Нашрга тайёрлаган: Хадича Мисга Нашриёт

“Хасталикларнинг бошланиши 
ва ривожланиши”
бўлимига қаранг.)
Албатта, узоқ муддатли ва оғир касалликлар туфайли бузилган аъ
-
золарнинг батамом олдинги ҳолига қайтиши, соғайиши имконсиз. Бу 
аъзоларнинг соғайган қисмлари аъзонинг ишлашини маълум даражада 
компенсация қилади. 
Мисол учун, соғлом киши 3-5 кишилик овқатни бир ўзи бир ўтиришда 
еб тугатиши мумкин, бундан организм зарар кўради, аммо сўнгра бу иш
-
нинг уддасидан чиқади. Лекин бундай “тажриба” оғир касаллик натижа
-
сида аъзолари зарар кўрган бир кишини ёмон оқибатларга олиб келиши 
мумкин. 

---

Ойдин Солиҳ «Ҳақиқий Тиббиёт»
151
Оғир касалликни бошидан кечирганлар ҳаёти давoмида қуйидагиларни 
қилишлари зарур: 
Тартиб билан мева шарбати, зулук қўйиш ва қон олдириш билан 
қонни тозалаш.
Сув ва овқат сифатига диққат қилиш.
Овқатларнинг ҳамма вақт янги ва табиий бўлганларини, сабзавот, 
мева, асал, қуруқ мевалар каби янги униб чиққанларини афзал кўриш. 
Миқдорига қараб оз ейиш лозим-ки, аъзолар бу еган миқдорни ҳазм 
қилишда ва тарқатишда қийналмасин.
Ошқозон ва ичакларда газ вужудга келтирадиган, мижозга тўғри кел
-
майдиган овқатлардан, янги ачитқили нондан, эски ва айниган мевадан 
(хусусан, айниган ширин олма, банан, қовун ва нокдан) сақланиш.
Оғир жисмоний ишлардан, оғир кимёвий моддалар бор жойда иш
-
лашдан, кимёвий модда қўллашдан қочиш. 
Тўғри озиқланиш одатини ўрганиб, озиқланиш қоидаларини бузмас
-
лик ва ичакларнинг фаолиятини доимо назорат қилиш.
Ҳар йил юқорида келтирилган муолажани қилиш ва ойда 3 кун ёки 
ҳафтада бир кун очликни бошдан ўтказиш. 
Бу қоидаларнинг барчасига беморлар ҳам, соғлом кишилар ҳам риоя 
этишлари керак. Шу ергача ёзилган барча тавсиялар ва дорилар фақат 
касаллар учун эмас. Бу дориларни айни вақтда озуқа бўлгани учун катта, 
кичик, эркак, аёл, ёш, қарилар ҳам истеъмол қилиши мумкин.

---

152
Касалликлар ва уларнинг давоси