Markazdan qochma nasoslar ishini ish g‘ildiragini kesish yo‘li bilan muvofiqlashtirish
16–misol. 4K–90/55 markazdan qochma nasosi aylanishlar soni n = 2900 daq–1 va ish g‘ildiragi diametri D = 218 mm ga teng bo‘lganida 70–rasmda keltirilgan Q
– H tavsifga ega. Nasos HA = 43 m oqim kuchi bilan QA = 25 l/s suv uzatilishini ta’minlashi kerak.
Ish g‘ildiragining kesilgandan keyingi diametrini, g‘ildirak kesigining foizlardagi ko‘rsatkichini aniqlash va ish g‘ildiragining D1 diametriga ega bo‘lgan yangi Q – H egri chizig‘ini qurish talab etiladi.
–rasm. 4K–90/55 markazdan qochma nasosining ishchi g’ildiragining kesilganidagi tavsifi
Echim. Ish g‘ildiragining kesigini aniqlash uchun Q – H tavsifida QA va HA parametrli A nuqtasiga mos keladigan B nuqta topilishi kerak. A va B nuqtalari quyidagi tenglama bo‘yicha quriladigan ayniy rejimlar parabolasida joylashib:
H = KAQ2,
Q
A
Bunda K
= H A
48 0.0688,
A 2 252
Shu holda H = 0,0688Q2.
N ni hisoblab topish uchun Q uzatishni erkin ravishda olamiz: Q, l/s: 0; 5; 10; 15; 20; 25; 30;
N, m: 1,72; 6,88; 15,48; 27,52; 43; 61,92.
Olingan ko‘rsatkichlar asosida nasos tavsifi grafigida ayniy rejimlar parabolasi H = KAQ2 ni quramiz va u A nuqtasi orqali o‘tib, ish g‘ildiragi diametri D = 218 mm bo‘lgan Q–H nasos tavsifini koordinatalari Qb = 27,5 l/s, Hb = 52,03 m bo‘lgan B nuqtada kesadi.
Qб
Qa
D
D1 formulasidan yo‘nilgan ish g‘ildiragi diametrini topamiz:
Qa D
D 1 = Qб =
kerak:
25 218
27,5
= 198 mm, ya’ni ish g‘ildiragi quyidagicha kesilishi
(D D1 ) 100 (218 198) 100 9,2%
D 218
Mazkur nasosning tez ishlash koeffitsienti quyidagi formulaga ko‘ra topiladi:
nS=3,65
H 3 / 4
513 / 4
93,
unda, Q va H parametrlari nasos foydali ish koeffitsienti maksimal ko‘rsatkichiga ega bo‘lganda qabul qilinadi:
n s = 2900 –1 – ish g‘ildiragining aylanishi miqdori;
Q = 0,0275 m 3/s – nasos maksimal FIKka ega bo‘lgandagi uzatish; H = 51 m – nasos maksimal FIKka ega bo‘lgandagi oqim kuchi.
Bu kabi tez ishlash koeffitsientida g‘ildirak kesigi 20%, ya’ni 9,2% ga kattaroq bo‘lishiga yo‘l qo‘yiladi.
Q–H tavsifini qurish uchun Q–H egri chizig‘idagi bir necha nuqta, masalan 1 (Q = 0, H = 62); 2 (Q = 7,5, H = 63,5) larni olish va
Q1 D1 ; Q Q D1 Q 198 ;
Q D 1 D 218
1 1 ; H
H 1
H
H D
1 D
218
formulalaridan foydalanib, bu nuqtalarni belgilaydigan ko‘rsatkichlarni qayta hisoblab chiqish kerak.
Qayta hisob natijalari jadvalda keltirilgan.
Q va H koordinatalariga binoan grafikka 1, 2, 3, 4 va 5 nuqtalarini tushiramiz. Bu nuqtalarni ravon egri chiziq yordamida birlashtirib, ish g‘ildiragi diametri D1 = 198 mm bo‘lgan Q–H egri chizig‘iga ega bo‘lamiz.
5.28-jadval
Nuqta raqami
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
B
|
Q, l/s
N, m
|
0
62
|
7,5
63,5
|
15
60,5
|
22,5
36
|
22
56
|
27,5
52,03
|
Q, l/s
N, m
|
0
51,1
|
6,8
49,9
|
13,6
49,9
|
20,4
46,2
|
20,4
37,9
|
25
42,9
|
17–misol. 4K–90/55 markazdan qochma nasosi aylanishlar soni n = 2900 daq–1 va ish g‘ildiragi diametri D = 218 mm ga teng bo‘lganida N = 18,8 quvvat yordamida Q = 25 l/s suv uzatilishini va H = 54,5 m oqim kuchi hamda FIK ηn = 0,71 ga erishilishini ta’minlaydi.
4K–90/55 nasosining tez ishlash koeffitsienti – ns = 83.
Nasosning uzatishi – Q1, u erishadigan oqim kuchi – H1 va ish g‘ildiragi diametri D1 = 205 mm bo‘lgan ushbu nasos uchun zarur quvvat – Nn1 ni topish talab etiladi.
