Namangan muhandislik-qurilish instituti



Download 0,91 Mb.
Pdf ko'rish
bet65/84
Sana31.12.2021
Hajmi0,91 Mb.
#248541
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   84
Bog'liq
5-mavzu

Vodorod  ko’rsatkich.  Muhit  reaksiyasini  miqdoriy  jihatdan  ifodalash  uchun,  odatda,  H

+

 



ionlari  konsentratsiyasi  urniga  uning  manfiy  ishorali  unli  logarifmidan  foydalaniladi.  Bu  qiymat 

vodorod ko’rsatkich deb ataladi va pH bilan ifodalanadi: 

 

pH = -lg[H



+

 



pH=7 bo’lsa neytral, pH<7 bo’lsa kislotali, pH>7 bo’lsa ishqoriy eritma hisoblanadi. 

pH=1-3 kuchli kislotali muhit, 

pH=3-7 kuchsiz kislotali muhit, 

pH=7 neytral, 

pH=7-10 kuchsiz ishqoriy muhit, 

pH=10-14 kuchli ishqoriy muhit. 

 

Eruvchanlik ko’paytmasi. Ma’lumki, qattiq moddalarning erish jarayonida to’yingan erit-

ma  hosil  bo’lishida  eruvchi  modda  bilan  uning  eritmadagi  molekulalari  o’rtasida  muvozanat 

vujudga keladi. Elektrolitlar eriganda eritmaga molekulalar emas, balki ionlar o’tadi. Masalan, tuz-

ning  to’yingan  eritmasida  tuz  kristallari  bilan  eritmaga  o’tgan  ionlar  o’rtasida  muvozanat  vujudga 

keladi.  Kam  eriydigan  bariy  sulfat  BaSO

4

  ning  to’yingan  eritmasida  quyidagi  muvozanat  holati 



vujudga keladi: 

 

BaSO



4

  Ba


2+

 + SO


4

2–

 



 

Bu jarayonning muvozanat konstantasi quyidagi kurinishga ega bo’ladi: 

 

     [Ba


2+

] [SO


4

2–



  

 

 



K

muv.


 = ———————— 

         [BaSO

4



yoki 



 

K

muv. · 



[BaSO

4

] = [Ba



2+

] [SO


4

2–



 

To’yingan eritmada [BaSO

4

] ayni  haroratda o’zgarmas qiymatga egaligini e’tiborga olinsa, 



K

muv.


· [BaSO

4

] ifodani eruvchanlik ko’paytmasi (EK) deb ataladi. 



BaSO

4

 ning to’yingan eritmasi uchun EK quyidagicha yoziladi: 



     EK(BaSO

4

 )q [ Ba



2+

] [ SO


4

2–

 ] = 1,1 · 10



–10

  (t=25


o

C) 


 

Yomon  eriydigan  elektrolitning  to’yingan  eritmasidagi  ionlar  konsentratsiyalari 

ko’paytmasiga  eruvchanlik  ko’paytmasi  deyiladi.  Eruvchanlik ko’paytmasi  qiymatidan foydalanib, 

ayni elektrolitning umumiy eruvchanligini hisoblab topish mumkin:  

 

C (mol/ l) = EK 



 

Kimyoviy  reaksiyada  ishtirok  etuvchi  ionlar  konsentratsiyalari  ko’paytmasi  eruvchanlik 

ko’paytmasi qiymatidan katta bo’lsa, yomon eruvchi modda cho’kmasi hosil bo’ladi. 

 


Download 0,91 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   84




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish