Narzulla Jo„rayev O„zbekiston tarixi

Birinchidan
, axborotlarning mafkuradan mutlaqo xoli bo„lishini nazarda tutgan 
holda aholi hamda jamiyatning xolisona, haqqoniy va xilma-xil axborotlariga 
ehtiyojini o„rganish va qoniqtirish; 
Ikkinchidan
, 
mamlakat 
aholisini, 
shuningdek, 
chet 
el 
jamoatchiligini 
O„zbekistonning siyosiy, iqtisodiy va ijtimoiy-madaniy hayotida sodir bo„layotgan 
o„zgarishlar to„g„risida keng xabardor qilish va hokazolar. 
Aytish mumkinki, 1996-yilda respublikada ommaviy axborot vositalarining 
jamiyatdagi rolini oshirishga qaratilgan muhim amaliy choralar ko„rildi. Shu 1996-
yilning may oyida O„zbekiston ommaviy axborot vositalarini demokratlashtirish va 
qo„llab-quvvatlash ijtimoiy-siyosiy jamg„armasi tashkil qilindi. Bu ommaviy axborot 
vositalari vakillarining mustaqil o„zini o„zi boshqaruvchi, hukumatga qarashli 
bo„lmagan ijtimoiy xayriya tashkiloti hisoblanadi. 
Jamg„arma o„z ishini O„zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasiga muvofiq, 
«O„zbekiston Respublikasi jamoat birlashmalari to„g„risida»gi Qonun, «Axborot olish 
erkinliklari va kafolatlari», «Jurnalistlik faoliyatini himoya qilish to„g„risida» 
qonunlar va boshqa normativ hujjatlar asosida tashkil qiladi. 
Jamg„arma o„z faoliyatida quyidagi vazifalarni bajaradi: 
– ommaviy axborot vositalari amaliy faoliyatida demokratik jarayonlarni yanada 
rivojlantirish uchun zarur sharoitlarni yaratish, jurnalistlar faoliyatini aktivlashtirish, 
gazetalar, jurnallar, radio va televideniyening moddiy-texnika bazasini rivojlantirish 
va mustahkamlash, bozor munosabatlariga o„tish sharoitida ularga moliyaviy yordam 
ko„rsatish; 
– ijodiy faoliyatda demokratik tamoyillarni joriy etish; 
– demokratiya va so„z erkinligining chinakam institutlari sifatida matbuot organlari 
roli va nufuzini kuchaytirish; 
– jurnalistlarning huquqiy, ijtimoiy, siyosiy va ijodiy huquqlarini, qadr-qimmatini, 
ularning davlat va jamoat organlari oldidagi, ommaviy axborot vositalarining 
ta‟sischilari va noshirlari oldidagi manfaatlarini himoya qilish; 
– mulkchilikning barcha shakllaridagi ommaviy axborot vositalarini rivojlantirish 
yo„li bilan O„zbekistonda erkin demokratik axborot muhitini vujudga keltirish; 
– g„oyaviy yo„nalishi turlicha bo„lgan nashrlarda, radio va televideniyeda ishlovchi 
jurnalistlar hamkorligini ta‟minlash; 
– ommaviy axborot vositalari xodimlarining har qanday vaziyatda o„z fikrlarini 
erkin ifodalash, axborotlarni qonunlar bilan man etilmagan usullarda tarqatish 
huquqini ta‟minlash; 
– ommaviy axborot vositalari faoliyatini takomillashtirish yuzasidan tegishli davlat 
idoralariga takliflar kiritish; 

---

213 
– qonunda belgilangan tartibda chet el ommaviy axborot vositalari bilan aloqalarni 
mustahkamlash, respublika matbuot vakillarining kasb mahoratini oshirish va tajriba 
almashish maqsadida ularning xorijiy mamlakatlarga xizmat safarlarini uyushtirish. 
Vazirlar Mahkamasining yangi jamg„arma tuzishni qo„llab-quvvatlash yuzasidan 
qabul qilgan qarorida ommaviy axborot vositalarining faolligini oshirish, ularning 
demokratiya va so„z erkinligining haqiqiy minbari sifatidagi o„rni va ahamiyatini 
kuchaytirish, matbuot yangi tafakkurni shakllantirishning ta‟sirchan vositasiga, 
odamlar fikr va irodasining xolis ifodachisiga aylanishi uchun ularning erkin 
tayyorlanishi va tarqalishini ta‟minlash zarurligi alohida uqtiriladi. 
Hukumat erkin, demokratik axborot manbalarini yaratish maqsadida davlatga 
qarashli bo„lmagan, mustaqil nashrlar va axborot organlari tarmog„ini kengaytirish 
masalasini kun tartibiga qo„ymoqda. 
Bularning hammasi O„zbekistonda demokratik jarayonlar izchillik bilan 
rivojlanayotganidan dalolat beradi. Mamlakat iqtisodiyoti Mustaqillikning oltinchi 
yilida barqaror tus oldi. Yangi jamiyatimizning jahon andozalariga mos keladigan 
shakl-u shamoyili qad rostladi. Endi uni demokratik tamoyillar bilan mazmunan 
boyitish, g„oyaviy jihatdan chuqurlashtirish zarur. 
Matbuot chin ma‟noda mamlakat ijtimoiy-siyosiy, madaniy-ma‟naviy hayotining 
faol ishtirokchisi, yangiliklar jarchisi, ezgu ishlar da‟vatkori, jamoatchilik fikrining 
xolis ko„zgusiga aylanishining o„ziga xos shart-sharoitlari ham bor, albatta. 
Matbuot va so„z erkinligini tanlagan har bir jamiyat boshidan kechirishi va amal 
qilishi muqarrar bo„lgan talablar bor. Bu eng avvalo hamma uchun birday manfaatli 
bo„lgan mas‟uliyat hissi, javobgarlik tuyg„usi. 
Haqiqiy erkinlik yuksak intizom, qat‟iy talab, fuqarolik mas‟uliyati, qonunlar 
ustuvorligidir. 
1996-yil 19-dekabr kuni Prezident devonida respublika ommaviy axborot 
vositalarini demokratlashtirish va qo„llab-quvvatlash jamg„armasi vakillari qabul 
qilindi. Unda mamlakat rahbari bugungi kunda O„zbekiston matbuoti oldida turgan 
eng dolzarb vazifalar haqida to„xtalar ekan, mamlakatimiz istiqloli va ravnaqi, milliy 
va tafakkurni shakllantirish xalqimiz g„ururi va iymon-e‟tiqodining qay darajada 
mustahkamligiga har jihatdan bog„liq ekanini alohida ta‟kidladi. 
Shuningdek, jamiyatda bozor iqtisodiyoti munosabatlari shakllanayotgan bir 
paytda ma‟naviyatni mustahkamlash hamda ma‟rifatparvarlikni keng targ„ib etish 
lozimligi va bunda matbuotning roli katta ekani alohida qayd etildi. 
Uchrashuvda