Namangan muxandislik-qurilish instituti

Tajriba qurilmasi
Izoh:
Frenel ko’zgusining tashqi tarafida lazer nurining difraksiyasi, ekranda nomaqbul difraksion tasvirlarni yuzaga keltirishi va ular kutilgan interferension tasvir bilan osongina adashtirilishi ham mumkin. Ularni farqlash usullaridan biri shundan iboratki, ularning o’rni ko’zgu seksiyalarining bir-biriga nisbatan burchagiga bog’liq emas. Har bir o’lchashdan oldin,ko’zgu seksiyalarining bir-biriga nisbatan burchagini, taram-taram qilingan vintdan(3) foydalanib, o’zgartiring va interferension chiziqlar orasidagi masofaning o’zgarishini tekshiring.
Ris. 2 da tajriba qurilmasi keltirilgan. Optik nasadkalarning o’rni chap tomondan cm da berilgan.
- Optik nasadkalarni optik kursiga berilgan o’rinlarga mos qilib mahkamlang va asosga joylashtirilgan yarim shaffof ekranni optik o’qdan kamida 2 m keyin o’rnating. - Lazer va 5-millimetrli linzani (1) optik nasadkalarga shunday
o’rnatingki, lazer nurining markazi optik kursiga parallel ketsin. Nur yo’lini qog’oz parchasi bilan tekshirishingiz lozim bo’lishi mumkin.
- 200-millimetrli linzani(2) yarim shaffof ekran yoritilguncha
sozlang.
– Frenel ko’zgusini montaj qilayotganingizda, kengaygan lazer nuri ajratadigan tarafga tushayotganiga amin bo’ling.
– Ko’zguni shunday sal zgingki, lazer nuri oddiygina ko’zguga tegsin va akslangan nur amalda optik kursiga parallel
harakatlansin. Optik o’qqa nisbatan vertikal korrektirovka uchun taram-taram qilingan vintdan(4) foydalaning va
akslangan yorug’lik linzaning (2) markaziga tushayotganiga amin bo’ling.
– Linza (2) ni ikkala mavhum yorug’lik manbalari yarim shaffof ekranda ravshan tasvir bermaguncha(zarur bo’lsa, optic nasadkani optik kursida siljiting) korrektirovka qiling.
– Frenel ko’zgusiga tushmagan lazer nurlanishi ekranda ikki proyeksiyalangan tasvirlardan chap tarafda uchinchi
yorug’lik dog’ini hosil qiladi. U har qanday holda ham tajribaga ta’sir qilmaydi.