Namunalar va ko‟rsatmalar mavzu: Asosiy makroiqtisodiy kо‘rsatkichlar va ularni hisoblash



Download 1 Mb.
Pdf ko'rish
bet7/33
Sana10.06.2023
Hajmi1 Mb.
#950350
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   33
Bog'liq
Mavzu Asosiy makroiqtisodiy kî‘rsatkichlar va ularni hisoblash

Yechish:
Ishsizlik darajasi rasman rо„yxatga olingan ishsizlar sonini ishchi kuchi soniga bо„lish 
yо„li bilan aniqlanadi, ya‟ni:
shchi kuchi soni = 450-80-50-5-20-5 = 290
qо„shimcha ishlovchi pensioner ishchi kuchi tarkibiga kiradilar
Ishsizlik darajasi= (13/290) 100%=4,5%
2-masala:
2009 yilda shartli iqtisodiy tizimda aholi soni tarkibi tо„g„risidagi quyidagi 
ma‟lumotlar mavjud edi:
- ishchi kuchi soni – 350 mln. kishi,
- ishsizlar – 30 mln. kishi, jumladan:
- 15 mln. kishi korxona bankrotligi natijasida ishsiz bо„lib qoldi,
- 3 mln. kishi yangi kasbni о„rganadi;
- 3 mln. kishi ishlab chiqarish qisqartirilgani natijasida ishdan
bо„shatilgan;
- 5 mln. kishi korxona yangi faoliyat turiga о„tganligi tufayli ishdan
bо„shatildi;
- 4 mln. kishi ishlamaydi, chunki yosh bolalari va qari ota-onalari mavjud.
Tabiiy va haqiqiy ishsizlik darajasini hisoblang. Ouken qonunidan foydalanib, 
agar potensial YAIM 4 mlrd. pul birligini tashkil etgan bо„lsa, YAIMning 
uzilishini aniqlang.
Yechish:
1. Joriy yilda tabiiy ishsizlik = yangi kasbni о„rganuvchi (friksion ishsizlik) 3 mln. 
kishi + yosh bolalari va qari ota-onalari mavjud 4 mln. kishi + korxona yangi faoliyat 
turiga о„tganligi natijasida ishdan bо„shatilgan 5 mln. kishi = 12 mln. kishi.



2. Davriy ishsizlik = korxona bankrotligi natijasida ishdan bо„shatilgan 15 mln. kishi + 
ishlab chiqarish qisqartirilgani natijasida ishdan bо„shatilgan 3 mln. kishi = 18 mln. 
kishi.
3. Haqiqiy ishsizlik = 30 mln. kishi
4. 
Haqiqiy ishsizlik darajasining tabiiy ishsizlik darajasida ortiqligi= 8,6% - 3,4% = 
5,2%.
5. YAIMning uzilishini Ouken koeffitsiyentidan foydalangan holda aniqlanadi, u -2,5% 
x 5,2% = 13%ga teng.
YAIMning uzilishining mutlaq miqdori = 4 mlrd. pul birl. x 13%) : 100% = 0,52 mlrd. 
pul birl.
Binobarin, YAIMning haqiqiy hajmi potensial hajmidan, haqiqiy ishsizlik 
darajasi tabiiy darajadan oshishi natijasida 0,52 mlrd. pul birligiga kam.
3-masala
2005 yilda shartli mamlakatda quyidagi ishsizlik kо„rsatkichlari mavjud edi:
friksion - 3%; tarkibiy -3%; davriy -10%.
Nominal YAIM 27600 pul birligini tashkil etdi, Ouken koeffitsiyenti esa 2,5% ga teng.
YAIMning uzilishi miqdorini aniqlang.
Yechish:
Haqiqiy ishsizlik darajasi quyidagicha topiladi:
friksion (3%) + tarkibiy (3%) va davriy (10%) = 16%
Tabiiy ishsizlik darajasi quyidagichatopiladi:
friksion (3%) + tarkibiy (3%) = 6%
Potensial YAIMni Ouken qonunining matematik kо„rinishidan foydalangan holda 
topamiz:
Haqiqiy YAIM = potensial YAIM 
,
bu yerda, U
1
– haqiqiy ishsizlik darajasi; U2 – tabiiy ishsizlik darajasi; k - Oukena 
koeffitsenti. Ma‟lumotlarni formulaga qо„yib, potensial YAIMni topamiz.
27600 = Potensial YAIM
;
27600 = Potensial YAIM x 0,85
Potensial YAIM = 27600 : 0,85 = 32470 (pul birl.)
Agar haqiqiy ishsizlik tabiiy darajadan oshmasa, YAIM 32470 pul birligini tashkil 
etar edi. Davriy ishsizlik mavjudligi sababli iqtisodiyot 4870 pul birligi (32470-27600) 
qiymatidagi YAIMga ega bо„la olmagan.

Download 1 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   33




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish