Namangan viloyati Yangiqo’rg’on tumani Nanay qishlog’ida joylashgan 33-sonli maktab va Namangan Ixtisoslashtirilgan Olimpiya zaxiralari sport-maktabi tarix fani o’qituvchisi Ma’rufxonov Muhammadjon

Birinchi qarash asosida diniy ta’limot yotadi. Unga ko‘ra, dinning paydo bo‘lishi bevosita insoniyatning yaratilishi bilan bog‘liq. Xudo ilk insonlarni yaratishi bilan ularga O‘zini tanitdi, natijada inson dinga e’tiqod qila boshladi. Vaqt o‘tishi bilan xudo insonlarga o‘z elchilarini – payg‘ambarlarini va ular orqali muqaddas kitoblarni yubordi, deb talqin qilinadi.

Ikkinchi qarash tarafdorlari fikricha, dinlar soddadan – murakkabga, umumiylikdan – xususiylikka, ko‘pxudolikdan – yakkaxudolikka tomon uzoq tarixiy evolutsion jarayonni bosib o‘tgan. Mazkur qarash tarafdorlari dinlarning yuzaga kelishi va shakllanishi natijasida animizm, totemizm, fetishizm, sehrgarlik va shamanizm kabi bosqichlarda yuzaga kelganini ta’kidlaydi. Muayyan millat va elat doirasidagina tarqalib, boshqa xalqlarni qabul qilmaydigan dinlar “milliy dinlar” deb ataladi. Milliy dinlarga hinduiylik (induizm), sintoiylik (sintoizm), konfutsiylik (konfutsizm), yahudiylik (iudaizm), jayniylik (jaynizm), sikxiylik (sikxizm) kabi dinlar kiradi. Millati, tili, irqi, tug‘ilgan joyidan qat’i nazar turli millat vakillari e’tiqod qilishlari mumkin bo‘lgan dinlar “jahon dinlari” deb ataladi.Buddaviylik, xristianlik va islom jahon dinlaridir. Barcha ilmiy adabiyotlarda dinning paydo bo‘lishi borasida bildirilgan fikrlar ilmiy gepotezalardan iborat. Diniy manbalardagi ta’limotlarni qabul qilish yoki qilmaslik har bir insonning diniy e’tiqodiga bog‘liq. Bir-birlarining mayda-chuyda kamchiliklarini kechira olgan kishilargina chi­nakam do‘stlik iplari bilan bog‘lana oladilar.