Namangan muhandislik texnologiya

Axborot kommunikatsion texnologoyilarning marketing xizmatida

foydalanishning me’yoriy huquqiy asoslari
Kommunikatsion texnologoyilarda marketing xizmatlaridan foydalanish kata ahamiyatga egadir, shu o`rinda O’zbekistonRespublikasi «Ахbоrоtlаshtirish to`g`risida»gi qonunining 3-moddasiga muvofiq axborotlashtirishga quyidagicha ta`rif berilgan - yuridik va jismoniy shaxslarning axborotga bo‘lgan eіtiyojlarini qondirish uchun axborot resurslari, axborot texnologiyalari hamda axborot

tizimlaridan foydalangan іolda sharoit yaratishning tashkiliy ijtimoiy-iqtisodiy va ilmiy-texnikaviy jarayoni; axborot resursi - axborot tizimi tarkibidagi elektron shakldagi axborot, ma’lumotlar banki, ma’lumotlar bazasi;

axborot resurslarining yoki axborot tizimlarining mulkdori - axborot resurslariga yoki axborot tizimlariga egalik qiluvchi, ulardan foydalanuvchi va ularni tasarruf etuvchi yuridik yoki jismoniy shaxs;

axborot resurslarining yoki axborot tizimlarining egasi - qonun bilan yoki axborot resurslarining, axborot tizimlarining mulkdori tomonidan belgilangan huquqlar

doirasida axborot resurslariga yohud axborot tizimlariga egalik qiluvchi, ulardan foydalanuvchi va ularni tasarruf etuvchi yuridik yoki jismoniy shaxs;

axborot texnologiyasi - axborotni to‘plash, saqlash, izlash, unga ishlov berish va uni tarqatish uchun foydalaniladigan jami uslublar, qurilmalar, usullar va jarayonlar;

axborot tizimi - axborotni to‘plash, saqlash, izlash, unga ishlov berish hamda undan foydalanish imkonini beradigan, tashkiliy jihatdan tartibga solingan jami axborot resurslari, axborot texnologiyalar va aloqa vositalari.”

“1992 yil 8 dekabrda Axborotlashtirish bo’yicha Bosh boshqarma tuzildi.

XULOSA

Zamonaviy axborot texnologiylari-shaxsiy kompyuterlar va

telekommunikatsiya vositalaridan foydalangan holda foydalanuvchi ishining do’stona interfeysi axborot texnologiyasidir. Iqtisodiy sohada zamonaviy aborot texnologiyalridan foydalanish iqtisodiy axborotning sifati ,uning aniqligi,ob’ektivligi,tezkorligi va buning natijasida sifatida esa ,boshqaruv

qarorlarini o’z vaqtida qabul qilish imkoniyati oshishini ta’minlaydi.Boshqaruv faoliyatini avtomatlashtrish yangi axborot texnologiyalri asosida ma’lumotlarni

qayta ishlash,saqlash va qidiruvini amalga oshiradigan”electron

ofis”konsepsiyasini paydo bo’lishiga olib keladi.Marketingdazamonaviy axborot kommunikatsion texnologiyalrni qo’llash natijasida korxonlar marketing faoliyati samaradorligi oshib,ular bozordagi axborotlardan o’z vaqtida to’liq va aniq foydalanadilar. O’zaro bog’liq bo’lgan ko’p sonli korxonalarni kompleksidan tashkil topgan tijorat strukturalari faoliyatida axborotlarni uzatishi mazkur

strukturani normal faoliyat ko’rsatishini birinchi darajali va o’zgarmas faktori bo’lib hisoblanadi. Bunda axborotlarni tezkorligi va ishonchliligi muhim ahamiyat kasb etadi. Ko’pgina korxonalar uchun axbortlarni ichki ichki tizimi tashkiliy-texnologik jarayonning vazifalarini yechadi hamda ishlab chiqarish xarakteriga

ega. Bu eng avvalo, ichki korxona kanallari orqali maxsuslashtirilgan korxonalardan tushadigan korxonani nusxalashtirilgan mahsulotlar bilan ta’minlash jarayoniga tegishlidir. Bu yerda axborot boshqaruv qarorlarini qabul

qilish uchun ma’lumotlarni taqdim etishda muhim rol o’ynaydi, hamda ishlab chiqarish xarajatlarini kamaytirish va uning samaradorligini oshirishini ta’minlovchi faktorlardan biri bo’lib hisoblanadi.

Tezkor (operativ) qarorlar qabul qilishini talab etuvchi ishlab chiqarish

jarayonida rejaviy ko’rsatgichlardan chetlanish yuzaga kelishi to’g’risidagi axborotlar muhim rol o’ynaydi.

