јазик за учениците од другите заедници - Задолжителен предмет

Прашање

„Албатросот е еден од најголемите и најсрдечните птици во областа на Јужното Море. Тој спаѓа во галебите и пленот го фаќа во лет. На копно доаѓа само да снесе јајца. Меѓу таа птица и пингвинот се одржува некое особено пријателство.“ ^Каква^порака^ја^испраќа^раскажувачот^во^извадокот?

^Внимателно^прочитај^ги^следните^стихови^: ^„Ти^си^ми^тивка^и^маѓесна, ^ти^си^ми^тажна^царица, ^ти^си^ми^златна^и^бисерна, ^ти^си^моја^љубов- ^малечка^моја^татковино...“ ^Кој^е^вистинскиот^мотив^во^горните^стихови?

Како се вика описот на внатрешните или психичките особини и доживувања на ликовите?

Како се вика надворешен опис на лик?

11. Македонски јазик за учениците од другите заедници - Задолжителен предмет

Прашање

^„Судијата:^Судот^ја^продолжува^работата.Нека^дојде^сведокот^Никола. ^Трипун:^Сведокот^Никола! ^Таткото:^Тука^сум,^тука^сум! ^Судијата:^Неговите^генералии^ги^имате.^Вие^сте^татко^на^обвинетиот? ^Таткото:^Сум. ^Судијата:^Кажете^ни^Вие^што^знаете^за^уривање^на^хотелот^Сплендид?“ ^Каква^говорна^форма^е^употребена^во^горниот^извадок^од^текстот?

„Било тоа одамна. Познатите мајстори од Западна Македонија го изградиле мостот наречен Еленски скок. Го изградиле мостот во полукружна форма. Тоа го прави поубав.“ Каква форма на писмено изразување употребил раскажувачот?

„Сè што се одигра за кратко време некако до срце ме потресе. Болката во зглобот беше силна, но не можеше да го потисне срамот од жената пред чии очи со зеленкави пламенчиња се чувствував бедно. Како глувче во фах. Лежам и како во сон, кога некој ме брка, не можам да бегам: се мачам и го чувствувам чукањето на срцето, дури и во коските.“ Во горниот извадок е опишан лик на едно момче. За каков опис станува збор во горниот извадок?

11. Македонски јазик за учениците од другите заедници - Задолжителен предмет

Прашање

„Благодарам, Тјаж! Јас сум болната Аленка. Многу сакам оваа година да одам во новото училиште што го изградија во нашиот град, но не можам зошто сум болна. На секој што ќе го најде овој балон му пожелувам да биде здрав како дрен и во училиште да има само петки.“ Во извадоков што ни е даден ^Аленка^своите^желби^и^пораки^ги^упатува^со:

. „Беше црн како млад гавран, со мала, тркалезна глава и со очи темни и невесели. На левото уво носеше златно цурајче. Веруваше, ако го извади, утрешниот ден не ќе го дочека. Зелената басмена кошула, ишарана со разнобојни цветови му беше секогаш извадена над панталони, одамна износени и закрпени на колениците.“ Каков опис е даден во горниот извадок?

^Внимателно^прочитај^го^следниот^извадок: ^„Секогаш^е^иста,^мала,^со^својата^зелена^мрежа^околу^шапката,^скромно ^облечена^и^лошо^исчешлана,^зашто^не^и^остануваше^време^да^се^дотерува. ^По^малку^е^побледа^одошто^минатата^година^со^по^некое^бело^влакно^во ^косата^и^уште^кашла.“ ^Во^горниот^извадок^е^опишан^ликот^на^една^учителка. ^Одреди^за^каков^опис^станува^збор?

11. Македонски јазик за учениците од другите заедници - Задолжителен предмет

Прашање

Како се викаат зборовите кои може да ја менуваат формата?

Како се викаат зборовите кои не ја менуваат формата?

Глаголската л-форма се образува од:

Како се викаат зборовите кои имаат заеднички црти со глаголите и придавките?

