Nashriyot-matbaa ijodiy uyi toshkent-2020 (2- qism) „O‘qituvchi

6.4- mashq.
Rasmlar asosida qo‘shma so‘zlar hosil qilib, gaplar tuzing.
6.5- mashq.
„Kim chaqqon?“
musobaqasini uyushtiring. Aralash berilgan 
so‘zlardan qo‘shma so‘zlar hosil qiling va ularning yozilishini lug‘atdan tekshi-
ring:
 Namuna:
fotokamera, …
Foto
sahifa 
televizion 
kamera 
disk
choynak 
veb 
stansiya 
kino 
teatr 
elektr 
ko‘rsatuv
radio 
yuritkich 
http://eduportal.uz

---

22
6.6- mashq.
Quyida berilgan so‘zlarga diqqat qilib, ularning yozilishi sababini 
izohlang.
Unter-ofitser, kilovatt-soat, metr-sekund, shtab-kvartira.
Mustahkamlash uchun savol va topshiriqlar
1. Qo‘shma va juft so‘z qismlarining ma’nosi alohida-alohida aniqlanishi 
mumkinmi? Ularning bir tarkibli so‘zga o‘xshash va farqli tomonlari nimada?
2. O‘zbek tilida 
multi, nano, mikro, bio, avto, mini, eko, anti
kabi vosi-
talar yordamida hosil qilingan birliklarni qo‘shma so‘z deb olsa bo‘ladimi? Bu 
so‘zlarning o‘zbekcha so‘zlarga qo‘shilib, qo‘shma so‘z hosil qilgan holatlariga 
misol keltiring. Masalan: 
avtoulov, multiilova
...
3. Berilgan matndagi qo‘shib yoki ajratib yoziladigan so‘zlar imlosiga 
diqqat qiling.
Dunyodagi eng yirik kutubxona AQSH Kongressi kutubxonasi sanaladi. 
Uning fondida 150 million nusxadan ortiq kitob bor. Bu keng qamrovli ku
-
tubxona 1800- yilda AQSH Prezidenti Jon Adams tomonidan tashkil etilgan 
bo‘lib, har yili bu yerga 1 million 700 mingga yaqin kitobsevarlar tashrif bu-
yuradi.
Mustaqil bajarish uchun topshiriqlar
6.1- topshiriq.
Matn bilan tanishing
. Ijodkorning kuzatuvchanlik mahorati 
haqida fikr yuriting. 
Bog‘dagi yumush uchun hamma narsani: tokqaychi, qo‘larra, tesha, 
belkurak, iskana, zambilgacha taxt qilib qo‘ydim. Ishga kirishishdan oldin bi
-
roz atrofni tomosha qildim. Bo‘ta ko‘z, qo‘ng‘iroqgul, gul safsarlar isi atrofni 
tutgan. Ariq bo‘yidagi tog‘ olcha va ko‘k sultonga rang kirib qolibdi. Havoda 
zarg‘aldoq, havo rang, och sariq, tim qora, xol-xol kapalaklar o‘ynaydi. Oyoq 
ostidagi maysalar ochko‘zlik bilan quyoshga intiladi. Qayoqdandir qizilishton
-
ning „to‘q-to‘q“ ovozi kela boshladi. Orom baxsh havodan chuqur nafas oldim-
da, yeng shimarib ishga tushib ketdim.
6.2- topshiriq.
Gaplardagi qo
‘shma so‘zlar bilan bog‘liq xatolarni tuzatib 
ko‘chiring
.
http://eduportal.uz

---

23