Nashrga ruxsat etaman

7.
 
О„zbekiston: bozor iqtisodiyotini shakllantirish yо„lida о„n yil. – T.: 
«О„zbekiston», 2001 y. 
8.
 
Tuxliyev K, Taksanov A. О„zbekistonning milliy iqtisodiy modeli. – T.: 
2000 y. 
9.
 
Sirajiddinov N. О„zbekiston: tashqi savdo samaradorligini oshirish 
muammolari. – T.: JIDU, 2004 y. 
10.
 
Talipova N. T. Tashqi iqtisodiy faoliyatni tashkil qilish. Darslik. -T.: «Fan 
va texnologiyalar», 2011 y. 
 
8- Mavzu:
О„zbekiston Respublikasida ijtimoiy о„zgarishlar 
 Reja:

---

1.
 
Mustaqillik arafasidagi ijtimoiy-iqtisodiy va demografik
 vaziyat. 
2.
Ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirishga qaratilgan chora 
tadbirlar. 
1.
 
Mustaqillik arafasidagi ijtimoiy-iqtisodiy va demografik vaziyat. 
Ulkan hududni egallagan va ma‘muriy-buyruqbozlik tizimiga tayangan Sovet 
Ittifoqida notо‗g‗ri, samarasiz ijtimoiy-iqtisodiy siyosat olib borildi, natijada, 1980 
yillarning oxiriga kelib, xususan,О‗zbekistonda aholining turmush sharoiti kо‗plab 
muammolar tufayli о‗ta murakkablashdi, ijtimoiy ahvol og‗irlashdi, demografik 
vaziyat yanada taranglashdi. Biroq, о‗tgan yillar davomida aholining bunday 
о‗sishi sanoat va iqtisodiyotning boshqa sohalarida ish о‗rinlari sonining 
kо‗payishi va aholi hayotini ta‘minlash uchun zarur shart-sharoitlarning yaratilishi 
bilan qо‗llab-quvvatlanmadi. Bu, о‗z navbatida, aholi hayotining jiddiy 
yomonlashishiga, ishsizlar sonining kо‗payishiga, mehnat unumdorligi va aholi 
daromadlarining pasayishiga hamda turmush farovonligining pasayishiga olib 
keldi. 
Respublika aholisining ijtimoiy ahvoli, odamlarning moddiy ta‘minoti va 
ularni ijtimoiy himoya darajasi qoniqarsiz edi. Qishloq aholisining atigi 5 foizi toza 
ichimlik suvi va tabiiy gaz bilan, aholining 50 foizidan sal kо‗proq qismi va faqat 
17 foizi tabiiy gaz bilan ta‘minlangandi. Aholini uy-joy, maishiy, tibbiy xizmat 
bilan ta‘minlash, maktablar, maktabgacha ta‘lim muassasalari va boshqa ijtimoiy 
obyektlarni qurish bо‗yicha ishlarda ijobiy siljishlar amalga oshirilmadi. Ayni 
paytda, aholining aksariyati qishloq joylarda yashar edi. Yuqorida qayd etilgan 
holatlar О‗zbekiston aholisining daromadlari va turmush darajasining keskin 
pasayishiga sabab bо‗ldi. 
О‗zbekistonning о‗rtacha aholisi iste‘mol qilinadigan gо‗sht va gо‗sht 
mahsulotlari, sut va sut mahsulotlari, tuxum va shu kabilarni mamlakat miqyosida 
olganda ikki baravar kam iste‘mol qilardi. Bu kabi eng keskin iqtisodiy va ijtimoiy 
muammolar rо‗yxatini davom ettirish mumkin. Ammo asosiy narsa shuni 
anglatadiki, nafaqat insonning murakkab, uyg‗un rivojlanishi, uning shaxsiyatining 
axloqiy shakllanishi uchun ham kо‗pincha boshlang‗ich sharoitlar mavjud emas 
edi. 
Ijtimoiy infratuzilma - sog‗liqni saqlash, xalq ta‘limi, maktabgacha ta‘lim 
muassasalarida qiyin vaziyat yuzaga keldi, mavjud maktablar va shifoxonalarning 
60 foizi yaroqsiz binolarda joylashgan edi. Ushbu davrda aholining о‗rtacha yillik 
о‗sish sur‘ati 2,8 foizni tashkil etdi. 1991 yilga kelib, mamlakatda aholi soni 20,7 
million kishidan oshib, 1990 yilga nisbatan 386,0 ming kishiga oshdi. Bu 

---

О‗zbekistonda aholining о‗sish sur‘ati Ittifoqga qaraganda uch baravar yuqori 
ekanligini kо‗rsatar edi. 
О‗zining yangilanish va taraqqiyot yо‗lini boshlagan, ijtimoiy yо‗naltirilgan 
bozor iqtisodiyoti foydasiga aniq tanlovni amalga oshirgan holda О‗zbekistonning 
Birinchi Prezidenti I.A.Karimov boshchiligidagi mamlakatimiz hukumati siyosiy 
suverenitetni qо‗lga kiritgan dastlabki kunlardanoq salbiy holatlarni yо‗q qilish 
bо‗yicha qat‘iy choralarni kо‗rdi. О‗tgan yillardagi ijtimoiy-iqtisodiy sohadagi 
hodisalar va jamiyatni tubdan qayta qurish, bozor iqtisodiyotini shakllantirish bilan 
bog‗liq bо‗lgan ijtimoiy muammolar hal qilina boshladi. 
Aynan, shu о‗rinda, Islom Karimov tomonidan ishlab chiqilgan beshta 
prinsipning ahamiyati aholining ijtimoiy himoyasida muhim о‗rin tutadi. Ushbu 
beshta tamoyil asosida о‗tish davrida fuqarolarni ijtimoiy himoya qilish bо‗yicha 
zarur choralar kо‗rildi. Ushbu chora-tadbirlar odamlarning turmush darajasining 
keskin pasayishining oldini olishda muhim rol о‗ynadi.