Глаголските именки се образуваат од:

Глаголските придавки се образуваат од:

Неличната глаголска форма со која се искажува дејство што се врши истовремено со дејството изразено со личната глаголска форма и тие се сврзуваат со ист подмет, се вика:

Зборовите што означуваат различни односи меѓу други зборови во реченицата, односно што означуваат различни односи меѓу предметите, суштествата или појавите се викаат:

Неменливите зборови што служат за истакнување или определување на други зборови, како и за образување на некои граматички форми се викаат:

Неменливите зборови што служат за поврзување на одделни зборови во составот на реченицата или за поврзување на одделни зборови во составот на сложената реченица се викаат:

Речениците кои се однесуваат на некој дел од реченицата од која зависат, а понекогаш и на цела таа реченица се викаат:

11. Македонски јазик за учениците од другите заедници - Задолжителен предмет

Прашање

Речениците кои го дополнуваат прирокот или друг член во реченицата се нарекуваат:

Реченицата со која се искажува последицата предизвикана од дејството во главната дел-реченица се вика:

Речениците со кои се искажува некој услов под кој би се вршело или извршило дејството во главната реченица се викаат:

Речениците што допуштаат да се изврши дејство во главната реченица иако тоа е во спротивност со очекувањата се викаат:

Кои од посочениве зборови може да ја менуваат формата?

Кои од посочениве зборови не ја менуваат формата?

Која е наставката за глаголската л-форма за женски род еднина?

Одреди кој од посочениве зборови ја претставува глаголската л-форма.

Со која наставка се образува глаголската именка?

Одреди кој од посочениве зборови претставува глаголска именка.

Одреди кој од посочениве зборови претставува глаголска придавка.

Одреди кој од посочениве зборови е предлог.

11. Македонски јазик за учениците од другите заедници - Задолжителен предмет

Прашање

Во која реченица е употребена честичка?

Одреди кој од посочениве зборови е честичка.

Според структурата сврзниците може да се поделат на:

Кој од посочениве сврзници претставува сложен сврзник?

Простата реченица содржи:

Речениците кои во составот на сложената реченица не можат да стојат сами, туку зависат од некоја друга реченица се викаат:

Со кој од наведениве сврзници се сврзуваат односните зависносложени реченици?

Со кој од наведениве сврзници се сврзуваат последичните зависносложени реченици?

Со кој од наведениве сврзници се сврзуваат условните зависносложени реченици?

Со кој од наведениве сврзници се сврзуваат допусните зависносложени реченици?

Со кој од наведениве сврзници се сврзуваат исказните зависносложени реченици?

11. Македонски јазик за учениците од другите заедници - Задолжителен предмет

Прашање

Определи во кој пример има употребено заменка.

Одреди во која реченица има употребено модален збор.

Определи во кој од дадениве примери има употребено глаголска л-форма.

Определи во која од реченициве има употребено глаголска именка.

Одреди во која реченица има употребено глаголска придавка.

Во кој пример има употребено глаголски прилог?

11. Македонски јазик за учениците од другите заедници - Задолжителен предмет

Прашање

Определи во која од дадениве реченици има употребено предлог со временско значење.

Одреди ја честичката со која се образува идно време.

Во кој од наведениве примери има сложен сврзник?

Одреди во кој пример има сложена реченица.

Определи која од дадениве реченици е односна зависносложена реченица.

11. Македонски јазик за учениците од другите заедници - Задолжителен предмет

Прашање

Одреди во кој од дадениве примери има последична зависно сложена реченица?

Во кој пример има условна зависно сложена реченица?

Во кој од дадениве примери има допусна зависно сложена реченица?

Определи која од реченициве е исказна зависносложена реченица.

Долгото раскажувачко литературно дело со развиена фабула и поголем број ликови и настани се вика:

11. Македонски јазик за учениците од другите заедници - Задолжителен предмет

Прашање

Песните во кои се пее за социјалната (материјалната) положба и нееднаквоста на луѓето се викаат:

Патриотските, љубовните, социјалните песни според мотивот спаѓаат во:

Стилските фигури уште се викаат:

Литературната творба во која ликовите ги претставуваат настаните на сцена преку: разговори, гласови, движења, мимики се нарекува:

Главна одлика на драмата е:

Основната мисла-водилка за да создаде авторот одредена творба се нарекува:

Како се вика прикажаниот современ настан кој е мотивиран од секојдневниот современ живот?

Како се вика предметот на обработка, главниот настан што се обработува во епската творба?

Како се вика низата од настани кои авторот ги раскажал по одреден редослед во однос на нивното случување?

Основен мотив во патриотските (родољубиви) песни е:

Основен мотив во љубовните песни е: