Nara davri iqtisodiyotining o‘ziga xos jihatlari

---

1.1 Nara davri iqtisodiyotining o‘ziga xos jihatlari 
Xitoy modeli bo‘yicha yuqori darajada markazlashgan davlat qurish 
"dasturiga" muvofiq Yaponiyadagi barcha yerlar davlat mulki deb e'lon qilindi. 
To‘g‘ri, shuni yodda tutish kerakki, "teng maydonlarda" Xitoy (Sverovey, Suy va 
Tang) qonunlaridan foydalanganda Yaponiyaning o‘ziga xos ijtimoiy va iqtisodiy 
sharoitlarini hisobga olgan holda ularga juda ko‘p tuzatishlar kiritildi. Yapon va 
xitoy yerlaridan foydalanish tizimlari o‘rtasidagi asosiy farqlar quyidagi nuqtalarga 
qadar qaynaydi: - Yaponiyada dehqonlar ajratmalar faqat vaqtincha egalik qilish 
uchun olingan bo‘lsa, Xitoyda ajratmalarning bir qismigina berilgan; Yaponiyada 
mansabdorlar Tansk kodeksi uchun mo‘ljallanmagan martabali yerlarni olishdi;
Yaponiyada aristokratlar va amaldorlarga "alohida xizmatlari" uchun mukofotlar 
berildi. Ulardan foydalanish huquqi merosdan merosga o‘tardi ammo har xil 
davomiyligi bilan bir avloddan abadiy foydalanishga qadar xolos edi. Xitoyda 
bunday ajratmalar abadiy xususiy mulk qilib berilar edi. Yaponiyada mulklarning 
saqlanib qolishi olti yilda bir marta, 801- yildan keyin esa 12 yilda bir marta, 808- 
yildan har 6 yilda bir marta sodir bo‘ldi. Xitoy qonunchiligiga binoan dastlabki 
tanlovlar har yili amalga oshirilar edi.Yaponiyada erkin dehqonlar davlat dehqonlari, 
shuningdek, barcha boylarning xususiy qullari qabul qildilar. Tekin yer 
uchastkalaridan bitta ishonch va Xitoyga faqat qozoq dehqonlari va rohiblari 
yuborildi; Yaponiyada 6 yoshdan boshlab o‘g‘il va qiz bolalarga bepul yer berildi: 
erkaklarga har 2 tan (taxminan 0,24 gektar) yer va ayollarga bu miqdorning uchdan 
bir qismi (taxminan 0,16 gektar) berildi. Xitoyda 18 yoshli yigit taxminan 6,14 
gektar yer oldi. Qonunchilik kodekslariga binoan barcha yerlar haydaladigan, 
shahar va manor, tog‘lar va o‘rmonlarga bo‘lingan. Ekin maydonlari asosan ilgari 
sholi yetishtirish uchun suv bosgan maydonlar ishlab chiqilgan. Ular orasida quruq 
yerlar ham bor edi. 
Bulardan kommunal, imperatorlik va xususiy yerlar. Endi bu yerlarning 
barchasi yerlardan foydalanish uchun davlat fondini tashkil etildi.

---