Qarorlar qabul qilishda mos ravishdagi rolni yangi ilmiy bilimlar,

kashfiyotlar to’g’risidagi ma’lumotlar, o’z korxonasi hamda raqobatchi korxonalardagi texnik yangiliklarni o’z ichiga oluvchi ilmiy-texnikaviy axborotlar o’ynaydi. Bu korxonada yuqori darajali raqobatbardoshlikni ta’minlovchi Amaliy va o’z vaqtida foydalaniladigan potensial bilimlar, texnik vazifalar hamda uzluksiz to’ldiriladigan umumiy fonddan iborat.

Axborotlar ishlab chiqish va mos ravishda qarorlar qabul qilish uchun ma’ruza, hisobotlar, takliflar tayyorlashda asos bo’lib xizmat qiladi. Har bir konkret axborotning mazmuni boshqaruv bo’g’inlarining ehtiyojlari va ishlab chiqiladiganboshqaruv qarorlari bilan aniqlanadi.

Bugungi kuda mamlaktimizdagi iqtisodiy islohotlarni bosh maqsadi – rivojlangan davlatlar iqtisodiy tizimlari tajribasini tahlil qilgan holda o’zimizga xos bo’lgan milliy iqtisodiy tizimni yartish va takomilashtirib borish. Hozirgi kunda mamlaktimiz jhon bozorlariga raqobatbardosh mahulotlarni eksport qilib o’z ulushiga ega bo’lib bormoqda. Shunday ekan ,korxonalarimiz mahsulotlarni bozordagi sotish jarayonlari,reklama va boshqa bozor munosabatlarini o’rganish uchun marketing faoiyatini takomillashtirish kerak. Marketing faoliyatini

takomillashtirish uchun zamonaviy axborot komunikatsiyon texnolgiyalardan samarali foydalanish kerak. Zamonviy axborot kommunikatsion texnologiyalardan

samarali foydalanish natijasida markeing faoliyatida ishonchli axborotlarga ega bo’lib kelgusi hatti harkatlarini aniq belgilab olish mumkin.Yuqoridgi tadqiqiot

natijalari asosida quyidagi takliflarni beramiz:

- korxonalarda axborot kommunikatsion texnologiyalar bilan ta’minlash dasturini tuzish;

-korxonalarda axborot bo’limlari faoliyatini takomillashtirish;

-korxonalar faoliyatida marketing bo’limlarni zamonaviy axborot kommunikatsion texnologiylar bilan ta’minlash;

-zarur bo’lgan axborotlarni tahlil qiluvchi xodimlar malakasini oshirish;

-zamonaviy marketing amliyotida mavjud bo’lgan tajribalarni o’zlashtirish;

-zamonviy axborot texnologiylar bilan ishlovchi sifatli kadrlarni tanlash;

-marketing faoliyatiga doir turli xil halqaro konferensiylar o’tkazish ;

-marketing faoliyatini takomillashtirishga oid me’yoriy huquqiy bazani

takomillashtirish;

-marketing strategiyasini tanlashda bozorlar o’zgaruvchanligini aniq baholash;

Rivojalangan davlatlar tajribasidan ma’lumki marketing faoliyati korxonlar foliyatini asosiy bo’laglaridan biri hisoblanadi.Chunki bugungi kunda mahsulotlar yoki xizmatlarni ishlab chiqarish emas balki sotish muammo hisoblanadi.Jahon bozorlarida mahsulotlarimiz o’z o’rniga ega bo’lishi uchun :

-mahsulotlar haqida ma’lumotlarni batafsil yorqin ranglarda foydalnuvchlarga

yetkzish;

-mahsulotlar sifati jahon talablariga moslashuvchnanligi ta’minlash;

-bugungi kun iste’molchilari istak va imkoniyatlarini tahlil qilish va boshqalar;

Yuqoridagilarni amalga oshirish uchun korxonalar marketing faoliyati zamonaviy axborot kommunikatsiyon texnologiyalar va malakali mutaxassislar bilan ta’minlanishi kerak.

FОYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YХATI
O’zbekiston Respublikasi qоnunlari

«Ахbоrоtlаshtirish to`g`risida»gi O’zbekistonRespublikasi Qonun .- T

.:O’zbekiston Respublikasi qоnun hujjatlari to’plami. № 3 - T.: Adоlat, 2004.

Prеzidеnti asarlari

1O’zbekiston Respublikasi Prezidenti I.Karimovning “2012 yilda mamlakatimizni ijtimiy iqtisodiy rivojlantirish

yakunlari hamda 2013 yilga mo’ljallangan iqtisodiy dasturning eng muhim ustuvor yo’nalishlar”ga bag’ishlangan

Vazirlar Mahkamasini majlisidagi ma’ruzasi 18.01.2013 www.prezident.uz

Darsliкlar

S.S.G’ulomov,B.A.Begalov .Informatika va axborot texnologiyalari.

T:Fan ,2010-623b

Kotler.F.Marketing menejment. Ekspress-kurs / Per. s angl.Pod red.Yu.N.

Kapturevskogo.-SPb.: Piter, 2001, str 403

A.Soliyev,S.Buzrukxonov.”Marketing”,T.:”Iqtisod-moliya”,2010 -304b