Echim. Ish g‘ildiragi diametri D1 = 205 mm bo‘lganida nasos uzatishi diametrning o‘zgarishiga proporsional ravishda o‘zgaradi:
Q = D , yoki Q =Q D1 25 205 23,5л / с
Q1 D1
1 D 218
Nasos oqim kuchi diametr hajmi kvadratining o‘zgarishiga proporsional ravishda o‘zgaradi:
H = ( D )2, yoki H =H D 2
205 2
H D 1
1
54,5 48,2м
1 1 D
218
Zarur bo‘lgan quvvat – Nn1 ni quyidagi formulaga binoan topamiz:
NH1
= gQ1 H1
1000H1
1000 9,8 0,0235 48,2 15,8кВт
1000 0,706
Nasos FIK ηn1 = 0,706, chunki g‘ildirak kesigi
(218 205) 100 6,3%
218
ni tashkil etadi.
Н1
(100 0,63) Н
100
99,37 0,71 0,706
100
55–masala. Ish g‘ildiragi diametri D = 174 mm va aylana (oborot) lari soni n = 2900 da= –1 bo‘lgan markazdan qochma 4K–90/30 nasos oqim kuchi N = 34 m bo‘lganida Q = 26 l/s suv uzatilishini ta’minlaydi.
Ish g‘ildiragi 15 mm kesilganida ana shu nasos yuqorida ko’rsatilgan sharoitda ishlab, ta’minlaydigan uzatish (Q 1) va oqim kuchi (N 1) ni topish talab etiladi.
Javob: Q = 23,8 l/c; N 1 = 28,4 m.
56–masala. Ish g‘ildiragi diametri D = 328 mm va aylana (oborot) lari soni n = 1450 da= –1 bo‘lgan markazdan qochma 6K–160/30 nasos oqim kuchi N = 30 m bo‘lganida Q = 55 l/s suv uzatilishini ta’minlaydi.
Ish g‘ildiragi 10% kesib tashlangan holdagi ana shu nasosning ish parametrlarini aniqlash talab etiladi.
Javob: Q 1 = 49,5 l/c; N 1 = 24,3 m.
57–masala. Ish g‘ildiragi diametri D = 465 mm va aylana (oborot) lari soni n = 1450 da= –1 bo‘lgan markazdan qochma D500–65 nasos oqim kuchi N = 67 m bo‘lganida nasos valida N n = 109,5 kVt quvvat ishlatib, Q = 130 l/s sarf uzatadi.
Ish g‘ildiragining 6% qismi kesib tashlangan holdagi nasosning Q 1, N 1, η n1 va N n1 ish parametrlarini aniqlash talab etiladi.
Javob: Q 1 = 122,2 l/c; N 1 = 59,2 m; η n1 = 0,775; N n1 = 91,5 kVt
58–masala. Ish g‘ildiragi diametri D = 460 mm va aylana (oborot) lari soni n = 1450 daq –1 bo‘lgan markazdan qochma D1250–65 nasos oqim kuchi N = 64 m bo‘lganida nasos valida N n = 246,7 kVt quvvat hamda FIK η n = 0,89 bo‘lgani holda Q = 350 l/s sarf uzatadi.
Ish g‘ildiragi to D1 = 430 mm va D2 = 400 mm ga qadar kesib tashlangan holdagi nasosning Q1, Q2, N1, N2, ηn1, ηn2 va Nn1, Nn2 ish parametrlarini aniqlash talab etiladi.
Javob: Ish g‘ildiragi diametri D1 bo‘lganida: Q1 = 327,2 l/c; N1 = 56,8 m; ηn1 = 0,889; Nn1 = 205 kVt; ish g‘ildiragi diametri D2 bo‘lganida: Q2 = 304,3 l/c; N2 = 49,1 m; ηn2 = 0,888; Nn2 = 165 kVt;
59–masala. D320–50 markazdan qochma nasosi 71–rasmda keltirilgan Q–H tavsifga ega va ish g‘ildiragi diametri D = 405 mm bo‘lgani holda uning aylana (oborot)lari soni n = 1450 daq–1.
Quvurlar tizimiga ishlayotgan nasos oqim kuchi HA = 40 m bo‘lganida QA = 100 l/s sarfga erishishi kerak.
Yangi Q1–H1 tavsif A nuqta orqali o‘tadigan ish g‘ildiragi kesigining diametrini aniqlash talab etiladi. Shuningdek ish g‘ildiragi kesigini foizlarda aniqlash kerak.
–rasm. Markazdan qochma nasosning tasnifi D320–50
Javob: D1 = 385 mm; ish g‘ildiragining 4,9% qismi kesilishi kerak.
60–masala. D320–50 markazdan qochma nasosi quvurlar tizimiga suv uzatib, uning tavsifi Ntr=Nr+StrQ2 tenglamasi bilan ifodalanib, unda diametri ko‘tarilish balandligi Nr = 25 m, koeffitsient Str = 3100 (m3/s larda ifodalangan Q uchun). Ish
g‘ildiragi diametri D = 405 mm, uning aylana (oborot)lari soni n = 1450 da=–1 ga teng bo‘lganida nasos tavsifi Q–H 5.71–rasmda keltirilgan.
Ish g‘ildiragi 30 mm kesib tashlanganda nasosning xuddi shu tizim uchun ishlayotgan Q1, N1, ηn1 va Nn1 ish parametrlarini aniqlash talab etiladi.
Javob: Q1 = 78 l/c; N1 = 44,3 m; ηn1 = 0,74; Nn1 = 45,8 kVt.
Do'stlaringiz bilan baham: |