Namangan muxandislik texnologiya instituti pul va banklar

Kredit uyushmalari AQSH misolida

Kredit uyushmalari – mayda kooperativ ssuda tashkiloti bo`lib, alohida guruh shaxslari atrofida umumiy majburiyatlar bilan tashkil etilgan (alohida firmalar xodimlari yoki kasaba uyushmasi a‘zolari). Kredit uyushmalari soliqqa tortilmaydigan va shtat organlari va Federal hukumat tomonidan litsenziyalanishi mumkin bo`lgn yagona moliyaviy tashkilot. Shu bilan birga yarimidan ko`p kredit tashkilotlari Federal hukumat tomonidan lisenziyalanadi. Kredit tashkilotlarining milliy boshqarmasi (KTMB) federal litsenziya beradi va federal darajada ro`yxatdan o`tgan kredit uyushmalariga minimal kapital talablarini o`rnatish, doimiy hisobotlarini tekshirish va kredit uyushmalarini doimiy tekshiruvlarni amalga oshirish orqali kredit uyushmalarining faoliyatini boshqaradi. KTMBning sho`ba tashkiloti-kredit uyushmalari ulushlarining sug`urtalash milliy fondi (KUUSMF) depozitlarni federal sug`urtalash (bitta hisobraqamga 250 ming dollarlik limit doirasida) federal organ tomonidan va shtat hukumati tominidan litsenziyalangan uyushmalar tomonidan taqdim etiladi. Ko`plab kredit uyushmalari asosan qisqa muddatli iste‘mol ssudalarini taqdim etishadi, ssuda- jamg`arma assotsiatsiyasi va o`zaro jamg`arma banklari singari qiyinchiliklarini sezishmaydi.
Kredit uyushmalarining a‘zolari jami majburiyatlarini o`zaro taqsimlanishadi, odatda ular katta emas va ularning aktivlari 10 mln.dollardan oshmaydi. Bundan tashqari, ma‘lum bir tarmoq yoki kompaniyalar bilan uzviy bog`liqlik kredit uyushmalarining inqirozi ehtimoli ko`plab ishlaydigan tarmoq va
39
kompaniyalar ssudalar bo`yicha o`z majburiyatlarini bajarmasa oshadi. Oxirgi regulyativ o`zgarishlar xususiy kredit uyushmalarining turli iste‘molchilar guruhlarini majburiyatlarini yumshoqroq talablari asosida xizmat ko`rsatish kredit uyushmalarining sonini ortishi va ularning inqirozi ehtimolini kamaytirdi.
Tez-tez kredit uyushmalarining aksionerlari ko`p shtatlar ba‘zan butun dunyo bo`yicha tarqalgan, shuning uchun federal darajada litsenziyalan kredit kredit uyushmalarining filiallarini turli shtat va mamlakatlarda ochishga ruxsat etiladi. Masalan, Navy Federal Credit Union aksiyadorlari Harbiy-daryo floti va AQSH Daryo korpusi a‘zolari butun dunyo bo`yicha filialga ega. ¹⁴⁶